جایگاه حفاظتی گونه Scorzonera persica Boiss. & Buhse در ایران

نوع مقاله : معرفی گونه‌های گیاهی نادر و در معرض انقراض ایران

نویسندگان

استادیار، مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

جنس .Scorzonra L از تیره کاسنی (Asteraceae) دارای 18 گونه انحصاری در ایران است؛ Scorzonera persica Boiss. & Buhse، یکی از این گونه‌های انحصاری است و تا به حال تنها از سه نقطه در کشور جمع‌آوری و گزارش گردیده است. جایگاه حفاظتی این گونه بر اساس شیوه‌نامه اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) و با استفاده از معیارهای اندازه جمعیت، سطح تحت اشغال، درصد حضور، کیفیت رویشگاه و زادآوری طبیعی تعیین شد. سطح تحت اشغال (AOO) این گونه با اندازه گیری میدانی در رویشگاه‌های آن 2/0 کیلومتر مربع و میزان حضور گونه در محدوده انتشار آن (EOO) با استفاده از نرم افزار GeoCAT، 2720 کیلومتر مربع برآورد شد و به این ترتیب این گونه در معرض خطر انقراض (EN) قرار دارد. انجام عملیات عمرانی و چرای دام در رویشگاه این گونه، از جمله عوامل تهدید کننده حیات این گونه هستند؛ بنابراین حفاظت از این گونه با قرق رویشگاه آن ضروری به نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The conservation status of Scorzonera persica Boiss. & Buhse, an endemic species from Iran

نویسندگان [English]

  • Seyed Reza Safavi
  • Mohammad Amini Rad
Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

The Scorzonera L. (Asteraceae) has 18 endemic species in Iran. S. persica Boiss. & Buhse is one of the endemic species and has only been collected and reported from three localities in the country. Based on the IUCN guidelines, different categories and criteria were used to evaluate the status of the species as follows: Area of Occupancy (AOO), Extent of Occurrence (EOO), quality of habitat, size of the population, and regeneration. According to the field studies, S. persica occupies an area of 0.6 km2. In the analysis of GeoCAT software, the extent of occurrence was 2720 Km2. Based on our results, the conservation status of S. persica is defined as Critically Endangered (CR). Construction operations and grazing in the habitat of this species are among the life-threatening factors of this species, so it seems necessary to protect this species by protecting its habitat.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asteraceae
  • endemic species of Iran
  • critically endangered
  • conservation status
  • IUCN
اجنی، ی.، حسینی بمرود، غ.، جم‌زاد، ز. و جلیلی، ع. 1400. جایگاه حفاظتی گونه .Cousinia raphiostegia Rech.f. مجله طبیعت ایران، (6)  1: 148-143.
صفوی، س. ر.، ناصح، ی.، جعفری. ع.، توکلی، ز. و حیدرنیا، ن.، 1392.فلور ایران، تیره کاسنی، تبار کاسنی (شماره 77). انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع   کشور. ایران، تهران، 442-352.
کاسبی، ن.، قهرمانی، م. ع.، فخر رنجبری، ح.، جم‌زاد، ز. و جلیلی، ع. 1400. جایگاه حفاظتی گونه انحصاری Astragalus dianat-nejadii Ghahrem. مجله طبیعت ایران، (6) 1 : 155-149.
مهرنیا، م.، جم‌زاد، ز. و جلیلی، ع. 1399. جایگاه حفاظتی گیاه بنگ‌دانه Hyoscyamus malekianus Parsa. مجله طبیعت ایران، (5) 6 : 5-1.