عملیات پرورشی راهکاری برای اصلاح ساختار توده‌های شاخه‌زاد کم‌قطر بلوط جنگل‌های زاگرس

نوع مقاله : دیدگاه‌ها

نویسنده

دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

جنگل‌های شاخه‌زاد بلوط زاگرس بوم‌سازگانی هستند که با توجه به ویژگی‌های خاص خود، به نوع خاصی از دخالت‌های علمی و فنی نیاز دارند. دانش جنگل‌شناسی جنگل‌های زاگرس در آغازین دهه‌های عمر خود به‌سر می‌برد و تا رسیدن به فنون مطلوب دخالت در این جنگل‌ها راه به‌نسبت درازی در پیش است، اما تجربیات اندک کنونی در این زمینه می‌تواند برخی از اصول الزامی دخالت در این توده‌ها را یادآوری نماید. در این دیدگاه سعی خواهد شد دو الزام جنگل‌شناسی در این جنگل‌ها به‌تفکیک معرفی و بررسی شود. لازم به توضیح است که دو الزام اشاره‌شده نشأت گرفته از دو ساختار متفاوت این جنگل‌ها است که یکی مربوط به توده‌های شاخه‌زاد کم‌قطر و دیگری مربوط به توده‌های دانه‌زاد یا شاخه‌زاد تک‌تنه است. در این نوشته به عملیات پرورشی در توده‌های شاخه‌زاد بلوط کم‌قطر پرداخته شده است. ذکر این نکته نیز الزامی است که فنون جنگل‌شناسی اشاره‌شده به مدیریت درختان موجود اشاره دارد تا در نهایت منجر به ترمیم و بهبود ساختار توده شود. طبیعی است که در کوتاه‌مدت، هم‌زمان با دخالت‌های جنگل‌شناسی از امور مربوط به احیا، غنی‌سازی و توسعه نیز نباید غافل بود.

عنوان مقاله [English]

--

نویسنده [English]

  • Mehdi Pourhashemi
Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
- پورهاشمی، م.، جهانبازی گوجانی، ح.، حسین­زاده، ج.، بردبار، س.ک.، ایران­منش، ی. و خداکرمی، ی.، 1396. پیشینه زوال جنگل­های بلوط زاگرس. طبیعت ایران، 2(1): 37-30.
- جزیره­ای، م.ح. و ابراهیمی رستاقی، م.، 1392. جنگل­شناسی زاگرس. چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 600 صفحه.
- خداکرمی، ی.، پورهاشمی، م.، خان­حسنی، م.، صفری، ه. و پوررضا، م.، 1395. اثر تنک‌کردن بر رویش جست‌گروه‌های بلوط ایرانی (Quercus brantii) در جنگل‌های استان کرمانشاه. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 24(1): 42-32.
- زرین­کفش، م.، 1380. خاک­شناسی جنگل (اثرات متقابل خاک و گیاه در ارتباط با عوامل زیست محیطی اکوسیستمی جنگلی). انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، تهران، 361 صفحه.
- فانی، ب.، امانی، م.، یوسفی، ب. و مردانی، ف.، 1387. پرورش جست­گروه­های جوان و نوجوان در جنگل­های شاخه­زاد بلوط مریوان. گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 39 صفحه.
- مهدیفر، د.، پورهاشمی، م. و کرمیان، ر.، 1393. تأثیر تنک­کردن بر ویژگی­های کمی جست­گروه­های برودار (Quercus brantii Lindl.) در جنگل­های خرم­آباد. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 22(2): 428-416.
- مهدی­فر، د.، پورهاشمی، م. و کرمیان، ر.، 1395. تأثیر عملیات پرورشی بر رویش درختان شاخه­زاد برودار (Quercus brantii Lindl.) (پژوهش موردی: جنگل­ چگنی خرم­آباد). تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 24(2): 365-356.