مراتع و رویکرد جدید مدیریتی

حضور دام در مراتع، در چند دهه گذشته، همیشه فراتر از ظرفیت اکولوژیک آن بوده و هر قدم اصلاحی هم نتایج ملموسی را در بر نداشته است. «چرای مفرط» عنوان دائمی شرایط حاکم بر مدیریت این اکوسیستم‌ها بوده است. عواملی همچون توسعه زیرساخت‌ها، توسعه شهری، روستایی و مسکونی، اکتشاف معادن و از همه مهم‌تر ظهور پدیده تغییر اقلیم، که بیشتر از طریق کاهش رطوبت قابل دسترس در رویشگاه‌ها عمل می‌کند، یکپارچگی و کیفیت این اکوسیستم‌ها را تحت تأثیر جدی قرار دادهاند. بر‌اساس نتایج اولیه طرح مطالعاتی و پژوهشی «تعیین جایگاه حفاظتی گونه‌های گیاهی کشور»، انقراض گونه‌های گیاهی در ایران به‌ویژه در مراتع در شرایط بحرانی قرار دارد. در چنین شرایطی و هم‌سو با اختصاص اراضی زراعی کشور برای تولید محصولات استراتژیک، سیاست دولت برای تولید علوفه، تمرکز روی مراتع است. سؤال اساسی که در اینجا مطرح می‌شود، این است، مگر در شرایط کنونی مراتع کشور، تغییرات اساسی ایجاد شده است که انتظار می‌رود علاوه‌بر ظرفیت جاری آن در تأمین علوفه مورد‌نیاز بخشی از دام کشور، ظرفیت جدید دیگری فعال شود؟ از یک سو، عبارت «تولید علوفه» در زراعت به کار می‌رود، درواقع، علوفه در مراتع، برداشت یا چرا می‌شود، از سوی دیگر، در تولید علوفه، عملیات زراعی کاشت و برداشت اجرا می‌شود، با این تعاریف آیا ما به دنبال تغییر کاربری در عرصه‌های مرتعی کشور هستیم؟! امیدوارم، برداشت رسانه‌ها از سخنان وزیر محترم در این مورد، ناقص یا نادرست باشد.