جایگاه حفاظتی گونه انحصاری Scrophularia isphahanica

نوع مقاله : معرفی گونه‌های گیاهی نادر و در معرض انقراض ایران

نویسندگان

1 بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران

2 موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور

3 رئیس موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

چکیده

گونه انحصاری Scrophularia ispahanica Attar & Nowrouzi (Scrophulariaceae) در منطقه بسیار محدودی در غرب استان اصفهان در شهرستان فریدونشهر می‌روید و به‌صورت تک‌پایه‌های پراکنده و در جمعیت‌های کوچک مشاهده می‌شود، این گونه دارای آشیان اکولوژیک اختصاصی است. جایگاه حفاظتی آن براساس شیوه‌‌نامه اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و سه معیار میزان حضور، سطح تحت اشغال و تعداد پایه‌های بالغ، همچنین کیفیت رویشگاه، اندازه جمعیت و تعداد افراد در هر جمعیت بررسی شد. براساس شواهد میدانی و محاسبات انجام‌شده، این گونه به‌دلیل داشتن تنها یک رویشگاه و سطح تحت اشغال ۳۰۰ مترمربع و نیز داشتن تنها یک جمعیت با 4-3 فرد، «در بحران انقراض» (CR) قرار دارد. پیشنهاد می‌شود، رویشگاه این گونه توسط سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور به‌عنوان رویشگاه حفاظت‌شده، اعلام و اقدام لازم در‌مورد حفاظت از گونه در خارج از رویشگاه طبیعی نیز انجام شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The conservation status of the endemic species Scrophularia ispahanica

نویسندگان [English]

  • Azadeh Akhavan Roofigar 1
  • Ziba Jamzad 2
  • - - 3
1 Natural Resources Research Department, Isfahan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Isfahan, Iran
2 -
3 -
چکیده [English]

Scrophularia ispahanica Attar & Nowrouzi (Scrophulariaceae) is an endemic species, growing in a limited area of Isfahan Province, Fereidunshahr, in a small population, consisting of scattered individuals. This species has a specific ecological niche. To determine the conservation status of this species according to the guidelines of the International Union for Conservation of Nature (IUCN), three criteria of Extent of Occurrence (EOO), Area of Occupancy (AOO), and the number of mature individuals as well as habitat quality, population size, and the number of individuals were examined. Based on field evidence and calculations, because of having one population with 300 square meters of occupancy and 3-4 individuals, the conservation status of this species is classified as "Critically Endangered (CR)". It is suggested that the habitat of this species be declared as a protected habitat by the Forests, Range, and Watershed Management Organization. Furthermore, ex-situ conservation must be considered.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Conservation status
  • critically endangered
  • IUCN
  • Isfahan
  • Iran
اخوان روفیگر، آ.، باقری، ع.، جم‌زاد، ز. و جلیلی، ع.، a1398. جایگاه حفاظتی دو گونه از جنس (Amaryllidaceae) Allium در ایران. طبیعت ایران، 4(1): 101-105.‎
اخوان روفیگر، آ.، باقری، ع.، جم‌زاد، ز. و جلیلی، ع.، b1398. جایگاه حفاظتی گونه انحصاریAstragalus vernaculus (Fabaceae). طبیعت ایران، 4(6): 117-113.
بتولی، و.، جم‌زاد، ز. و جلیلی، ع.، 1397. جایگاه حفاظتی زیرگونه‌ای انحصاری از جنس کلاه‌میرحسن از ایران. طبیعت ایران، 3‌(1): 109-100.
حاتمی، ا.، جعفری، ع.، صادقیان، س.، جم‌زاد، ز. و جلیلی، ع.، 1397. جایگاه حفاظتی گونه انحصاری نخود شیرازی در ایران. طبیعت ایران، 3(2): 95-90.
سعیدی مهرورز، ش.، عطار، ف.، حمدی، م.، شریف‌نیا، ف.، اسدی، م.، یوسف نعنایی، ص. و مهرگان، ا.، 1390. فلور ایران، تیره گل میمون ((Scrophulariaceae. مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 488 صفحه.
فیضی، م. ت.، برهانی، م. و جم‌زاد، ز.، 1398. جایگاه حفاظتی گونه انحصاری Scutellaria xylorrhiza در ایران. طبیعت ایران، 4(2): 112-107.