پدیده سیلاب گل‌آلود و چگونگی مدیریت آن

نوع مقاله : ستون‌ها

نویسنده

استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

چکیده

تا زمانی که رویکرد حفاظتی، محور مدیریت عرصه‌های طبیعی در کشور نباشد، پدیده سیلاب گل‌آلود پدیده‌ای همیشگی خواهد بود. یکی از خروجی‌های تغییر اقلیم افزایش دفعات وقوع سیلاب، شدت و غیرقابل پیش‌بینی بودن آن است، درواقع، وقوع این پدیده اجتناب‌ناپذیر است، اما نکته مهم، نحوه سازگاری با این پدیده است، اعمال مدیریت حفاظتی در رویشگاه‌های طبیعی برای حفظ پوشش طبیعی و نه صرف بودجه در کارهای سازه‌ای در عمق دره‌ها و نیز اعمال مدیریت حفاظتی در دیم‌زارهای کشور نکات مهمی هستند، درواقع دیم‌زارها، در کنار مراتع فقیر و تخریب‌شده، مرکز فرسایش آبی خاک هستند و این گل‌و‌لای‌ها از همین مزارع به وجود می‌آیند. خوشبختانه، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور به راهبردی مناسب و علمی برای کنترل فرسایش در دیم‌زارها دست یافته است و اگر وزارت جهاد کشاورزی به این راهبرد توجه کند، قدم‌های بزرگی برداشته خواهد شد. راهبرد مناسب در رابطه با کاهش خاک‌ورزی در این اراضی و ایجاد پوشش دائمی در آنها که هم‌سو با اقتصاد روستاییان و بهره‌برداران باشد، زمینه مشارکت آنها را فراهم کند، شرایط نزدیک به طبیعت ایجاد کند و مانع از فرسایش شود، کاشت گونه‌های اصلاح‌شده، سازگار، بومی، پرمحصول و چند‌ساله مرتعی برای تولید علوفه و گیاهان دارویی است. در بخش تحقیقات مرتع و بخش تحقیقات گیاهان دارویی واقع در مؤسسه، تاکنون با استفاده از ظرفیت ژنتیکی گونه‌های بومی و به‌ویژه انحصاری کشور، پیرامون ده‌ها گونه، رقم و جمعیت‌ مختلف مطالعه و بررسی شده است، این گونه‌ها و ارقام هم‌اکنون آماده معرفی و آزاد‌سازی هستند.


عنوان مقاله [English]

The phenomenon of muddy floods and how to manage it

نویسنده [English]

  • Adel Jalili
Professor, research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
چکیده [English]

-