بررسی پراکنش انواع دام و درصد وابستگی به مراتع در کانون‌های گرد و غبار استان خوزستان

نوع مقاله : دیدگاه‌ها

نویسنده

استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

در سال‌های اخیر در استان خوزستان، بروز پدیده مربوط از نظر تکرار و استمرار، روند افزایشی داشته است. این پدیده کاهش کیفیت زندگی، تهدید سلامت مردم، کاهش کیفیت هوا، کاهش ایمنی راههای مواصلاتی و ... را در پی داشته است. جهت کنترل این پدیده و کاهش خسارات آن شناخت ویژگی‌های کانون ­های مختلف تولید ریزگرد امری ضروری است. نتایج حاصل از تحقیقات اخیر نشان داد  دام مازاد بر ظرفیت مراتع، در کنار سایر عوامل تولید ریزگرد (اقلیم، خشک شدن تالابها، کانون­های خارجی و ...) تاثیر منفی بر روی پوشش گیاهی محدوده های ریزگرد این استان گذاشته است. بررسی های اسنادی نحوه پراکنش انواع دام و درصد وابستگی به مراتع در کانون­های گرد و غبار استان خوزستان صورت پذیرفت.  نتایج مقایسه تعداد دام شهرستانهای محدوده ریزگرد استان نشان داد بیشترین و کمترین تعداد گوسفند به ترتیب با ۱۱۸۹۲۳ و ۱۷۰۹ واحد دامی، همچنین بیشترین و کمترین تعداد بز به ترتیب با ۱۶۱۸۷ و ۳۳۱ واحد در شهرستانهای اهواز و امیدیه بود. در دو شهرستان مذکور با ۱۳۵۱۱۰ و ۲۰۴۰ واحد، بیشترین و کمترین تعداد دام سبک ( گوسفند و بز) را به خود اختصاص دادند. در خصوص تعداد گاو ( بومی، دو رگ، اصیل و گاومیش) نیز شهرستان شادگان با تعداد 37194 راس و شهرستان امیدیه با 2429 راس به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد را دارا بودند. در شهرستان اهواز با تعداد ۴۶۲۶۲ راس بیشترین و شهرستان امیدیه با 3203 راس، کمترین تعداد دام سنگین وجود داشت. درصد  وابستگی دام سنگین، سبک و شتر به طور متوسط در این شهرستان­ها به ترتیب 28، 44 و 85 درصد و متوسط مدت توقف دام سنگین و سبک در مرتع نیز به ترتیب 4/73  و 6 ماه برآورد گردید.

عنوان مقاله [English]

--

نویسنده [English]

  • Ali Mohebbi
Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangeland, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
-­بی­نام، 1393.  نتایج تفصیلی سرشماری  استان خوزستان. سازمان مدیریت و برنامه ریزی، مرکز آمار ایران.884 صفحه.
- بی نام،1396. واردات شتر از کشورهای اروپایی!.  گزارش  خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی( آنا )، http://ana.ir.
- بی نام ، a 1397. طرح مطالعات جامع مقابله با ریزگردها در کانون­های داخلی استان خوزستان. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور،1149  صفحه.
بی­نام، b1397. معاونت امور دام استان خوزستان. آمار دام و دامدار شهرستان­های محدوده ریزگرد استان خوزستان. 155صفحه.
- سید اخلاقی، س.ج.، محبی، ع و بانج شفیعی، ش.، سید اخلاقی، س.ع.،  1397. طرح مطالعات جامع مقابله با ریزگردها در کانون­های داخلی استان خوزستان.گزارش دوم: مطالعات اقتصادی اجتماعی. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 107 صفحه.
- فیاض، م.،  1396.  طرح جامع مطالعاتی- اجرایی مقابله با پدیده گردوغبار در کانونهای داخلی خوزستان گزارش مهر ماه 96 کانون گردوغبار جنوب شرقی اهواز، فاز اول: حدفاصل اهواز- ماهشهر، 164  صفحه.
- محبی، ع.، 1396. گزارش مدیریت مراتع کانون­ گرد و غبار جنوب شرق اهواز. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور،90 صفحه.
- محبی، ع .،  1397. طرح مطالعات جامع مقابله با ریزگردها در کانون­های داخلی استان خوزستان ، بخش مطالعات اجتماعی اقتصادی، گزارش دوم؛ وضعیت مدیریت دام و مرتع در کانون­های گرد و غبار. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 95 صفحه.
- مشکورزاده، م.، 1394. بیش از 540 نفر شتر خوزستانی صادر شد. بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان، https://www.yjc.ir.