زعفران و تغییر اقلیم

بی‌شک زعفران مهم‌ترین گیاه دارویی و ادویه‌ای ایران است. زعفران به‌عنوان گران‌ترین محصول کشاورزی و دارویی جهان، به دلایلی چون نیاز آبی کم در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی، اشتغال روستاییان و جلوگیری از مهاجرت آنها، ارزش بالای دارویی و ادویه‌ای، سهولت نگهداری و حمل‌و‌نقل و از همه مهم‌تر درآمد بالای آن نسبت به سایر محصولات کشاورزی، یک محصول ویژه و قابل‌توجه به‌شمار می‌رود (سفیدکن، 1396).
خاستگاه اصلی زعفران خاورمیانه است. قدمت زعفران را در ایران می‌توان به دوره هخامنشیان نسبت داد. در حال حاضر نیز، ایران یکی از مناطق اصلی کشت زعفران در جهان شناخته می‌شود. اصلی‌ترین مناطق کشت زعفران در ایران، استان خراسان رضوی و خراسان جنوبی است و بیش از ۱۰۰ هزار خانوار در شهرهای قائن، بیرجند، ‌تربت حیدریه، خاف، گناباد، ‌بجستان، ‌مشهد، تایباد، فردوس و سرایان به کشت زعفران مشغول هستند.
ارزش اقتصادی زعفران باعث توسعه کشت زعفران از خراسان به استان‌های مختلف دیگری شده است، به‌طوری‌که سطح زیر کشت زعفران از 82 هزار هکتار در سال 1392 به بیش از 120 هزار هکتار در سال 1401 رسیده است که از این سطح، حدود 500 تن زعفران برداشت می‌شود. از دیگر استان‌های ایران که هم‌اکنون به کشت زعفران مشغول هستند، می‌توان استان‌های فارس، لرستان، زنجان، هرمزگان و قزوین را نام برد.