بررسی رفتار جوانه‌زنی در بذرهای چند خانواده گیاهی بومی ایران

نوع مقاله : نامه‌های علمی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 پژوهشگر، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

گیاهان بومی هر منطقه میراثی ارزشمند می­باشند که باید در حفظ آن تلاش نمود. در این تحقیق بر روی جوانه­‌زنی بذر گیاهان اندمیک و خاص ایران تمرکز شد و با استفاده از لیست بذر باغ گیاه‌­شناسی سالانه تعدادی گونه انتخاب شد. مبنای انتخاب گونه­‌ها جهت بررسی وجود پتانسیلی خاص مانند زینتی، دارویی، انحصاری بودن می­‌باشد. هدف از این تحقیق بالابردن درصد جوانه­‌زنی گونه­‌ها جهت بالابردن تنوع گونه‌­ای باغ گیاه‌شناسی ملی ایران می‌­باشد. الگویی ثابت برای تیماردهی بذرها در نظر گرفته شد که شامل تیمار شاهد، سرمادهی و خراش­‌دهی بود. تیمارهای اصلی درنظر گرفته شده خراش‌­دهی و سرمادهی می‌­باشد. آزمایش‌ها به‌طور کاملا تصادفی و با سه تکرار انجام شد. در هر تکرار 25 بذر از 148 جمعیت از 135 گونه بومی ایران بررسی شد. از نظر جوانه‌­زنی بذرها  64/23% از گونه‌­ها با تیمار شاهد، 6/19% ازگونه‌­ها به تیمار سرمادهی و 1/8% ازگونه­‌ها به تیمار خراش‌­دهی جواب دادند. در کل 34/51% از کل گونه­‌ها به تیمارها جواب دادند. درصد جوانه‌­زنی بذر گونه‌­هایی از خانواده­ Apiaceae  با تیمار سرمادهی و Papilionaceae با تیمار خراش‌­دهی به طور بارزی افزایش داشت. رفتاری جوانه‌­زنی بذر چند خانواده گیاهی تعیین شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of seed germination behavior of a few plant families native to Iran

نویسندگان [English]

  • Saeide Sadat Mirzadeh Vaghefi 1
  • Adel Jalili 2
  • Soheila Ashrafi 3
1 Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangeland, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
2 Prof., Research Institute of Forests and Rangeland, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
3 Research Expert, Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

The native plants of each habitat are a valuable heritage that must be sustained. In this research, we focused on the seed germination of endemic species of Iran, and a number of species were selected using the seed list of National Botanical Garden. Ornamental, medicinal and endemic potentials were the basis of selecting the species. The current research was aimed to improve the germination percentage of species in order to enhance the species diversity of National Botanical Garden of Iran. A fixed pattern was considered for seed treatments including control treatment, chilling and scarification. The main treatments were scarification and chilling. Experiments were carried out as a completely randomized design with three replications. In each replication, 25 seeds of 148 populations of 135 species were studied. Overall, 23.64% of species germinated in the control treatment, 19.6% in the chilling treatment, and 8.1 % in the scarification treatment. Totally, 51.34% of all species responded to the treatments. The seed germination percentage of species belonging to the Apiaceae and Papilionaceae families was significantly increased by chilling and scarification treatments, respectively. The seed germination behavior of some plant families was determined.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Native plants
  • dormancy
  • seed
  • germination percentage
- آسایش، م.، مثنوی، م.ر. و اعتمادی، ن. . 1394بازتعریف نقش و کارکرد باغهای گیاهشناسی در بستر شهرهای معاصر به منظور حفاظت و آموزش محیط زیست. دو فصلنامه پژوهش­های منظر شهر 2(3): 16-7.
- اسدی، م. 1392-1367 . فلور فارسی ایران، 77 جلد. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
- اسدی، م. 1396-1367 . فلور فارسی ایران، 143 جلد. انتشارات مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع.
- حجازی، ا. 1373. تکنولوژی بذر. انتشارات دانشگاه تهران، جلد اول، ویرایش اول، 345  صفحه.
- سرمدنیا، غ. ح.، 1375. تکنولوژی بذر(ترجمه)، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 288 ﺻﻔﺤﻪ.
 - معصومی، ع. ا. 1395. مجموعه مصور گیاهان و گل‌های ایران. نشریه طبیعت ایران.نشریه طبیعت. 1 (1): 97-88.
- مظفریان، و. ا. 1388. فرهنگ نامهای گیاهان ایران. فرهنگ معاصر، تهران. 671 صفحه.