تمدن اکولوژیک

نوع مقاله : دیدگاه‌ها

نویسندگان

1 دانشیار، دانشکده الهیات و ادیان، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 استاد پژوهش، بخش تحقیقات علف‌‌های هرز، مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ایران

10.22092/irn.2023.129541

چکیده

سرمایه‌‌داری و کمونیسم، بیش از یک قرن و نیم با یکدیگر ستیزه کرده‌‌اند و به ‌‌نظر می‌‌رسد که امروزه این نبرد به پایان خود رسیده باشد. در حال حاضر، جایگزین سومی به نام تمدن اکولوژیک (Ecological civilizatione) پدید آمده که بسیار جذّاب است و نه به دست افراد یا عواطف و منافع طبقه خاص، بلکه با عنوان نوع‌‌دوستی، استدلال و دانش راهبری می‌‌شود. تمدن اکولوژیک از دل علوم طبیعی بیرون آمده و آشکار است که ما بدون کمک این جهت‌‌گیری تازه، نمی‌‌توانیم به پیش برویم. آنچه مسلم است، امروزه هر گفت‌وگوی احتمالی از وضعیت تمدن در زمانه ما، باید با برتری دادن به علوم طبیعی و به‌‌ویژه اکولوژی و معضلات کره زمین آغاز شود.
تمدن اکولوژیک، رشد اقتصادی و توزیع ثروت را که از‌جمله مسائلی هستند که سرمایه‌‌داری و کمونیسم، مدت‌ها بر سرآنها با هم به منازعه پرداختند، به چالش می‌‌کشد. تمدن اکولوژیک به‌‌جای اینها، بر بوم‌‌سپهر تأکید می‌‌کند و در جستجوی آگاهی از همه اکوسیستم‌‌ها و انواع حیات روی زمین است و مسئولیت در برابر اینها را آموزش می‌‌دهد. تمدن اکولوژیک ما را به پیوندزدن سعادت کره زمین با سعادت نوع بشر یا هرچه می‌‌تواند دال بر ثروت یا عدالت باشد، فرا می‌‌‌خواند.
این همان چیزی است که می‌‌توانیم امری تخیلی‌‌اش بنامیم و درواقع، چشم‌‌اندازی است از پیشرفت علمی و فناورانه که در خیر عموم مردم است (Jasonoff, S. & Kim, S-H. 2015). امور تخیلی، پیشران‌‌های اصلی تاریخ نیستند، بلکه بیشتر پاسخ‌‌هایی فرهنگی به رخدادهای مادی اطراف ما هستند. در این صورت است که تغییرات ناشی از افزایش شمار انسان‌ها و تمایلات آنان، آب‌‌وهوا و دیگر اکوسیستم‌‌های زمین را مختل می‌‌سازد. از‌آنجا‌یی‌که نه Adam Smith و نه Karl Marx این تغییرات را تجربه نکرده‌‌اند، چگونه می‌‌‌توانند برای برون‌رفت از شرایط، ما را راهنمایی کنند؟.

عنوان مقاله [English]

Ecological civilization

نویسندگان [English]

  • Abbas Ahmadvand 1
  • Eskandar Zand 2
2 Professor, Iranian Research Institute of Plant Protection, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.