برخی از مهم‎ترین آفات جنگل‎ها و مراتع استان هرمزگان با تاکید بر آفات نوظهور

نوع مقاله : نامه‌های علمی

نویسندگان

1 دکتری حشره‌شناسی، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان هرمزگان

2 بخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 بخش تحقیقات کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران

4 استادیار بخش تحقیقات جنگل، مرتع و آبخیزداری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج

5 استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، ایران

6 گیاهپزشکی-بخش تحقیقات حفاظت و حمایت ، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

7 پژوهشگر، سازمان جهاد کشاورزی استان هرمزگان، ایران

چکیده

عناصر گیاهی دو منطقه رویشی صحارا- سندی و ایرانی- تورانی، به‌طور طبیعی در استان هرمزگان انتشار دارند. برای مطالعه و شناسایی عوامل خسارت‎زای درختان جنگلی و گیاهان مرتعی، نمونه‎برداری‎های منظم در زمان‎های مختلف طی سال‎های 1399- 1394 انجام شد. دی‎ان‎ای ژنومی تعدادی از نمونه‎های جمع‎آوری شده برای شناسایی دقیق با استفاده از روش CTAB استخراج شد و ژن سیتوکروم اکسیداز یک (COI) در آنها با استفاده از آغازگرهای LCO 1490 و HCO 2198 تکثیر و توالی‎یابی شد. تعداد 9 گونه آفت مهم و کلیدی جمع‎آوری و به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان منتقل شد. گونه‎های آفات شامل پروانه برگ‎خوار کنار Thiacidas postica Walker (Lepidoptera: Noctuidae)، ملخ صحراییSchistocerca gregaria Forskal (Orthoptera: Acrididae)، تشی Hystrix indica Sykes (Rodentia: Hystridae)، سوسک چوب‌خوار از خانواده Buprestidae، آفت سن روی نهال‎های آکاسیای چتری با نام علمی Nysius cymoides Spinola (Hemiptera: Lygaeidae) و پروانه برگ‎خوار با نام علمی Vanessa carduie (L.) (Lepidoptera: Nymphalidae) بود. پروانه برگ‎خوار حرا با نام علمیStreblote helpsi Holloway (Lepidoptera: Lasiocampidae)، سوسک چوب‌خوار بادام کوهی Xenopachys matthiesseni Reiter (Coleoptera. Cerambycidae) و آفت پوست‎خوار کهور ایرانی، از آفات نوظهوری هستند که به‌تازگی سبب بروز خسارت‎های زیادی شده‌اند. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی مهم‌ترین آفات جنگل‌ها و مراتع استان هرمزگان با تأکید بر آفات نوظهور است تا بتوان این آفات را مدیریت و از تخریب جنگل‌ها و مراتع جلوگیری کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The most important pests in forests and Rangelands of Hormozgan province with emphasize on new pests

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Koohpayma 1
  • Seyed Mousa Sadeghi 2
  • Abdoolnabi Bagheri 3
  • Nasser Farrar 4
  • Seyed Reza Golestaneh 5
  • Mohammad Ebrahim Farashiani 6
  • Mousa Sadeghi Bahmani 7
1 PhD in Agricultural Entomology, General Department of Natural Resources and Watershed Management of Hormozgan Province
2 Forest Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education & Extension Organization, Tehran, Iran
3 Hormozgan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Bandar Abbas, Iran
4 Assistant Professor of Bushehr Agricultural and Natural Resources Research and Education Center (AREEO)
5 Assistant Prof. Research Division of Natural Resources, Bushehr Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Bushehr, Iran
6 Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
7 Researcher, Agricultural Jihad Organization of Hormozgan, Iran.
چکیده [English]

