معرفی ارقام صنوبر با عملکرد بالا برای کاشت در استان لرستان

نوع مقاله : نامه‌های علمی

نویسندگان

1 پژوهشگر، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،

2 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

10.22092/irn.2024.364571.1565

چکیده

چندین پروژه تحقیقاتی در راستای کاشت و وضعیت رویش درختان صنوبر در استان لرستان اجرا شده است که یکی ار مهمترین آنها پروژه آزمایش مرحله نهایی سازگاری ارقام مختلف صنوبر بود. در این پژوهش 20 کلن صنوبر (10 کلن تاج بسته و 10 کلن تاج باز) به‌مدت پنج سال در ایستگاه باغ کشاورزی (زمین 14 هکتاری) در شهرستان خرم‌آباد کاشته شده و در وضعیت اقلیمی و اکولوژیکی استان مورد آزمایش قرار گرفتند. در نهایت در بین کلن‌های تاج بسته که در فاصله کاشت 3 × 3 متر کاشته شده بودند، کلن‌های P. nigra 63/135 و P. nigra 56/72 به‌ترتیب با بیشترین رشد قطری 142/8 و 8/6 سانتی‌متر و میزان رشد ارتفاعی به‌ترتیب با 62/6 و 49/6 متر و میانگین تولید در هکتار 495/19 و 79/13 مترمکعب جزو کلن‌های برتر بوده‌اند. در بین کلن‌های‌ تاج باز که در فاصله 4 × 4 متر کاشته شده بودند ارقام Populus euramericana 455 و P. euramericana BL.costanzo که به‌ترتیب با قطر 95/9 و 54/9 سانتی‌متر و ارتفاع 32/8 و 51/7 متر و از نظر میانگین تولید در هکتار 59/20 و 04/17 مترمکعب را دارا بودند که به‌عنوان کلن‌های برتر معرفی شدند. البته در پژوهشی که روی تراکم کاشت بین 6 ارقام مختلف صنوبر انجام شد کلن P.n. 62/154 نسبت به سایر ارقام همراه بسیار موفقتر و با عملکرد بالاتر بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Introduction of high-producing poplar clones for planting in Lorestan province

نویسندگان [English]

  • Farhad Jahanpour 1
  • fatemeh ahmadloo 2
1 Research Expert, Research Division of Natural Resources, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, KhorramAbad
2 Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

Several research projects have been implemented in the direction of planting and growth status of poplar trees in the Lorestan region, the most important of which was examining the final stage of compatibility of different poplar clones. In this research, 20 poplar clones (10 closed-crown and 10 open-crown) were cultivated for five years in the agricultural garden station (14 ha of land) in Khorramabad city and experimented in the climatic and ecological conditions of the province. Finally, among the closed crown clones that were cultivated at a planting spacing of 3 × 3 m during the years (2010-2014), clones of P. nigra 63/135 and P. nigra 56/72 with the highest diameter growth of 8.142 and 6.8 cm, respectively, and the height growth rate of 6.62 and 6.49 m, respectively and the average wood production of 19.495 and 13.79 m3 ha-1yr-1, they are among the best clones. Among the open crown clones planted at 4 4 m spacing, Populus euramericana 455 and P. euramericana BL.costanzo, which were respectively 9.95 and 9.54 cm in diameter, 8.32 and 7.51 m in height, and in terms of average wood production per ha, they had 20.59 and 17.04 m3, which were introduced as superior clones. Of course, in the research that was done on three densities of planting spacing between 6 different clones of poplar during the years 2018-2023, the clone of P.n. 62/154 was much more successful and with higher performance than other clones, which can be suggested for introduction and planting in the fields of Lorestan province along with P.nigra 62/167 clone.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Adaptability
  • wood production performance
  • poplar clones
  • areas prone to poplar cultivation

