مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923---ضرورت حفظ یکپارچگی مراتع3312008410.22092/irn.2019.120084FAعادل جلیلیاستاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیدهJournal Article20190924عوامل مختلفی مراتع کشور را تهدید می کنند. عمده توجه به حضور دام مازاد است که خود نقش اساسی در کاهش کیفیت رویشگاه ها دارد. ولی از بین رفتن یکپارچگی رویشگاه ها و تکه تکه شدن آنها تهدیدی به مراتب جدی تر می باشد. اجرای پروژه های عمرانی مانند: عبور خطوط انتقال نیرو، ایجاد جاده ها، صنایع و معادن از جمله این عوامل هستند که یکپارچگی مراتع را از بین می برند. در بخش کشاورزی هم تغییر کاربری اراضی از طریق توسعه اراضی زراعی و باغی تحت برنامه های توسعه کشت محصولات زراعی و یا ایجاد باغ در اراضی شیبدار اتفاق می افتد. لذا تکه تکه شدن مراتع به عناوین مختلف و واگذاری این اراضی در نقاط مختلف کشور به یک پدیده دائمی و معمولی تبدیل شده است که هیچکس را تحریک و حساس نمی کند.<br /> اکوسیستم های مرتعی نقش پایه ای در حفظ تنوع زیستی و آب و خاک دارند و به معنای واقعی بستر حیات هستند. در کشور ما این نوع رویشگاه ها بیشتر نقش ذخیره زمین برای برنامه های توسعه ای محسوب می شوند و تحت هیچ شرایطی تخریب آنها خط قرمز کسی محسوب نمی شود. در حالی که اگر خسارتهای ناشی ازسیل، ریزگرد و تخریب سرزمین به صورت درست و واقعی محاسبه شوند علاوه بر خسارتهای وارده به تعلقات جوامع انسانی خسارتهای محیط زیستی از قبیل فرسایش تنوع زیستی، انقراض گونه ها و اکوسیستم ها، فرسایش خاک، از بین رفتن ظرفیت جذب رطوبت و تشدید پدیده تغییر اقلیم مدنظر قرار گیرد هرگز این تغییر کاربری ها توجیه اقتصادی پیدا نمی کردند.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923--تغییرات معنیدار دو دهه اخیر در پوشش گیاهی شورهزارهای دریاچه ارومیه71112008510.22092/irn.2019.120085FAیونس عصریدانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران0000-0002-4566-1756احمد احمدیاستادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایرانJournal Article20190924ایران در زمینه حفاظت از منابع طبیعی و تنوعزیستی از کشورهای فعال و موثر بوده است، بهطوری که براساس آخرین فهرست سازمان حفاظت محیطزیست، دارای 282 منطقه حفاظتشده، پناهگاه حیاتوحش، پارک ملی و آثار طبیعی ملی است. دریاچه ارومیه یکی از مهمترین و ارزشمندترین زیستبومهای آبی است. این دریاچه بهدلیل برخوردار بودن از ارزشهای بینظیر طبیعی و اکولوژیک در سال 1346 بهعنوان پارک ملی به ثبت رسید و در سال 1354 بهعنوان تالاب بینالمللی، تعیین و در سال 1356 جزو مناطق حفاظتشده زیستکره یونسکو اعلام شد (بینام، 1394).<br /> پدیده تغییر اقلیم و گرمایش زمین از مباحث مهم و چالش برانگیز جهان در قرن بیست و یکم است. در دهههای اخیر، روند تغییرات در پارامترهای اقلیمی بهویژه افزایش دما و کاهش بارش و بهتبع آن خشکشدن دریاچهها و تالابها و همچنین دخالتهای نابجای انسان، آثار زیانباری را در اکوسیستمهای طبیعی بهوجود آورده است. یکی از اکوسیستمهایی که به این تغییرات، واکنش سریع نشان داده است، حوضه آبریز دریاچه ارومیه است. اُفت سریع و مداوم تراز سطح آب دریاچه، باعث شد که وسعت شورهزارهای اطراف دریاچه در بازه زمانی کوتاهمدت، افزایش قابلتوجهی داشته باشند. بهطوریکه در حال حاضر، مساحت اراضی شور اطراف دریاچه حدود 353150 هکتار است.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923--عملیات پرورشی راهکاری برای اصلاح ساختار تودههای شاخهزاد کمقطر بلوط جنگلهای زاگرس131712008610.22092/irn.2019.120086FAمهدی پورهاشمیدانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20190924جنگلهای شاخهزاد بلوط زاگرس بومسازگانی هستند که با توجه به ویژگیهای خاص خود، به نوع خاصی از دخالتهای علمی و فنی نیاز دارند. دانش جنگلشناسی جنگلهای زاگرس در آغازین دهههای عمر خود بهسر میبرد و تا رسیدن به فنون مطلوب دخالت در این جنگلها راه بهنسبت درازی در پیش است، اما تجربیات اندک کنونی در این زمینه میتواند برخی از اصول الزامی دخالت در این تودهها را یادآوری نماید. در این دیدگاه سعی خواهد شد دو الزام جنگلشناسی در این جنگلها بهتفکیک معرفی و بررسی شود. لازم به توضیح است که دو الزام اشارهشده نشأت گرفته از دو ساختار متفاوت این جنگلها است که یکی مربوط به تودههای شاخهزاد کمقطر و دیگری مربوط به تودههای دانهزاد یا شاخهزاد تکتنه است. در این نوشته به عملیات پرورشی در تودههای شاخهزاد بلوط کمقطر پرداخته شده است. ذکر این نکته نیز الزامی است که فنون جنگلشناسی اشارهشده به مدیریت درختان موجود اشاره دارد تا در نهایت منجر به ترمیم و بهبود ساختار توده شود. طبیعی است که در کوتاهمدت، همزمان با دخالتهای جنگلشناسی از امور مربوط به احیا، غنیسازی و توسعه نیز نباید غافل بود.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923--کاربرد تنوع گونهای گیاهی در مدیریت آفات چوبخوار192412008710.22092/irn.2019.120087FAابراهیم فرآشیانیاستادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانسیدموسی صادقیاستادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها، مراتع و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، ایرانJournal Article20190924آفات چوبخوار از مخربترین و مهمترین آفات درختان و درختچههای مثمر و غیرمثمر در اکوسیستمهای مختلف محسوب میشوند. برخی اوقات خسارت آنها به حدی شدید است که باعث از بین رفتن گونههای حساس و تغییر جدی و زوال اکوسیستم میشود (فرآشیانی، a 1383). این مشکل در برخی از اکوسیستمهای جنگل طبیعی و دست کاشت و فضاهای سبز شهری بدون تنوع گونهای (وجود تک گونهء درختی یا گونههای محدود درختی در اکوسیستم)، دیده میشود.<br /> در برنامه<sup>ء</sup> مدیریت تلفیقی کنترل آفات گیاهان دست کاشت، استفاده<sup>ء</sup> از تنوع گونهای (کاشت گونههای گیاهی غیر میزبان آفت، در مرکز آلودگی)، یکی از مهمترین و متداولترین روشها بوده است. تنوع گونهای یعنی گوناگونی گونههای جانوری یا گیاهی بر روی کره زمین (Magurran, 2004). برای مدیریت آفات چوبخوار از روش تنوع گونهای یعنی افزایش گونههای کاشت شده از یک گونه که میزبان آفت است به چند گونه جدید که میزبان آفت نیستند، استفاده میشود.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923---تنوع، پراکنش و بوم زایی در بزرگترین جنس گیاهی جهان گون252712008810.22092/irn.2019.120088FAعلی اصغر معصومیاستاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20190924جنس گون از میان 57 جنس گیاهی با 3494 نوع متفاوت، بزرگترین جنس گیاهی در سراسر دنیا میباشد. گونههای گون با توجه به پراکندگی بسیار گسترده در جهان از ویژگیهای ژنتیکی خاصی برخوردار هستند. این مطالعه به بررسی تنوع، پراکنش و بومزایی افراد این جنس در دنیا میپردازد.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Long-lived ornamental trees of Zanjan provinceدرختان غیرمثمر کهنسال استان زنجان293512008910.22092/irn.2019.120089FAطه مجیدیپژوهشگر، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان،0000-0002-2006-7670مصطفی خوشنویسمربی پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانسید احمد موسویمربی پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایرانفرهاد آقاجانلومربی پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایرانمحمد شجاعیپژوهشگر، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، زنجان، ایرانJournal Article20190924Long-lived trees are living environmental resources. They are important in this regard because they have undergone different climatic conditions. These trees are the genetic treasure of nature. During the registration of long-lived trees in Zanjan province, 48 ornamental and fruit trees were recorded. Twenty one trees were ornamental including species from juniper, willow, pistachio, oak, European nettle, plane, and poplar. Some characteristics including DBH, total height, trunk height, canopy area, health status, and geographical position were recorded. Maximum and minimum DBH belonged to plane and European nettle trees, respectively. Seven trees including pistachio, willow, European nettle, and plane require urgent attention due to injuries. In addition, the only long-lived white poplar tree is a native cultivar of the province and may be cut due to private ownership. Registered oak trees also lack natural regeneration. Willow and plane trees are present in farms and residential areas, and without exception, have the benefit of proximity to permanent water resources. Only in one case, people were cutting down small branches of trees to ward off calamity from children, livestock, and so forth.درختان کهنسال سرمایههای زنده طبیعت هستند. از این نظر، که شرایط متفاوت اقلیمی را پشت سر گذاشتهاند، دارای اهمیت هستند. این درختان گنجینه ژنتیکی طبیعت هستند. در راستای ثبت درختان کهنسال استان زنجان، تعداد 48 درخت مثمر و غیرمثمر کهنسال شناسایی شد. تعداد 21 درخت غیرمثمر از گونههای ارس، بید، بنه، بلوط، داغداغان، چنار، و سپیدار بودند. ویژگیهای قطر در ارتفاع سینه، ارتفاع کُل درخت، ارتفاع تنه، مساحت تاج پوشش، وضعیت سلامت، و موقعیت جغرافیایی هر یک از درختان از جمله مواردی بود که ثبت گردید. حداکثر قطر برای درخت چنار و حداقل آن برای درخت داغداغان ثبت شد. تعداد هفت پایه از نوع بنه، بید، داغداغان، و چنار به علت آسیبهای وارده نیاز به توجه جدّی دارند. علاوه بر این، تنها درخت سپیدار شناسایی شده ازجمله پایههای بومی استان است و به دلیل مالکیت خصوصی احتمال دارد قطع شود. درختان بلوط ثبت شده نیز فاقد هر گونه زادآوری هستند. درختان بید و چنار در مزارع و مناطق مسکونی قرار دارند و بدون استثنا از منابع آب دائمی بهرهمیبرند. تنها در یک مورد، شاخههای ریز درختان داغداغان را برای دفع بلا از فرزندان، احشام و ... قطع میکردند.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Diatoms, the best indicators in biomonitoring the aquatic ecosystemsدیاتومهها به عنوان بهترین پایشگر زیستی در اکوسیستمهای آبی374712009010.22092/irn.2019.120090FAسمیه خیریاستادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20190924Water is the most essential factor for life, and rivers are the main drinking source for human. Therefore, assessing the quality and management of rivers is essential for the protection and health of these rivers. Diatoms are one of the best monitoring tools used in European and American water quality monitoring programs. Due to the importance of diatoms in water quality assessment, the present study was designed and carried out to investigate the water quality of Karaj River based on diatom species and indicator diatoms for pollution. Diatom specimens were collected from the surface of the rocks at six stations along the river during 2011 to 2012 monthly. In this study, 128 species were identified and their relative abundance was calculated, of which 19 were dominant. Evaluation of water contamination based on minerals and biological oxygen demand showed that Karaj River water had moderate to very high pollution at the stations. The results of the ecology of the dominant species showed that most of these species increased with increasing organic and inorganic contamination and could be introduced as indicator diatoms for pollution. The present study is a baseline for future studies on diatom-based monitoring of mountainous rivers in the Alborz region.آب اصلیترین فاکتور حیات است و رودخانه ها یکی از منابع اصلی شرب هستند. از اینرو، پایش کیفی و مدیریت آب رودخانه ها به منظور صیانت و سلامت آب آنها ضروری است. دیاتومهها یکی از بهترین ابزارهای بررسی کیفیت هستند که در برنامه های پایش کیفی آب در کشورهای اروپایی و آمریکایی بةخوبی مورد استفاده قرار می_گیرند. با توجه به اهمیت دیاتومه ها در این خصوص، مطالعه حاضر بهمنظور بررسی کیفیت آب رودخانه کرج بر اساس گونههای دیاتومه طراحی و انجام شد. نمونههای دیاتومه در فصول مختلف از بهار سال 1390 تا بهار سال 1391 از سطح سنگهای رودخانه در شش ایستگاه در طول رودخانه تهیه شدند. در این پژوهش، 128 گونه شناسایی و فراوانی نسبی آنها محاسبه شد که از این تعداد، 19 گونه غالب بودند. بررسی میزان آلودگی آب بر اساس میزان مواد معدنی و مقادیر اکسیژن بیولوژیک نشان داد که آب رودخانه کرج از آلودگی متوسط تا خیلی زیاد برخوردار است. نتایج بررسی اکولوژی گونه های غالب نشان داد که فراوانی بیشتر این گونه ها با افزایش آلودگی آلی و معدنی افزایش مییابند. بنابراین، آنها می توانند بهعنوان دیاتومه های شاخص آلودگی معرفی شوند. مطالعه حاضر میتواند به عنوان پایه ای برای مطالعات آتی در خصوص پایش رودخانه های کوهستانی البرز بر اساس دیاتومه ها مورد استفاده قرارگیرد.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Adaptation of Jatropha curcas for biofuel production in Iranبررسی سازگاری جتروفا در ایران با هدف تولید سوخت زیستی515812009110.22092/irn.2019.120091FAهاشم کنشلواستادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانفاطمه کنشلوپژوهشگر، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20190924Jatropha (<em>Jatropha curcas</em> L.) is a drought-tolerant shrub species with a height of 5 to 6 m. This plant belongs to the genus Jatropha with more than 170 species. Its seed with 30-35% oil is used in some diesel engines, cooking and lighting, and soap industries, herbicide production, and pharmaceuticals. Jetropha is native to the tropical and subtropical regions, requiring at least 250 to 300 mm of rainfall to grow. Its water requirement for flowering and fruiting stages is 1000 to 1500 mm. Leaves are damaged by high heat and hot winds, reducing the yield. Jetropha is not resistant to frost and does not tolerate shade. <br />It performs best in medium density. The most suitable soil for jatropha is sandy-loamy with a medium texture and good weathering. Jatropha does not favor heavy soils. Weeds cause seedling dryness and weakness; thus the weeds must be weeded twice a year. The results of studies in Iran showed that the plant propagation is possible through seeds, cuttings and tissue culture, which is compatible with Sahara - Sindi regions but faces cold restriction in other regions. Its water requirement is moderate and the shortage of rainfall must be provided through irrigation. Jatropha is a relatively salinity-tolerant species, and increasing salinity (more than 50 mM) causes reduced yield. No pest and disease were recorded on Jatropha in Iran.جتروفا با نام علمی <em>Jatropha curcas</em> L.) ( گونهای درختچهای و مقاوم به خشکی با ارتفاع 5 تا 6 متر است. این گیاه متعلق به جنس <em>Jatropha</em> است که بیش از 170 گونه دارد. دانه آن با 30-35 درصد روغن، به مصرف برخی از موتورهای دیزلی میرسد، برای پخت غذا و روشنایی استفاده میشود و در صنایع صابونسازی، تولید علفکش و داروسازی کاربرد دارد. جتروفا بومی نواحی گرمسیری و نیمهگرمسیری است، برای رویش به حداقل 250 تا 300 میلیمتر بارندگی نیاز دارد و نیاز آبی آن برای مراحل گلدهی و میوهدهی 1000 تا 1500 میلیمتر است. برگها در اثر گرمای زیاد و باد گرم صدمه میبینند و این سبب کاهش محصول میشود. جتروفا نسبت به یخبندان مقاوم نیست و تحمل سایه را ندارد. در تراکم متوسط بهترین عملکرد را دارد. مناسبترین خاک برای جتروفا شنی-لومی با بافت متوسط با هوادیدگی خوب است و خاکهای سنگین و هیدرومورف را نمیپسندد. علفهای هرز باعث خشکیدگی نهالها و ضعف میشوند که باید هر ساله دو بار وجین شوند. نتایج بررسیها در ایران نشان داد تکثیر گیاه از طریق بذر، قلمه و کشت بافت امکانپذیر است و در ناحیه صحاری– سندی سازگاری دارد و در دیگر نواحی با محدودیتهای سرما مواجه است. نیاز آبی آن متوسط بوده و کمبود بارندگی باید از طریق آبیاری تأمین شود. نسبت به شوری نیمهمقاوم و افزایش شوری (بیش از 50 میلیمولار) باعث کاهش عملکرد آن است. آفت و بیماری خسارتزایی بر روی آن مشاهده نشده است.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Flood and urban engineeringسیل و شهرسازی597412010010.22092/irn.2019.120100FAاحمد رحمانیدانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانمصطفی بهزادفراستاد دانشگاه علم و صنلعتاصغر نصیریشهردار سابق مناطق مختلف تهران و کرجمسعود حمزهمدیرکل دفتر نظارت بر طرح های توسعه و عمران وزارت مسکن و شهرسازیJournal Article20190924با توجه به اینکه شهرها محل تمرکز شهروندان و فعالیتهای آنهاست، وقوع سیل و ایجاد خسارتها و تلفات در آنها همواره مورد توجه بوده است. از طرفی روند فزاینده توسعه شهرسازی و شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه، افزایش احتمالی خسارتها را در اثر وقوع سیل در پی خواهد داشت. لزوم توجه به مقوله شهرسازی و تأثیر آن در کاهش تشدید اثرات سیلابها، نشریه طبیعت ایران را بر آن داشت تا گفتوگوی این شماره از نشریه را به موضوع سیل و شهرسازی اختصاص دهد. این گفتوگوی مفصل با حضور آقایان دکتر مصطفی بهزادفر، استاد دانشگاه علم و صنعت ایران، دکتر اصغر نصیری، شهردار سابق مناطق مختلف تهران و کرج و مهندس مسعود حمزهای، مدیرکل دفتر نظارت بر طرحهای توسعه و عمران وزارت مسکن و شهرسازی برگزار شد. متأسفانه در سیل اخیر، ایران شاهد ورود بیشترین خسارت به خانههای مسکونی بهدلیل ساخت و ساز در حریم و بسترهای رودخانه بود. اهمیت جلوگیری از این ساخت و سازها و حفظ حریم رودخانهها و وجود مسیلهایی برای عبور روانابها میتواند نقش مهمی در کاهش خسارتهای ناشی از سیلاب داشته باشد. امید است در اجرای طرحهای توسعه شهری با انجام مطالعات و برنامهریزی صحیح از حریم و بستر رودخانهها حفاظت شود و با عدم تجاوز به آنها شاهد پیشگیری از وقوع و کنترل سیلاب و کاهش خسارتهای ناشی از آن باشیم. <br /> <br /> طبیعت ایران: با توجه به سیلهای اخیر و خسارتهایی که به شهروندان و شهرهای مختلف کشور در سالهای اخیر وارد شده است، این سؤال در اذهان عمومی شکل گرفته که آیا موضوع سیل در شهرسازی و توسعه کشور مورد توجه برنامهریزان قرار میگیرد؟ اولین سؤالی که مطرح است اینکه آیا موضوع سیل در طراحی، معماری و توسعه کلانشهرها جایگاهی دارد؟ <br /> مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Sabalan: a symbol of biodiversity and high peaks of South Caucasus-Iranسبلان نماد تنوع زیستی و قلههای بلند قفقاز جنوبی-ایران758112009210.22092/irn.2019.120092FAجابر شریفیاستادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، اردبیل، ایران.Journal Article20190924Sabalan is the third highest peak in Iran and one of the high mountain ranges of the South Caucasus in Iran. The Sabalan Mountain has three famous peaks, whose great peak is called the Savalan Sultan, located at an altitude of 4811 meters above sea level. The other two peaks are the Heram and Kasra located on the northern and southern sides of the main peak. The Sabalan peak is in the list of natural national treasures of the country with the registration number 12 /19496. This ecosystem is rich in plant and animal species due to its biodiversity, valleys and slopes. The presence of alpine, subalpine, and some endemic species is