نوش‌های کهنسال ایران

نوع مقاله : نامه‌های علمی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه جنگل‌داری و اقتصاد جنگل، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران

4 مربی پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی کشور، تهران، ایران

5 کارشناس، سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان جنوبی، بیرجند، ایران

چکیده

نوش (Thuja orientalis) درختی مختص مناطق کوهستانی است. در استان گلستان در منطقه سورکش به‌صورت خودرو و بومی رویش دارد. در استان مازندران در نزدیکی روستای درزیکلا نیز پایه‌های خودروی آن در جنگل دیده شده است. در سایر مناطق کشور به‌جز نواحی جنوبی ایران به‌صورت دست‌کاشت است و از گذشته‌های دور مورد توجه بوده است. اگرچه در این زمان در 29 استان کشور جهت توسعه فضای سبز شهرها کشت می‌شود، ولی پایه‌های کهنسال آن در معدودی از استان‌ها مشاهده شده است. بررسی انجام شده تا سال 1395 نشان از حضور 44 پایه کهنسال از این گونه در کشور دارد که از این تعداد 35 پایه بازدید و اطلاعات و ویژگی‌های آنها ثبت شده است و در مجموع در 6 استان کشور حضور پایه‌های کهنسال آن گزارش شده است. استان خراسان جنوبی با 18 پایه کهنسال بیشترین فراوانی را دارد. مسن‌ترین نوش‌های کهنسال ایران نوش‌های استند، اسفاد هستند که بین 900 تا 1040 سال سن داشته و در استان خراسان جنوبی واقع‌ شده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Iranian long-lived Biota

نویسندگان [English]

  • Mostafa Khoshnevis 1
  • Mohammad Matinizadeh 2
  • Anoushirvan Shirvany 3
  • Maryam Teimouri 4
  • Kamal Ghos 5
  • Hasan Tavizi 5
1 Senior Research Expert, Research institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
2 Associate Prof., Research institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
3 Associate Prof., Department of Forestry and Forest Economics, Faculty of Natural Resources, University of Tehran, Karaj, Iran
4 Senior Research Expert, Research institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
5 Expert, Agricultural Organization of South Khorasan, Birjand, Iran
چکیده [English]

Thuja orientalis is exclusive to mountain areas. It is seen in forests as wild types in Dezicola village, Mazandaran province. In other areas except for southern parts of country, it is seen as artificial planting and has been considered from ancient times. Nowadays, it is planted in 29 provinces in order to extend green areas. However, its long-lived stands are observed in several provinces.  There are 44 long-lived stands of Thuja orientalis, of which 35 are registered and their information are recorded. The long-lived stands have been reported in 6 provinces, among which south Khorasan has the most frequency with 6 stands. The most aged biota, Esphad, is almost 900-1040 years old, found in south Khorasan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Long–lived
  • Thuja orientalis
  • Platycladus orientalis
ثابتی‌، ح. 1355. جنگل‌ها درختان‌ و درختچه‌های‌ جنگلی‌ ایران‌. انتشارات‌ دانشگاه یزد، 810 صفحه.
خوشنویس، م.، علی‌احمد کروری، س.، متینی‌زاده، م.، تیموری، م. جلیل‌پور، ب.، شیروانی، ا.، ترابیان، ی.، و سیدتقیان، ه.،  1385. معرفی درختان کهنسال استان خراسان شمالی، شهرستان شیروان. مجلۀ جنگل و مرتع شمارۀ 72-73. ص 53-59
خوشنویس، م.، علی‌احمد کروری، س.، متینی‌زاده، م.، تیموری، م.، شیروانی، ا.، جلیل‌پور، ب. و محمدی، ع.، 1386. معرفی درختان کهنسال استان سمنان، معرفی درختان کهنسال شهرستان شاهرود. مجلۀ جنگل و مرتع شمارۀ 75. ص 56-63
علی احمد کروری، س.، معقولی، ف.، متینی زاده، م. و پاس بخش، ر. 1378. درختان دیرزیست استان قزوین. جنگل و مرتع. شمارة 43. ص 44-56.
خوشنویس، محمد متینی‌زاده، مریم تیموری، ودوود صمدی، انوشیروان شیروانی، مسعود بیضایی، ناهید زمانیان، 1394. شناخت، معرفی و بررسی رویشگاه، تکثیر و تهیه اطلس درختان کهنسال ایران  در 15 استان کشور و ثبت این درختان و معرفی این درختان در سطح ملی و جهانی
فرخ‌نیا همدانی، ع. ا.، اسدیان، ق. و زارعی لطفیان، م.، 1385. مطالعه سازگاری چند گونه سوزنی‌برگ در استان همدان، فصلنامه جنگل و صنوبر ایران، 14(2): 168-178.
کنشلو، ه.، 1394. جنگلکاری‌ در مناطق خشک (جلد دوم) معرفی گونه‌های مناسب ناحیه ایرانو-تورانی، 512 صفحه.
مظفریان، ولی‎اله، درختان و درختچه‎های ایران. انتشارات فرهنگ معاصر. 1383. 990 صفحه.                              
Van Haverbeke, David, F. and Barnhart, M.R. , 1978. A laboratory technique for depulping Juniperus cones. Tree Planters, Notes 29 (4):33-34.