مراجع

احمدلو، ف.، قاسمی، ر.، کلاگری، م. و صالحی، آ.، 1399. پدیده‌شناختی و ویژگی‌های رویشی و ریخت‌شناسی هشت کلن صنوبر نیگرا (Populus nigra L.) در ایستگاه تحقیقاتی البرز کرج. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 28 (1): 43-30.
اسدی، ف.، 1399. راه‌حل‌های پیشنهادی برای رفع برخی از نواقص فنی صنوبرکاری‌های استان مازندران. نشریه فنی شماره 11، 45 صفحه.
انجمن صنفی کارفرمایان صنایع چوب ایران، 1402. آمارنامه واردات و صادرات انواع چوب‌آلات، اوراق فشرده چوبی، مبلمان، خمیر و کاغذ در شش ماهه اول سال 1402. سایت اطلاع‌رسانی انجمن کارفرمایان صنایع چوب ایران، 5 صفحه.
جهانپور، ف.، دریکوندی، آ.، رامک، پ.، قاسمی، ر.، کلاگری، م. و کرمیان، ر.، 1397. ارزیابی سازگاری و ویژگی‌های رویشی ارقام مختلف صنوبر تاج‌بسته در شرایط آب‌و‌هوایی خرم‌آباد. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 26 (4): 482-471.
 جهانپور، ف.، منصوری، م.، رامک، پ. و باده‌بان، ض.، 1401 ب. بررسی تولید چوب ارقام مختلف صنوبر تاج‌باز در پوپولتوم مقایسه‌ای ایستگاه خرم‌آباد. مجله جنگل ایران، انجمن جنگلبانی ایران، 14 (3): 255-245.
 جهانپور، ف،. 1395. آزمایش مرحله نهایی سازگاری ارقام مختلف صنوبر جهت انتخاب بهترین کلن و معرفی برای اجرا (پوپولتوم مقایسه‌ای) در استان لرستان. گزارش نهایی طرح پژوهشی. مکسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 92 صفحه.
جهانپور، ف،. 1398. بررسی و پراکنش و مساحی صنوبرکاری‌های کشور با استفاده از داده‌های ماهواره Sentinel-2 (فاز اول)- استان لرستان. گزارش نهایی طرح پژوهشی. مکسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 54 صفحه.
جهانپور، ف،. 1401 الف. تعیین مناسب‌ترین فاصله کاشت بر روی عملکرد تولید چوب کلن‎های موفق صنوبر در استان لرستان. گزارش نهایی طرح پژوهشی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 56 صفحه.
حسینی، س.ص.، شاه‌نباتی، ن.، سلامی، ح.، یزدانی، س. و کلاگری، م.، 1400. برآورد تقاضای چوب صنوبر در صنایع چوب و کاغذ کشور. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 29 (1): 76-65.
 سالاری، ا.، 1376. بررسی سازگاری ارقام مختلف صنوبر در شرایط اقلیمی ارومیه. گزارش نهایی طرح پژوهشی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 41 صفحه.
سولرس، ژ.، 1386. محیط‌های کشت صنوبر (شناخت، کاشت، داشت، برداشت و مصارف). ترجمه امانی، م. ناشر راه سبحان. 219 صفحه.
شرکت مهندسین مشاور سبز‌اندیش پایش (ساپ)، 1387. برنامه آمایش استان لرستان. بخش اول، تحلیل وضعیت منابع طبیعی استان لرستان، تحلیل حوضه‌ها و زیر‌حوضه‌ها، لرستان، 111 صفحه.
عادلی، ک. و کوشکی، م.، 1387. بررسی وضعیت بازار چوب صنوبر (Populus sp.) در صنعت جعبه‌سازی شهرستان بروجرد. دومین همایش ملی صنوبر و اهمیت آن در زراعت چوب، 18-16 اردیبهشت ماه، 504-493.
عادلی، ک.، ١٣٨٥. بهینه‌سازی اقتصاد عشایر با مدیریت نظام ـ تلفیقی جنگل دام (مطالعه موردی شول‌آباد لرستان). پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه مازندران ١٠٩ صفحه.
کریمی، غ .، مدیررحمتی، ع. و رحمانی ، ر.، 1383. آزمایش مرحله نهایی سازگاری ارقام مختلف صنوبر (پوپولتوم مقایسه‌ای) در صفرا بسته. گزارش نهـایی طـرح تحقیقـاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 46 صفحه.
گودرزی، غ. و مدیررحمتی، ع.، 1381. بررسی نهال‌های یکساله کلن‌های مختلف صنوبر در خزانه‌های سلکسیون در استان مرکزی. فصلنامه علمی-پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 9: 82-37.
گودرزی، غ.، 1378. شناسایی، جمع‌آوری و بررسی کلن‌های بومی و غیر بومی صنوبر در استان مرکزی. گزارش نهایی طرح پژوهشی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 110 صفحه.
 گودرزی، غ.، 1385. آزمایش سازگاری ارقام مختلف صنوبر (پوپولتوم مقایسه‌ای) جهت انتخاب بهترین کلن و معرفی برای اجرا. گزارش نهایی طرح پژوهشی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 101 صفحه.
گودرزی، غ.، 1395. بررسی سازگاری ارقام غیربومی صنوبر در استان مرکزی (فاز دوم). گزارش نهایی طرح پژوهشی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 36 صفحه.
 گودرزی، غ.، مدیررحمتی، ع. و احمدلو، ف.، 1392. بررسی سازگاری کلن‌های صنوبر تاج باز در استان مرکزی. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 21 (2): 267-256.
 نوری، ف.، 1381. آزمایش نهایی سازگاری ارقام مختلف صنوبر (پوپولتوم مقایسه‌ای) جهت معرفی مناسب‌ترین آنها به بخش اجرا (کرمانشاه). گزارش نهایی طرح پژوهشی. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 67 صفحه.
یوسفی، ب. و مدیررحمتی، ع.، 1390. بررسی سازگاری و عملکرد چوب ارقام صنوبر تاج‌بسته (Populus nigra) در پوپولتوم مقایسه‌ای سنندج (مرحله نهایی). تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 19 (3): 299-283.
طبیعت ایران
دوره 8، شماره 6 - شماره پیاپی 43
بهمن و اسفند 1402
صفحه 51-61

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار