نوع مقاله : معرفی گونه‌های گیاهی نادر و در معرض انقراض ایران
نویسندگان
1
استادیار، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
2
پژوهشگر، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
3
استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
4
استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
جایگاه حفاظتی گونه Tanacetum paradoxum از خانواده کاسنی ، بر اساس معیارهای اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت ((IUCN مورد بررسی قرار گرفت. این کار با استفاده از سه معیار میزان حضور، سطح تحت اشغال و تعداد افراد بالغ در جمعیت (بر اساس بازدیدهای صحرایی) انجام شد. گونه T. paradoxum انحصاری استان فارس است. تنها رویشگاه این گونه در مرکز استان فارس، در منطقه نیمه خشک سرد (جاده سروستان به فسا، پست چنار، چشمه موردی) در ناحیه زاگرسی واقع شدهاست. این گونه در مساحتی حدود 560 متر مربع بهصورت پراکنده حضوردارد .بر اساس معیارهای IUCN این گیاه بهعنوان گونهی در بحران انقراض (Critically Endangered) محسوب میشود. رویشگاه این گونه تحت تأثیر عوامل تخریبی انسانی است. مشاهدات میدانی نشان داد عدم مدیریت صحیح، برنامههای توسعهی جادهسازی، معدن کاوی، رفت و آمد زیاد ماشینها که باعث تخریب و نابودی گیاه میشود و به علت ایجاد گرد و خاک، تبادلات گازی گیاه را دچار اختلال میکند، دکل فشار قوی، تغییر کاربری اراضی، احداث باغهای زیتون و کشاورزی، ازجمله عوامل اصلی تهدیدکننده این گونه انحصاری در منطقه بهشمار میروند. بنابراین ضرورت دارد، رویشگاه این گیاه بهعنوان یک رویشگاه حفاظت شده تعیین گردد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Conservation status of Tanacetum paradoxum (Boiss.) Bornm in Iran
نویسندگان [English]
-
Effat Jafari
1
-
Ahmad Hatami
2
-
Gholamabbas Ghanbarian
3
-
Ziba Jamzad
4
-
Adel Jalili
4
1
Assistant Prof., Department of Natural Resources, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education
and Extension Organization ,AREEO, Shiraz, Iran,
2
Research Expert, Research Division of Natural Resources Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO,
Shiraz, Iran
3
Assistant Prof., Department of Natural Resources and Environmental Engineering, Faculty of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran
4
Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]
The conservation status of Tanacetum paradoxum, an Iranian endemic species of Asteraceae, was evaluated and defined based on IUCN threat categories. It was studied according to three categories: area of occupancy, extent of occurrence and the number of mature species in populations (based on field visits). The only habitat of this species is in the center of Fars (on the road of Sarvestan to Fasa, Post-e Chenar, Cheshmeh Mordi), in a cold semi-arid region. Its habitat is located in the Zagros area. Tanacetum paradoxum occupies an area of 560 m2 with scattered individuals in the area. Based on IUCN (International Union for Conservation of Nature), it is a critically endangered species. The habitat of this species is affected by human activities. The field observations indicated that the lack of management and inappropriate exploitation such as degradation of habitat by road construction and the transport of vehicles in the region, mining, power pole, land use change, construction of the olive garden, and agriculture were the main threats to this species. Therefore, special attention and full conservation of the species habitat are needed.
کلیدواژه‌ها [English]
-
Endemic
-
critically endangered
-
Asteraceae
-
Tanacetum paradoxum
-
habitat
)