اجرای برنامه ملی توسعه زراعت چوب ضرورتی برای حفاظت جنگل‌ها و تأمین مواد اولیه چوبی کشور

نوع مقاله : دیدگاه‌ها

نویسندگان

1 دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 مربی پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 پژوهشگر، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

ارزیابی و تحلیل وضعیت موجود کمی و کیفی تولید چوب در صنوبرکاری‌های کشور و تعیین نقاط ضعف و رفع نواقص و ایرادات فنی می‌تواند منجر به ارائه راهکارها و پیشنهادهای علمی تاثیرگذار جهت افزایش تولید چوب و بهبود بهره‌وری تولید گردد. در این گزارش در مرحله اول وضعیت کمی و کیفی موجود صنوبرکاری کشور شامل تعیین سطوح زیر کشت، وضعیت کمی و کیفی تولید چوب سرپا درختان در استانهای صنوبرخیز کشور و نیز ظرفیت‌های علمی و فنی که حاصل نتایج دستاوردهای تحقیقاتی است و نیز پتانسیل‌ها و اراضی مستعد صنوبرکاری کل کشور به‌عنوان یک ظرفیت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. با توجه به وضعیت موجود از نظر تولید کمی و کیفی چوب، مشکلات و موانع تولید شناسایی و بر اساس نتایج مطالعات انجام شده راهکارهای علمی، فنی، اجرایی و ترویجی لازم ارائه می گردد. میزان نیاز فعلی و چشم انداز نیاز آینده صنایع به مواد اولیه چوب برای دوره 10 ساله نشان می‌دهد که چوب مصرفی از طریق زراعت چوب حدود 12 میلیون متر مکعب برآورد می‌شود. نتایج بررسی‌ سازمان‌های اجرائی و بخشهای تحقیقاتی کشور بیانگر آن است که سطوح فعلی زراعت چوب در کشور امکان افزایش را دارد. با تعیین قابلیت ها و پتانسیل‌های توسعه زراعت چوب در کشور می‌توان میزان برداشت سالانه چوب را افزایش داد. نتایج بررسی توانایی رشد ارقام پرمحصول صنوبر (40-35 مترمکعب در هکتار در سال) نشان داده که تولید چوب مورد نیاز کشور از طریق زراعت چوب با مساحت 300 هزار هکتار قابل حصول می‌باشد که در یک برنامه ریزی 10 ساله بدست خواهد آمد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Implementation of the national plan for the development of wood farming is essential for forests conservation and the supply of wood raw materials in the country

نویسندگان [English]

  • mohsen calagari 1
  • Khosro Mirakhorlou 2
  • Azadeh Salehi 3
  • Fateme Ahmadlou 3
  • Sara Teymuri 3
  • Abolfazl Jafari 3
  • Saeede Eskandari 3
  • Reza Bagheri 4
  • Mohammad Kazem Araghi 2
  • Mohammad Bagher Khodayi 2
  • Rafatollah Ghasemi 2
1 Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangeland, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

. In this analytical report, in the first stage, the quantitative and qualitative status of poplar plantations, including determining the existing areas under poplar cultivation and also determining the quantitative and qualitative status of trees stand in poplar plantations provinces of the country were evaluated. Then, the scientific and technical capacities that are the result of research achievements, as well as the potentials and lands suitable for poplar cultivation were evaluated as a capacity. According to the available data in terms of quantity and quality of wood production, problems and barriers were identified and and appropriate scientific, technical, executive and extension solutions were provided. The current and future demand of industries for wood raw materials based on population growth rate and per capita wood consumption for a period of 10 years shows that wood consumption through wood cultivation is estimated at about 12 million cubic meters. The results of studies of research departments and executive organizations indicate that the current areas of poplar plantations in the country can be increased. By determining the capabilities and potentials of poplar plantations development, the annual harvest of wood can be increased. A study on the ability to produce wood for high-yield poplar clones (35-40 m3/ha/yr.) has shown that the production of required wood raw materials can be achieved with an area of 300,000 hectares, which will be achieved in a 10-year plan by planting 30,000 hectares per year.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poplar
  • Wood cultivation
  • Wood yield
  • Extension
احمدلو، ف.، 1398. تعیین اراضی مستعد زراعت چوب در مناطق غیرجنگلی در استان‌های شمالی کشور. گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 53 صفحه.
اسدی، ف.، کلاگری، م.، قاسمی، ر. و باقری، ر.، 1383. بررسی تأثیر فاصله کاشت بر عملکرد صنوبر و یونجه در کشت تلفیقی. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 12(4): 480-455.
اسکندری، س.، 1398. تعیین اراضی مستعد زراعت چوب با استفاده از گونه اکالیپتوس در استان خوزستان. گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 26 صفحه.
تیموری، س.، 1399. شناسایی اراضی مستعد زراعت چوب در حاشیه کلان‌شهرها با استفاده از آب فاضلاب (برای 10 شهر بزرگ). گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 46 صفحه.
جعفری، ا.، 1398. تعیین اراضی مستعد زراعت چوب در حاشیه رودخانه‌های دائمی خارج از شمال. گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 15 صفحه.
جلیلی، ع.، ۱۳۸۶ . راهبرد تأمین پایدار مواد لیگنوسلولزی ایران. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 165 صفحه.
کلاگری، م.، 1398. بررسی وضعیت کمی و کیفی تولید صنوبرکاری‌های مناطق مختلف کشور. گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 254 صفحه.
مدیررحمتی، ع. و باقری، ر.، 1385.  تعیین ارقام سازگار و پرمحصول صنوبر در سیستم بهره‌برداری کوتاه‌مدت چهارساله در منطقه کرج. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 14(2): 115-100.
موسوی‌کوپر، س.ع.، 1393. تعیین مناسب‌ترین فاصله کشت تلفیقی صنوبر کلن P.deltoides 69/55 با زراعت بادام زمینی. گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 33 صفحه.
میرآخورلو، خ.، 1398. بررسی پراکنش و مساحی صنوبرکاری های کشور با استفاده از داده‌های ماهواره  Sentinel-2. گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 60 صفحه.