Hormozgan province has an area of more than five million hectares of forests and rangelands. Saharo-sindian and Irano-Toranian plants are distributed in Hormozgan province naturally. To identify and study the harmful factors of forest and rangeland pests, samplings have been visited several times during 2015-2020. These studies included pest collection, prognosis, prevention, and control, as well as identification of order, family, genus, and species. The samples of pests were identified applying the CTAB method and COI amplified. Further analyses were done, including DNA genomic extraction and using SSR markers, including LCO1490 and HCO 2198 primers. Nine species of pests were collected and identified in Hormozgan agricultural research and natural resources and education center. The important pests identified included Thiacidas postica Walker (Lepidoptera: Noctuidae), Streblote helpsi (Holloway) (Lasiocampidae: Lepidoptera), Schistocerca gregaria (Forskal) (Orthoptera: Acrididae), Hystrix leucura (Sykes) (Rodentia: Hystridae), The longhorn beetle of the family Cerambycidae, xylophagous beetle of the family Buprestidae, Nysius cymoides (Spinola) (Hemiptera: Lygaeidae), Vanessa carduie (Linnaeus) (Lepidoptera: Nymphalidae). There are three new emerging pests causing severe damage to the forests, including Streblote helpsi Holloway (Lepidoptera: Lasiocampidae), a beetle from Cerambicidae, and an un-identified bark borer on Prosopis cineraria. The purpose of this study was to identify the most important pests of forests and rangeland in Hormozgan province with emphasis on new emerging pests to manage and control these pests. 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pests
  • Forest
  • Rangeland
  • New pests
  • Hormozgan

