وضعیت اجرای مقررات مدیریت مراتع در کانون‌های داخلی ریزگرد خوزستان

نوع مقاله : دیدگاه‌ها

نویسنده

استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

ریزگردهای استان خوزستان بحران محیط­زیستی با پیامدهای بهداشتی، اجتماعی، اقتصادی و حتی  امنیتی است. این معضل اساسی از سال‌ها پیش آغاز و در دهه اخیر تشدید و خسارت‌­های زیادی در پی داشته است. استان خوزستان با مساحت 64057 کیلومتر مربع از نظر پستی و بلندی خوزستان به دو منطقه کوهستانی و جلگه‌ای قابل تقسیم بندی است. منطقه کوهستانی به طور عمده در شمال و شرق استان  با حدود دو پنجم مساحت کل استان  و منطقه جلگه‌­ای در خوزستان از جنوب دزفول، مسجدسلیمان، رامهرمز و بهبهان آغاز و تا کرانه­‌های خلیج فارس و اروند­رود ادامه دارد. حدود 85 درصد از وسعت استان دارای اقلیم فراخشک، خشک و نیمه خشک می­‌باشد. در استان خوزستان ، نزدیک به 7 ماه از سال ( ازنیمه فروردین تا نیمه آبان ) متوسط درجه حرارت هوا، 30 درجه سانتیگراد یا بیشتر است وحداکثر آن در فصل تابستان به بالای 50 درجه سانتیگراد می‌رسد. متوسط بارندگی آن 266 میلیمتر و معدل دما در آن 26 درجه سانتیگراد است. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری سال 1392، استان خوزستان 9/3 درصد مساحت خاکی کشور را تشکیل داده و دارای 27 شهرستان، 76 شهر، 67 بخش، 144 دهستان و 6406 آبادی (2399 خالی از سکنه و 4007 آبادی دارای سکنه) می‌­باشد (سیداخلاقی و همکاران، 1397). جهت انجام مطالعات مقابله با گرد و غبار این استان،  بخش‌هایی از 11 شهرستان واقع در محدوده ریزگرد، از سوی گروه مطالعاتی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور (بی نام، 1397)، به عنوان کانون­‌های داخلی تولید ریزگرد شناسایی شدند. این شهرستان­‌ها بر اساس موقعیت جغرافیایی به کانون­‌های هفت‌گانه تقسیم شدند. بدین ترتیب شهرستان‌­های آبادان، خرمشهر، شادگان، هویزه، اهواز، باوی، کارون، امیدیه، بندر ماهشهر، رامشیر و هندیجان در محدوده کانون­‌های تولید گرد و غبار قرار گرفتند...

عنوان مقاله [English]

The status of rangeland management regulations in the Khuzestan dust origins

نویسنده [English]

  • Ali Mohebbi
Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangeland, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
- بی نام­، 1395. سالنامه آماری استان خوزستان. اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خوزستان. 777 صفحه.
- بی نام،1397. طرح مطالعات جامع مقابله با ریزگردها در کانون­های داخلی استان خوزستان. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور.1149  صفحه.
- سیداخلاقی، س.ج.، محبی، ع و بانج شفیعی، ش.، 1397. طرح مطالعات جامع مقابله با ریزگردها در کانون­های داخلی استان خوزستان.گزارش دوم: مطالعات اقتصادی اجتماعی. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور.107 صفحه.
- محبی، ع.، 1397. گزارش مدیریت مراتع کانون­های گرد و غبار استان خوزستان. موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور.94 صفحه.
 - محبی، ع.، فیاض، م.، و سید اخلاقی، س. ج.،  1395. بررسی وضعیت مدیریت کوچ و مرتع و امکان سنجی واگذاری آن به تشکل­های عشایری. گزارش پیشرفت فیزیکی. 480 صفحه.   
- محبی، ع.، فیاض، م و حسن‌زاده، م.،  1395. بررسی وضعیت مدیریت کوچ و مرتع و امکان سنجی واگذاری آن به تشکل­های عشایری. گزارش پیشرفت فیزیکی استان خوزستان. 295 صفحه.