مشخصه‌های رویشگاهی مؤثر در پراکنش گونه‌های انحصاری و گچ‌زی غرب سمنان

نوع مقاله : نامه‌های علمی

نویسندگان

1 پردیس فرزانگان، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

2 رییس بخش تحقیقات جنگل و مرتع - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان

چکیده

حفر تعداد زیادی از معادن گچ در غرب سمنان، موجبات حذف گونه های گچزی بومی از رویشگاه­ها  را ایجاد کرده است. در این ارتباط، مطالعات محدودی در خصوص سازش‌‌پذیری اکولوژیکی گونه‎ها در چنین رویشگاه‌‌هایی انجام شده تا بر مبنای آن بتوان، اقدامات موثر علمی و گسترده‌‌ای برای "حفاظت"، "احیاء" و "بهره‌‌برداری" از اکوسیستم‌‌های مرتعی، به‌‌عنوان سه مولفه رویکردی مرتبط با مدیریت مراتع، انجام داد. نمونه برداری از خاک و گیاه در 38 ایستگاه و 115 پلات در سطوح ارتفاعی مختلف از سطح دریا در یک مثلث که در حد فاصل بین لاسجرد و مومن آباد در ارتفاعات پایین و افتر در ارتفاعات بالاتر انجام شد. خصوصیات (pH و هدایت الکتریکی یا EC)  و سایر آنالیزهای خاک مورد بررسی قرار گرفت. ازهمبستگی های درونی CCA  برای ارزیابی اهمیت متغیرهای محیطی استفاده شد.  نتایج حاصل از بررسی ارتباط پراکنش گونه‌‌های گچ­زی با مشخصه‌‌های توپوگرافی و خاکی رویشگاه­های مذکور، بیانگر آن است که ارتفاع، مقدار گچ با محتوی سدیم، هدایت الکتریکی (EC) و اسیدیته (pH)، نقش موثری در سازش پذیری و بقای گونه­های گچزی دارد. 4 رویشگاه افتر، لاسجرد و مؤمن­آباد، رویشگاه های آهکزی و رویشگاه های متمایل به شور در منطقه شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Habitat characteristics effective in the distribution of exclusive and gypsum species in western Semnan

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Rabizadeh 1
  • Farzane Bahadori 2
1 Farzanegan Campus, Semnan University, Semnan, Iran
2 Research Division of Natural Resources Department, Semnan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Semnan, Iran
چکیده [English]

Digging a large number of gypsum mines in the west of Semnan has caused the removal of native western Iran gypsum species from habitats. In this regard, limited studies on the ecological compatibility of species in such habitats have been conducted in order to be able to take effective and extensive scientific actions to "protect", "rehabilitate" and "exploit" rangeland ecosystems as three components of the approach related to rangeland management. In this regard, soil and plant sampling was performed in 38 stations and 115 plots at different altitudes in a hypothetical triangle between Lasjerd and Mo'menabad at low altitudes and Aftar at higher altitudes. Soil pH, electrical conductivity of EC and other soil characteristics were analyzed. CCA internal correlations were used to assess the importance of environmental variables.  The results of the study of the relationship between the distribution of gypsum species with the topographic and soil characteristics of the mentioned habitats indicate that height, amount of gypsum with sodium content, electrical conductivity (EC) and acidity (pH), have an effective role in adaptability and survival of gypsum species. Four habitats of After, Lasjerd and Mo'menabad, calcareous and saline were identified in the studied area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gypsum habitats
  • rangeland ecosystems
  • Aftar
  • Momen Abad