مراحل کاشت، داشت، برداشت و امکان بهره‌برداری اقتصادی از گیاه دارویی جعفری کوهی طلایی (Pimpinella aurea DC)

نوع مقاله : نامه‌های علمی

نویسندگان

استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

این تحقیق با هدف بررسی مراحل رویش گونه جعفری کوهی طلایی (Pimpinella aurea DC) در مزرعه در سال‌های 1389 تا 1392 اجرا شد. این گونه یکی از گیاهان دارویی با ارزش و بومی ایران است. بتا-بیزابولن که یکی از ترکیب‌های مهم دارویی است و به‌دلیل خاصیت ضدالتهابی در صنایع دارویی و فرآورده‌های آرایشی، بهداشتی استفاده می‌شود، در اسانس گل‌آذین و بذر این گونه وجود دارد. بذر این گونه از رویشگاه طبیعی آن در منطقه توچال جمع‌آوری شد و آزمون‌های متداول بذر مانند تعیین درصد خلوص، درصد رطوبت، وزن هزاردانه و قوه نامیه اولیه محاسبه شد. همچنین در مدت چهار سال با انجام کشت در مزرعه طی دو تاریخ کشت نتایج نشان داد که این گیاه چندساله است و پس از سال سوم کشت، محصول (بذر) می‌دهد. کشت پاییزه خیلی بهتر از کشت بهاره بود و کاشت بذر باید مستقیم در زمین انجام شود. همچنین گیاه مونوکارپیک است و برای حفظ و توسعه کشت لازم است هر سال بازکشت انجام شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sowing, growing, and harvesting of Pimpinella aurea DC. and the possibility of its economic exploitation

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Askari
  • Bohloul Abbaszadeh
  • Mehrdokht Najafpour Navaei
Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

This study was performed to investigate the growth stages of Pimpinella aurea in the field during 2010-2013. This species is one of the valuable medicinal plants native to Iran. b-bisabolene, one of the most important medicinal compounds, is found in inflorescence and seeds of P. aurea. It is used in the pharmaceutical industries and cosmetic and health products due to anti-inflammatory effect. The seeds were collected from a natural habitat in Tehran Province (Touchal). In laboratory, seed purity percentage, moisture content, 1000- seed weight, and germination percentage were calculated. During the study period, it was found that P. aurea was a perennial species, producing seeds after the third year of cultivation. Autumn sowing was better and seed sowing should be done directly in the ground. In addition, it is a monocarpic species and need be subcultured each year.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pimpinella aurea
  • β–bisabolene
  • Touchal
  • cultivation
عسکری، ف.، 1394. بررسی سبز شدن بذر گیاه Pimpinella aurea در مزرعه. اولین همایش ملی  کشت ارگانیک و ازدیاد گیاهان دارویی، دانشگاه علوم  کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، 22 و 23 مهر 1394.
عسکری، ف. و احمدی، ش.، 1394. تأثیر زمان برداشت بر  درصد و سرعت جوانه‌زنی بذر گیاه Pimpinella aurea  اولین همایش ملی کشت ارگانیک و ازدیاد گیاهان  دارویی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان،  22 و 23 مهر 1394.
عسکری، ف.، سفیدکن، ف.، شریفی عاشورآبادی ا.، نصیری، م.، نجفی، ا.، مشکی‌زاده، س. و پارسا، ا.، 1393. بررسی روش‌های مختلف خواب‌شکنی، جوانه‌زنی، کشت، عملکرد بذر، کمیت و کیفیت اسانس گونه Pimpinella aurea  ازرویشگاه‌های مختلف.  گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 92 صفحه.
عسکری، ف.، سفیدکن، ف.، مشکی‌زاده، س. و باباخانلو، پ.، 1383. بررسی اسانس 5 گونه از جنس Pimpinella  در ایران
 P. affinis. P. aureaP. tragioides., P. eriocarpaو .P. tragium گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع  کشور، تهران، 41 صفحه.
مظفری دهشیری، ط.، سفیدکن، ف.، عسکری، ف. و بخشی‌خانیکی،  غ.، 1393. بررسی کمیت و کیفیت اسانس بذر گیاه .Pimpinella aurea در سه رویشگاه استان تهران. تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، 30(4): 620-611.
مظفریان، و.، 1386. فلور ایران تیره چتریان. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 596 صفحه.              
Askari, F., Sefidkon, F. and Mozafarian, V., 2005.  Essential oil composition of Pimpinella aurea DC.
from Iran. Flavour and Fragrance Journal, 20(2): 115-117           
Salih, G. and Yildiz, K., 2008. Morphological investigations and transplantation attempts on some endemic species of Northern Cyprus. Pakistan Journal of Botany, 40(4): 1399-1410.
Shams-Ardakani, M.,  Ghannadi, A., and Rahimzadeh, A., 2006. Volatile Constituents of  Matricaria chamomilla L. from Isfahan, Iran.  Iranian Journal of Pharmaceutical Sciences, 2(1): 57-60
Jodral, M.M., 2004. Illicium, Pimpinella and Foeniculum, Medicinal and Aromatic Plants, 232p.