آلاینده‌های چوب و فراورده‌های آن

نوع مقاله : دیدگاه‌ها

نویسندگان

1 محقق بخش تحقیقات علوم چوب و فراورده‌های آن، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

2 1 پژوهشگر، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 کارشناس بخش تحقیقات علوم چوب و فراورده‌های آن، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

چکیده

با توسعه صنعتی کشورهای پیشرو از قرن نوزدهم، بهره‌برداری از چوب رو به گسترش گذارد که یکی از آثار آن، کاهش سطح جنگل‌ها در اروپا بود. برای کاهش بهره‌برداری و به همراه آن پاسخگویی صنعت چوب به نیازهای رو به رشد، به‌تدریج روش‌های صنعتی اصلاح چوب توسعه یافت. تا نیمه دوم قرن بیستم، باور عمومی بر این بود که استفاده از مواد سمی روش مناسبی برای مقابله با عوامل مخرب بیولوژیک است، بی‌آنکه به پیامدهای محیط‌زیستی آن توجه شود. از چند دهه گذشته، به‌تدریج عواقب زیان‌بار استفاده از چنین روشی در آلودگی خاک، آب و هوا به‌صورت فزاینده‌ای آشکار شده که به‌طور مستقیم تهدیدکننده سلامت انسان و محیط‌زیست است. از مهم‌ترین مواد سمی مورد‌استفاده برای حفاظت از چوب می‌توان به کروئوزوت، پنتاکلر‌فنل، ترکیبات کرومات‌پایه و ارسنیک‌پایه اشاره کرد. از آغاز دهه 90 میلادی استفاده از چنین موادی در صنعت چوب در کشورهای توسعه‌یافته به‌تدریج ممنوع شد.
گسترش تولید چندسازه‌های خرده‌چوب نیز، یکی دیگر از راهکارهای عرضه محصولات چوبی طی دهه‌های گذشته به جای محصولات چوب ماسیو بوده که با بهره‌گیری از چوب‌های کم‌ارزش، از فشار بهره‌برداری از جنگل‌ها کاسته است. در این رابطه، چوب‌های کم‌ارزش‌تر و در پاره‌ای موارد، منابع لیگنوسلولزی غیرچوبی به خرده‌چوب و الیاف چوبی با ابعاد مشخص تبدیل، به‌وسیله چسب به یکدیگر متصل و به تخته چندسازه چوبی تبدیل می‌شوند. از‌آنجایی‌که چسب مورد‌استفاده فرم‌آلدهید‌پایه بوده‌، انتشار فرم‌آلدهید از این چندسازه‌ها به‌صورت معضل دیگری محیط‌زیست و سلامتی انسان را تهدید می‌کند.
این مقاله ابتدا به موضوع آلاینده‌ها از چوب و فراورده‌های آن پرداخته، سپس، راهکارهایی را که برای برطرف‌سازی این معضل در جهان ارائه شده، تجزیه‌و‌تحلیل کرده است.

عنوان مقاله [English]

Wood pollutants and its products

نویسندگان [English]

  • Reza Jazayeri 1
  • Reza Hajihassani 2
  • Sedighe Nazari 3
چکیده [English]

-