مراجع

آبکار، ع. و معدنچی، پ.، 1396. بررسی عوامل مؤثر در تخریب درختان بنه در مناطق خشک و نیمه‌خشک. نشریه مهندسی اکوسیستم بیابان، 6(14): 11-20.
افروزیان، م. و صلاحی، ع.، 1389. بررسی برخی عوامل مؤثر در خشکیدگی درختان کهور ایرانی Prosopis cineraria (L.) Druce و چش Acacia nilotica (L.) Delile در جنوب بلوچستان. تحقیقات حمایت و حفاظت جنگل‌ها و مراتع، 8(1): 47-39.
 بهداد، ا.، 1366. آفات و بیماری‌های درختان و درختچه‌های جنگلی و گیاهان زینتی ایران. انتشارات نشاط اصفهان، اصفهان، 807 صفحه.
 بی‌نام، 1399. اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان فارس. دسترسی در:
https://fars.frw.ir/00/Fa/News/News.aspx?nwsId=76179
دبیری، ح.، یارمند، ح.، شریفی، ا. و جهان مهین، ع. ا.، 1380. جمع‎آوری، شناسایی و بررسی فون حشرات جوامع جنگل‌ها و مراتع استان هرمزگان. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، مرکز تحقیقات منابع طبیعی و امور دام استان هرمزگان، هرمزگان، 83 صفحه.
جوزیان، ع.، وفایی شوشتری، ر. و عسکری، ح.، 1395. بررسی سوسک‌های چوب‌خوار بلوط و دشمنان طبیعی آنها در جنگل‌های استان ایلام. تحقیقات حمایت و حفاظت جنگل‌ها و مراتع ایران، 4(2): 121-107.
جهانی، ع .، حسین زاده منفرد، س.ف.، قاسمی، م.ف. و شیروانی ، ا.، 1397. به دام‌اندازی و شناسایی حشرات جنگل‌های حرا (Avicennia marina) توسط تله‌ای سطلی رنگی، استوانه‌ای و کارت زرد چسبی (مطالعه موردی، شهرستان میناب). محیط‌زیست جانوری، 4: 280-271.
 صدیقی، ن.، طالبی، ع.ا.، وفایی شوشتری، ر. و سما، ج.ف.، 1386. بررسی فون سوسک‌های شاخک‌بلند (Col.: Cerambycidae) در شیراز و حومه. یافته‌های نوین کشاورزی، 1(4): 348-333.
طهماسبی، غ.، عالی‌پناه، ه.، طهماسبی، ز.، نظریان، ح. و رفاهی، م.، 1398. پروانه خار یا پروانه رنگارنگ Vanessa cardui L. (Lepidoptera: Nymphalidae) رقیبی برای زنبورعسل در مناطق زنبورداری؟  علوم و فنون زنبور عسل ایران، ۱۹: 60-48.
عبایی، م.، 1388. آفات درختان و درختچه های جنگلی و غیر مثمر ایران. موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور. 205ص.
عرفانی، م.، دانه‌کار، ا.، اردکانی، ط. و مرادی شهر بابک، س.، 1390. مطالعه عناصر غذایی سرشاخه‌های درختان حرا در خلیج گواتر- استان سیستان و بلوچستان. پژوهش‌های گیاهی (مجله زیست‌شناسی ایران)، 26(3): 320-329.
عسکری، ف.، 1383. ارزش غذایی سرشاخه و میوه دو گونه مرتعی کهور و آکاسیای چتری. پژوهش و سازندگی در منابع طبیعی، 68: 48-55.
فرار، ن.، احمدی، ع.ا. و گلستانه، س.ر.، 1380. پروانه برگ‌خوار کنار Thiacidas postica Walker (Lep.: Noctuidae) انتشار و دشمنان طبیعی آن در استان بوشهر. پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، 14(4): 69-64.
فرار، ن. و حقانی، م.، 1390. الگوی توزیع فضایی لارو پروانه برگ‌خوار کنار (Thiacidas postica Walker (Lepidoptera: Noctuidae  روی درخت کنار  Ziziphus spina-christi در استان بوشهر. تحقیقات آفات گیاهی، 2(1): 21-29.
فرار، ن.، گلستانه، س.ر. و صادقی، س.م.، 1398. پروانه برگ‎خوار کنار و مدیریت مبارزه با آن. نشر سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مؤسسه آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، 28 صفحه.
فراشیانی، م.ا. و صادقی، س.م.، 1398. کاربرد تنوع گونه در مدیریت آفات چوب‌خوار. نشریه طبیعت ایران، 4(4): 24-19.
فراشیانی، م.ا.، یارمند، ح.، توکلی، م.، صدیقان، ب.، آل منصور، ح. و احمدی، م.، 1384. شناختی درباره مهم‌ترین آفات چوب‌خوار (خانواده سوسک‌های شاخک‌بلند) ایران. تحقیقات علوم چوب و کاغذ ایران، 20(2): 236-207.
محمودی میمند، م. و مظاهری، م. 1393. تغییرات اقلیمی و ایمنی غذایی. مجله ایمنی زیستی، 7(2): 21-32.
مصلح آرانی، ا.، ملاخلیلی، م.ح. و کیانی، ب.، 1395. بررسی مهم‌ترین عوامل مؤثر در آفت‌زدگی درختچه‌های بادام کوهی در زاگرس مرکزی (مطالعه موردی جنگل باغ شادی هرات، یزد). تحقیقات جنگل‌های زاگرس، 33(1):  75-86.
مصلحی، م.، کوه‌پیما، ف. و ذاکری، ا.، 1397. اولین گزارش از خسارت شب پره برگ‌خوار Streblote helpsi (Lasiocompidae) روی درختان حرا (Avicennia marina) در جنوب ایران. بیست و سومین کنگره گیاهپزشکی ایران، تاریخ برگزاری، محل برگزاری، شماره صفحات.
ملاشاهی، ه.، صحراگرد، ا.، محقق نیشابوری، ج.، حسینی، ر. و صبوری، ح.، 1395. جدول زندگی دوجنسی سن (Nysius cymoides (Spinola)(Hem.: Lygaeidae) در دوره‌های مختلف نوری در شرایط آزمایشگاهی. تحقیقات آفات گیاهی، 6(4): 87-73.
نامور، پ. و درینی، ع.،1392. کنترل خسارت تشی Hystrix indica Kerr (Rodentia: Hystricidae) در عرصه‌های منابع طبیعی جنوب استان کرمان. اولین همایش سراسری کشاورزی و منابع طبیعی پایدار، تاریخ برگزاری، تهران، شماره صفحات.
وطن‌دوست، ا.، دماوندیان، م.ر.، بمیرانی ورندی، ح. و بابایی، م.ر.، 1397. بررسی تأثیر Bacillus thuringiensis درکنترل پروانه برگ‌خوار  .Ennomos quercinaria Hafngelتحقیقات آفات گیاهی، 8(3): 102-89.
وفایی اسکویی، ف. و یدائی، ح.، 1398. دستورالعمل اجرایی، مبارزه با سنک بذر خوار کلزا Nysius cymoides. سازمان حفظ نباتات، معاونت کنترل آفات، دفتر پیش آگاهی، دستورالعمل شماره 980374، تعداد صفحات.
طبیعت ایران
دوره 6، شماره 6 - شماره پیاپی 31
بهمن و اسفند 1400
صفحه 89-102

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار