تولید بذر بلوط‌های بومی زاگرس

نوع مقاله : نامه‌های علمی

نویسندگان

1 دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 دکترای جنگل‌شناسی و اکولوژی جنگل، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران

چکیده

بذر بلوط هم در تجدید حیات جنگل‌های بلوط و هم در تغذیه وحوش نقش مهمی دارد. امروزه بنا به‌دلایل مختلف، فراوانی پایه‌های دانه‌زاد بلوط در جنگل‌های زاگرس بسیار کاهش یافته است. در این مقاله سعی شده است توان تولید بذر بلوط‌های بومی زاگرس (برودار، مازودار و وی‌ول) در یک بازه زمانی سه‌ساله (1388 تا 1390) در دشت ارژن فارس، داربادام استان کرمانشاه و روستای هلو شهرستان بانه استان کردستان ارزیابی شود. براساس نتایج، تولید بذر نوسان‌های زیادی بین گونه‌ها، پایه‌ها و سال‌های مختلف داشت. در سال 1389 بهترین شرایط بذردهی مشاهده شد. همچنین، در یک سال مشخص، در حالی‌که برخی پایه‌ها فاقد بذر بودند، برخی درختان تولید بذر قابل توجهی داشتند. درمجموع، به‌نظر می‌رسد بلوط‌های زاگرس به‌رغم مشکلات فراوان هنوز قادرند تولید بذر مناسبی داشته باشند، هرچند که عامل‌های متعدد محیطی و انسانی بر این توان تأثیر منفی گذاشته‌اند.  

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Acorn production of Zagros native oaks

نویسندگان [English]

  • Mehdi POurhashemi 1
  • Seid Kazem Bordbar 2
  • Yahya Khodakarami 3
1 Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangeland, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
2 Assistant Prof., Research Institute of Forests and Rangeland, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
3 ‌Ph.D. Silviculture and Forest Ecology, Research Division of Natural Resources, Kermanshah Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREEO, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

Acorns have important role in regeneration of oak forests and wildlife feeding. Today, the number of seed-origin oak trees is decreased in Zagros forests due to different reasons. In this paper, we tried to evaluate the acorn production of Zagros native oaks (Quercus brantii Lindl.; Q. infectoria Oliv.; Q. libani Oliv.) in Dasht-e Arjan, Fars province, Darbadam, Kermanshah province, and Halou, Kurdistan province during 2009 to 2011. Based on the results, great variability was observed among species, individuals, and years. The best acorn production was occurred in 2010. While some individuals had no acorns, some trees produced a large amount of acorns. Totally, it seems that the Zagros native oaks have appropriate potential of acorn production despite many problems, although various environmental and human factors have had negative effects on this potential.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oak
  • acorn production
  • seeding
  • Zagros

مراجع

پروانه، ا.، اعتماد، و.، زبیری، م. و مروی مهاجر، م.ر.، 1390. بررسی اثر فرم درختان بر برخی از خصوصیات بذر بلوط ایرانی (Quercus persica). مجله جنگل ایران، 3(3): 232-223.
 پورهاشمی، م.، پوررضا، م.، خداکرمی، ی. و پناهی، پ.، 1394. نوسانات بین­پایه­ای و سالانه تولید بذر برودار (Quercus brantii Lindl.) در جنگل داربادام کرمانشاه. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 23(2): 255-246.
پورهاشمی، م.، زندبصیری، م. و پناهی، پ.، 1390. برآورد شمار بذر مازودار (Quercus infectoria) در جنگل‌های بانه با استفاده از روش چشمی Koenig. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 19(2):205-194.
 پورهاشمی، م.، زندبصیری، م. و پناهی، پ.، 1391. ارزیابی روش­های چشمی برآورد میزان بذردهی مازودار (Quercus infectoria Olivier) در جنگل­های بانه. تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، 20(2):255-243.
 صفری، ل.، 1361. طرح استفاده از میوه بلوط برای تهیه خوراک دام. مجموعه مقالات سمینار کاربرد میوه بلوط در تغذیه دام و صنایع، یاسوج، 29-28 مهر: 60-50.
 قربانی، ح.، 1384. تعیین میزان بذر بلوط در هکتار و در کلاسه­های قطری مختلف و شرایط رویشگاهی متفاوت استان ایلام. گزارش نهایی طرح پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 51 صفحه.
مرجانی، ع.، خالقی، پ. و فلاح­راد، م.، 1361. گزارش وضعیت جنگل‌های بلوط استان کهگیلویه و بویراحمد و میزان بذردهی آن‌ها. مجموعه مقالات سمینار کاربرد میوه بلوط در تغذیه دام و صنایع، یاسوج، 29-28 مهر: 182-167.
 یزدانفر، ه.، 1385. بررسی رابطه بین ابعاد بلوط (وی­ول) با میزان تولید بذر و قوه نامیه آن (مطالعه موردی: منطقه چناره مریوان). پایان‌نامه کارشناسی ­ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، 68 صفحه.
طبیعت ایران
دوره 3، شماره 4 - شماره پیاپی 11
مهر و آبان 1397
صفحه 48-56

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار