جایگاه حفاظتی گونه انحصاری نخود شیرازی در ایران

نوع مقاله : معرفی گونه‌های گیاهی نادر و در معرض انقراض ایران

نویسندگان

1 پژوهشگر، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

2 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

3 استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

جایگاه حفاظتی یک گونه از جنس نخود و از خانواده پروانه آسا به نام نخود شیرازی . Cicer stapfianum Rech. f در ایران براساس معیارهای اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت مورد بررسی قرار گرفت. سپس با بررسیهای زیادی که دررویشگاه صورت گرفت محدوده حضور گونه در منطقه نیز حداکثر 5/ 0 کیلومتر مربع تعیین شد. این گونه با توجه به تعاریف IUCN به عنوان گونه در بحران انقراض Critically Endangered معرفی میشود. مشاهدات صحرایی نشان داد نبود مدیریت و بهره برداریهای نامناسب مانند چرای بیش از حد مراتع، رعایت نشدن فصل چرا و تخریب، قطع و انفصال رویشگاه گونه از طریق راهسازی و عبور وسایل نقلیه در منطقه از عوامل اصلی تهدیدکننده این گونه کمیاب در جهان به شمار میروند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The conservation status of Cicer stapfianum Rech. f., an endemic species in Iran

نویسندگان [English]

  • Ahmad Hatami 1
  • Effat Jafari 2
  • Sara Sadeghian 1
  • Ziba Jamzad 3
  • Adel Jalili 3
1 Research Expert, Research Division of Natural Resources Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Shiraz, Iran
2 Assistant Prof., Research Division of Natural Resources Department, Fars Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, (AREEO), Shiraz, Iran
3 Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

The conservation status of Cicer stapfianum Rech. f. an endemic species of Papilionaceae (Pea family) was
evaluated and defined based on IUCN threat categories. The area of occupancy of species with field visits was
calculated, 0.5 Km². This species is defined as "Critically Endangered". Field observations showed that lack of
management and inappropriate exploitation such as overgrazing, non-observance of the grazing season and
degradation of habitat by road construction and the transport of vehicles in the region, are considered as the main
threats to this rare species of the world.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Conservation status
  • IUCN
  • Endemic species
  • Cicer stapfianum
  • Iran

مراجع

پاکروان، م؛ جلیلیان، ن؛ نعمتی، م.، 1379. فلور ایران، شماره33‌، تیره پروانه‌آسا  :(Papilionaceae)قبیله ماش (Vicieae). تهران: موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
پناهی، پ. و جم‌زاد، ز.، 1396.  جایگاه حفاظتی بلوط های ایران. طبیعت ایران، 2(1):82-91.
جلیلیان، ن.؛ نعمتی پیکانی، م.؛ جلیلی، ع. و جم زاد، ز.، 1396. جایگاه حفاظتی گونه انحصاریZeugandra iranica  در ایران. طبیعت ایران. 2(4):104-107.
جم‌زاد، ز. 1387. برنامه راهبردی تحقیقات گیاه‌شناسی و رده‌بندی گیاهان در محیط‌های طبیعی ایران. تهران: موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
جم‌زاد، ز. و معین، ف. 1396. جایگاه حفاظتی گونه ای نادر از جنس سلوی. طبیعت ایران، 2(3):92-95.
حاتمی، ا.؛ صادقیان، س.؛ جعفری، ع.؛ جم‌زاد، ز. و جلیلی، ع.، 1396. جایگاه حفاظتی سلوی اقلیدی. طبیعت ایران، 2(5):98-103.
دیناروند، م. و حمزه، ب.، 1396. جایگاه حفاظتی گاوزبان خوزستانی. طبیعت ایران، 2(2):100-104.
صداقت‌زاده، ز.؛ تشکریان، و.؛ مباشری، م.؛ همایونی، م.؛ فروغ بخش، ا.؛ منصوری، ع. و سپهری‌منش، م. 1389. استان شناسی فارس، شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
محبی، ج.، جم زاد، ز. و بخشی خانیکی، غ. 1395. جایگاه حفاظتی شش گونه انحصاری مرزه در ایران، طبیعت ایران، 1(1): 79-74.
معروفی، ح.، 1396. گل صد تومانی گونه ای بسیار نادر. طبیعت ایران. 2(6):110-113.
IUCN, 2017. Guidelines for Using the IUCN Red List Categories and Criteria. Ver. 13. Prepared by the Standards and Petitions subcommittee. 108p.
Jalili, A. and Jamzad, Z. 1999. Red data book of Iran.Research Institute of Forest and Rangelands Press. Tehran, Iran, 748 p.
Van Der Maesen, L. J. G (1972).Cicer L., a monograph of the genus, with special reference to the chickpea (Cicer arietinum L.), its ecology and cultivation. Wageningen.
Van Der Maesen, L. J. G. (1979). Cicer in: K. H. Rechinger (ed) Flora Iranica, vol. 140. Academische Druck und Verlagsantalt, Graz, Austria.
طبیعت ایران
دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 9
خرداد و تیر 1397
صفحه 90-95

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار