آزمایش سازگاری گونه‌های مختلف اکالیپتوس با هدف افزایش بهره‌وری و ایجاد در آمد ثانویه برای کشاورزان

نوع مقاله : نامه‌های علمی

نویسندگان

1 مربی پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سمنان، ایران

2 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سمنان، ایران

3 مربی پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان، ، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سمنان، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر ارزیابی سازگاری و عملکرد گونه‌­های اکالیپتوس تحت شرایط آب و هوایی خشک شهر سمنان همراه با آبیاری می­‌باشد. به همین منظور آزمایشی از سال 1387 در حومه شهر سمنان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و نوزده تیمار و با فاصله کاشت چهار در چهار متر انجام شد، در هر تکرار24 اصله نهال کشت گردید و تا سال 1392 ادامه یافت. تیمار‌‌ها شامل گونه­‌ها و پروونانس­‌های  اکالیپتوس:E. camaldulensis ، E. campaspe ، E. largiflorens، E microtheca Fars، E. rubida sh-166 ،-168- E. Saligna sh و E. viminalis 168-sh و غیره بود. آماربرداری شامل سه صفت درصد زنده‌مانی، ارتفاع کل و قطر یقه بود. داده­‌ها با استفاده از نرم‌­افزار آماری SPSS به روش آماری تجزیه واریانس و آزمون دانکن تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مقاومت گونه‌ها در این منطقه متفاوت می‌باشد، به‌طوریکه گونه viminalis 168-shE. کاملا از بین رفت و گونه E. campaspe نیز از سازگاری بسیار کمی برخوردار بود. گونه­­‌های -E. rubida sh-166 وE. saligna 168-sh سازگاری پایین خود را نشان دادند. موفقترین گونه‌های اکالیپتوس E. camaldulensis Zh-41، E. camaldulensis 9616  ، E. camaldulensis Ch- 41 و E. camaldulensis pro. Sh- 41  بودند. در این تحقیق بهترین پروونانس‌ها از بین  تیمارهای  مورد آزمایش  که توانسته­‌اند در طی 5 سال،  بامیانگین ارتفاع بین 10 الی 11 متر را کسب نمایند معرفی می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Adaptability test of different species of Eucalyptus with the aim of increasing productivity and generating secondary income for farmers

نویسندگان [English]

  • Heidar Sharafieh 1
  • Farzaneh Bahadori 2
  • Dariush Ghorbanian 3
1 Senior Research Expert, Forest and Rangeland Research Department, Semnan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Semnan, Iran
2 Assistant Prof., Forest and Rangeland Research Department, Semnan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Semnan, Iran
3 Senior Research Expert, Forest and Rangeland Research Department, Semnan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Semnan, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to assess the adaptability and performance of Eucalyptus species under dry weather conditions of Semnan city along with irrigation. Therefore, an experiment was conducted in 2008 in the suburb of Semnan in a randomized complete block design with three replications and nineteen treatments with a planting distance of 4*4 meters.Twenty-four seedlings were planted in each replicate and continued till 2013. Treatments included Eucalyptus species and provenances including E. camaldulensis, E. campaspe, E. largiflorens, E microtheca Fars, E. rubida sh-166, E. saligna sh-168, E. viminalis sh-168, and so on. The inventory consisted of three traits: viability percentage, total height, and collar diameter. Data were analyzed using analysis of variance (ANOVA) and Duncan test in the SPSS software.The results showed that the resistance of the species studied was different in this region, so that the species E.viminalis sh-168 was completely destroyed and the E. campaspe showed very little adaptation. The E. rubida sh-166 and E. saligna sh-168 showed low resistance. The most successful Eucalyptus species were E. camaldulensis Zh-41, E. camaldulensis 9616, E.camaldulensis Ch- 41and E. camaldulensis Sh- 41. In this research, the best provenances from the tested treatments that have been able to obtain a mean height of 10 to 11 meters within five 5 years are introduced.

- ثاقب‌طالبی، خ. و دستمالچی، م.، 1376، تحقیقات سازگاری درختان غیر بومی در استان گیلان. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور ، نشریه شماره 167، 135صفحه.
-جوانشیر ،ک.، مصدق، ا.، 1351. اکالیپتوس.، انتشارات دانشگاه تهران ، شماره 137، 433 صفحه.
- حمزه‌پور، م.، سردابی، ح.، بردبار، س.ک، جوکار، ل. و عباسی، ع.ر.، 1391. بررسی استقرار چند گونه و پروونانس صنعتی اکالیپتوس در غرب استان فارس. فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 20(2): 217-232.
-راد ،م.ح.، سردابی، ح.، سلطانی م. ،1394، سازگاری گونه‌ها و جمعیتهای مختلف اکالیپتوس در شرایط آبیاری با پساب تصفیه‌خانه فاضلاب یزد. گزارش نهایی پروژه ملی تحقیقات، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع ایران، تهران.
-رستمی کیا،ی. و سردابی،ح. ، 1395، مقایسه توان تولید جهت گونه های مختلف ااکالیپتوس به منظور استفاده از دوره های بهره برداری کوتاه مدت در منطقه پارس آباد اردبیل. نشریه حفاظت بهره برداری از منابع طبیعی گرگان . جلد ششم ، شماره اول 88-79.
-ساداتی،س،ا.، دستمالچی ، م. رضایی، س.ع.ا. ، مصطفی نژاد، س. ر.، 1383، بررسی سازگاری و عملکرد سه گونه اکالیپتوس بیست ساله در چستان نور مازندران. ، فصلنامه پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران،13(1)، 78-61.
- سردابی، ح.، 1368. بررسی سازگاری گونه‌های مختلف اکالیپتوس و کاج در شرق ساحل دریای خزر. پایان‌نامة فوق‌لیسانس دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران. 239 صفحه + پیوست.
-صالحه شوشتری،م،ح.و روحی پور،ح.، 1384، سازگاری و عملکرد گونه های اکالیپتوس بر روی شنزارهای استان خوزستان. فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، جلد(4) 13، 499-475.
-کرمیان،ر.، سردابی،ح.، محمدیان،ع.، مهدیفر،د.، درویشیان،ک.، 1393، بررسی سازگاری و عملکرد گونه های صنعتی  اکالیپتوس در استان لرستان. فصلنامه تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، جلد 23، شماره 1، 177-167.
-همتی ،ا.، 1375، نتایج نهایی سازگاری گونه‌های اکالیپتوس و آکاسیا در استان کرمانشاه ، قصر شیرین. نشریه شماره 152، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 74صفحه.