نوع مقاله : نگاهی به طبیعت ایران
نویسندگان
1
استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
2
استادیار دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
3
دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
4
دکتری جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران.
5
استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
منطقه حفاظت‌شده ساریگل با مساحت 20000 هکتار در شرق شهرستان اسفراین در استان خراسان شمالی واقع شده است. این منطقه در بیستم شهریورماه سال 1353، با عنوان منطقه حفاظت‌شده "شاه‌جهان" به‌طور رسمی تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط‌زیست قرار گرفت. ساریگل با دارا بودن زیستگاه‌های متنوع در بخش‌های مرتفع و سرد، تپه‌‌ماهورهای معتدل، مناطق جلگه‌ای و دشتی با اقلیم گرم‌تر، دارای تنوع قابل توجهی از گونه‌های گیاهی و جانوری است. در این منطقه، 472 گونه گیاهی متعلق به 292 جنس از 70 خانواده به‌همراه بیش از 100 گونه جانوری شناسایی شده است. بخش وسیعی از منطقه حفاظت‌شده ساریگل از رویشگاه‌های جنگلی مرتفع با گونه غالب ارس تشکیل شده که در زیراشکوب آن مراتع کوهستانی و ییلاقی قرار دارند. پوشش گیاهی منطقه را گیاهان یک‌ساله پهن‌برگ، گرامینه‌ها، گیاهان چندساله، بوته‌ای و بالشتکی تشکیل می‌دهند. درمنه گیاه غالب منطقه است که در دو نوع درمنه دشتی در مناطق دشتی و درمنه کوهی در قسمت‌های کوهستانی رویش دارد. باریجه نیز از دیگر گونه‌های بسیار باارزش این منطقه است. ساریگل به‌دلیل دارا بودن شرایط کوهستانی و وفور منابع آبی و تنوع گیاهی یکی از زیستگاه‌های بااهمیت حیات‌وحش و همچنین پرندگان در استان خراسان شمالی محسوب می‌شود. هجوم افراد سودجو برای برداشت غیرمجاز از معدن سرب و روی آل‌بلاغ در این منطقه، کشاورزی غیرمجاز و غیراصولی و چرای بی‌رویه دام از مهم‌ترین تهدیدهای پوشش گیاهی و جانوری منطقه و کاهش تنوع زیستی آن به‌شمار می-روند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Sarigol protected area; Valuable habitat of plant and animal species in North Khorasan Province
نویسندگان [English]
-
Nadia Kamali
1
-
Ahmad Sadeghipour
2
-
Parisa Panahi
3
-
Leila Karimi
4
-
Mahshid Souri
5
1
Assistant Prof., Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
2
Assistant Prof., Desert studies faculty, Semnan university, Semnan, Iran
3
Associate Professor, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research Education
and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
4
Ph.D. of Silviculture and Forest Ecology, Faculty of Engineering, University of Bojnurd, Iran.
5
Assistant Prof., Rangeland Research Division, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural
Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]
Sarigol Protected Area, with an area of 20,000 hectares, is located in the east of Esfarayen city in North Khorasan Province. This area would officially be protected by the Department of Environment on September 11, 1974, as the "Shah Jahan" protected area. Sarigol, with its diverse habitats in high and cold parts, temperate hills, and plain areas with warmer climates, has a significant diversity of plant and animal species. In this area, 472 plant species belonging to 292 genera and 70 families, as well as more than one hundred species of animals, have been identified. A large part of the Sarigol Protected Area is highland forest habitat, with mountainous climate and summer rangelands beneath it. The vegetation of the region consists of broadleaf annuals, grasses, perennials, shrubs, and cushion form plants. Artemisia is the dominant plant in the region, and Ferula gummosa is one of the most valuable species. Sarigol is one of the important habitats of North Khorasan wildlife and birds due to its mountainous conditions, abundance of water resources, and plant diversity. The unauthorized extraction of Albelaq lead and zinc mines, illegal and unregulated agriculture, and overgrazing of livestock are among the most important threats to the flora and fauna of the area and the reduction of its biodiversity.
کلیدواژه‌ها [English]
-
Biodiversity
-
North Khorasan
-
protected area
-
Sarigol
)