اسکنبیل‌ها (.Calligonum spp)، درختچه‌های بُردبار در برابر شرایط سخت بیابان

نوع مقاله : نامه‌های علمی

نویسنده

علوم گیاهی گرایش سیستماتیک، اکولوژی، ایستگاه تحقیقات مناطق خشک و بیابانی کاشان- باغ گیاه شمناسی کاشان

چکیده

جنس «اسکنبیل» (Calligonum L.) متعلق به خانواده علف هفت‌بند (Polygonaceae)، گونه‌های درختی و درختچه‌ای بیابانی بسیار ارزشمندی دارد که تاکنون بیش از 33 گونه از این جنس در جهان و 23 گونه در ایران گزارش شده ‌است. بیش از ده گونه از این جنس، بومی و انحصاری ایران است. الگوی انتشار جغرافیایی گونه‌های این جنس در ایران نشان می‌دهد، بیشتر در نواحی مرکزی و جنوبی کشور پراکنده است، استان سمنان با 9 گونه، استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان هر کدام با 8 گونه، استان خراسان با 7 گونه و استان‌های اصفهان و کرمان با 6 گونه، به‌ترتیب بیشترین تعداد گونه‌ها را در خود جای داده‌اند. با توجه به توانمندی طبیعی سازگاری گونه‌های اسکنبیل در برابر شرایط سخت محیطی ازجمله گرما و خشکی زیاد بیابان و به‌ویژه گستره تپه‌های ماسه‌ای، می‌توان از این عناصر گیاهی در پروژه‌های احیا و تقویت پوشش گیاهی شنزارهای بیابانی استفاده کرد. افزون‌براین، هشت گونه C. bungei، C. denticulatum، C. intertextum،C. laristanicum، C. leucocladum، C. spinosetosum، C. alatosetosum  و C. stenopterum، دارای رویشگاه‌های محدودی هستند و با توجه به مداخلات انسانی و حاکمیت خشک‌سالی‌ها به‌ویژه طی دهه اخیر، این گونه‌ها در معرض خطر تهدید قرار دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Calligonum spp., tolerant shrubs against harsh desert conditions

نویسنده [English]

  • Hossien Batooli
Kashan Botanical Garden, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
چکیده [English]

The genus Calligonum L. belongs to the family Polygonaceae and has valuable tree species and desert shrubs. Up to now, 33 species of this genus have been reported, and 23 are from Iran. More than ten species of this genus are native and exclusive to Iran. The geographical distribution pattern of species of this genus in Iran shows that it is mainly distributed in the central and southern regions of the country, Semnan province with nine species, Hormozgan and Baluchistan with eight species each, Khorasan province with seven species, Isfahan and Kerman with six species each, have the highest number of species, respectively. Due to the natural ability of Calligonum L. species to adapt to harsh environmental conditions such as heat and high desert drought and especially the area of dunes, these plant elements can be used in projects to rehabilitate and strengthen the vegetation of desert sands. In addition, eight species of C. bungei, C. denticulatum, C. intertextum, C. laristanicum, C. leucocladum, C. spinosetosum, C. alatosetosum, and C. stenopterum are present in a low number of habitats and due to human interventions and dominance of droughts (especially the last decade) these species are endangered.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Calligonum
  • sand dunes
  • exclusive species
  • resistant plants
  • geographical distribution
  • wind erosion