a feature of the Sabalan ecosystem. High peaks over 4,000 meters above sea level with glaciers has provided the grounds for the formation of meadows, unique landscapes and consequently, good conditions for the range management, beekeeping, tourism and mountaineering. The nomadic community of Elsuvan (Shahsuvan) is the only population in the area exploiting rangelands. Regarding the damages caused in Sabalan due to overgrazing, climate change, exploitation of medicinal plants in natural habitats, development of the road system in these mountains and tourism programs, the necessity of reviewing the environmental management of the area and paying attention to the sustainable exploitation of the Sabalan ecosystem is very important and a matter of necessity and urgency.سبلان سومین قله بلند ایران و یکی از مجموعه کوههای بلند قفقاز جنوبی در ایران است. کوهستان سبلان، سه قله معروف دارد که قله بزرگ آن به سلطان ساوالان مشهور است که در ارتفاع 4811 متر از سطح آب های آزاد قرار دارد، دو قله دیگر آن قله هرم و کسری است که در ضلع شمالی و جنوبی قله اصلی به طور قرینه واقع شده است. قله سبلان به شماره ۱۹۴۹۶/۱۲ در فهرست آثار طبیعی ملی کشور به ثبت رسیده است. این اکوسیستم به دلیل تنوع زیستی، دره ها و دامنه های آن غنی از گونه های گیاهی و جانوری است. وجود گونه های گیاهی آلپی، تحت آلپی و برخی گونههای انحصاری از ویژگیهای زیست بوم سبلان است، وجود قلههای بلند بالای 4000 مترارتفاع از سطح دریا، با یخچالها و برف چالهای طبیعی، زمینه شکل گیری مراتع، چمنزارها، مناظر و چشم اندازهای زیبا و منحصربه فرد را فراهم ساخته است و به تبع آن شرایط مناسبی را برای استفاده های مرتعداری، زنبورداری، گردشگری و کوهنوردی فراهم کرده است. جامعه عشایری ایلسئون (شاهسون) تنها قشری است که در منطقه همچون گذشته حضور دارد و به بهره برداری از مراتع می پردازد. با توجه به تخریب های ایجاد شده در سبلان به دلیل چرای بیش از ظرفیت، تغییرات آب و هوا، بهره برداری از گیاهان دارویی در رویشگاههای طبیعی، توسعه سیستم جادهای در این کوهها و بر نامه های گردشگری، ضرورت بازنگری به مدیریت محیط طبیعی منطقه و توجه به بهره برداری پایدار از اکوسیستم سبلان موضوع مهم بوده و از فوریت برخوردار است.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Water stress and development strategy (Part I)in Iranاسترس آب و راهبرد توسعه (قسمت اول)828212009310.22092/irn.2019.120093FAعادل جلیلیاستاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20190924--مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Climate change and sanctions: threat or opportunity,تغییر اقلیم و تحریم: تهدید یا فرصت828212021110.22092/irn.2019.120211FAمصطفی جعفریدانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20191007--مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Industrial essential oil extraction in Iranاسانسگیری صنعتی در ایران838312021210.22092/irn.2019.120212FAفاطمه سفیدکناستاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20191007---مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923The biography of late Eng. Abolfath Salariزندگینامه زندهیاد مهندس ابوالفتح سالاری858812009410.22092/irn.2019.120094FAعلیرضا مدیررحمتیدانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20190924زندهیاد مهندس ابوالفتح سالاری درتاریخ 17/11/ 1333 خورشیدی در شهرستان میاندوآب استان آذربایجان غربی دیده بر جهان گشود. او دوران تحصیلات ابتدائی را در دبستان وزیری شهرستان ارومیه وتحصیلات متوسطه را در دبیرستان محمدرضاشاه به پایان رسانید و در سال 1351 موفق به اخد دیپلم در رشته طبیعی شد. با توجه به علاقه برای ادامه تحصیل، فوق دیپلم را در انیستتو تکنولوژی رشته مکانیک آب و خاک و آبیاری و مهندسی کشاورزی و علوم زراعی را از دانشگاه ارومیه در سال1355 اخد نمود. در همین سال نیز به استخدام مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی در آمد و فعالیت خود را در بخش منابع طبیعی و بعد ها تا پایان فعالیت اداری در قسمت صنوبر و درختان سریعالرشد ادامه داد. پدر مرحوم ابوالفتح سالاری از مدیران ارشد منابع طبیعی استان آذربایجان غربی و سالیان متمادی مسئولیت مدیر کلی ادارات منابع طبیعی در شهرستانهای مختلف استان آذربایجان غربی را بعهده داشتند و میتوان گفت که یکی از دلائل مهم ایجاد علاقمندی و گرایش به رشته منابع طبیعی و بعدها در زمینه صنوبر و درختان سریع الرشد در ایشان از همان دوران نوجوانی و جوانی بالطبع همین موضوع بوده و تشویق پدر با توجه به داشتن اعتقاد به امر ضرورت حفظ و توسعه منابع طبیعی برای گام نهادن ایشان در این مسیر نقش و تاثیر زیادی داشته است. کما اینکه خود نیز همیشه اشاره به این موضوع داشته و اینکه همواره در محیط خانه صحبت و بحث از منابع طبیعی، جنگل، مرتع و .. بوده است.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923The conservation status of Astragalus safavii Podlech & Maassoumi, as an endemic speciesجایگاه حفاظتی گونه انحصاری Astragalus safavii Podlech & Maassoumi899312009510.22092/irn.2019.120095FAناصر کاسبیپژوهشگر، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران.محمدعلی قهرمانیپژوهشگر، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایرانحمیده فخر رنجبریپژوهشگر، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایرانزیبا جمزاداستاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانعادل جلیلیاستاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20190924<em>Astragalus safavii</em> is an endemic species in Iran and it is distributed in the marl lands between Tabriz and Ahar cities in East Azerbaijan province. The conservation status of this species was studied based on the criteria of the international union for conservation of nature (IUCN). The GPS device was used to determine the area of occupancy of the species. The extent of occurrence of the species was calculated using Geocat software. Also, to determine the number of mature individuals, several plots were located in the habitat and their number was counted. This species is evaluated as critically endangered (CR) due to three criteria of extent of occurrence, area of occupancy and number of mature individuals. Field observations showed that livestock grazing and soil erosion due to water flow were the factors threatening this species. In order to protect and prevent the extinction of this species, seed collection and preservation in the gene bank, plant propagation and planting in botanical gardens, seeding in the main habitat, enclosure and soil stabilization by planting perennial species are recommended.گونه <em>Astragalus safavii</em> Podlech & Maassoumi انحصاری ایران بوده و در اراضی مارنی بین تبریز و اهر در استان آذربایجان شرقی پراکنش دارد. جایگاه حفاظتی این گونه بر اساس معیارهای اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) مورد بررسی قرار گرفت. برای تعیین سطح اشغال گونه از دستگاه جی پی اس استفاده گردید. محدوده پراکنش جغرافیایی گونه با استفاده از نرم افزار ژئوکت محاسبه شد. همچنین برای تعیین تعداد افراد بالغ، چندپلات در رویشگاه مستقر و تعداد آنها شمارش گردید. این گونه با توجه به سه معیار محدوده پراکنش جغرافیایی، سطح اشغال و تعداد افراد بالغ، درگروه در بحران انقراض قرار گرفت. مشاهدات صحرایی نشان داد که چرای دام و فرسایش آبی خاک از عوامل تهدید کننده این گونه هستند. جهت حفاظت و جلوگیری از انقراض این گونه، میتوان به جمعآوری بذر و نگهداری آن در بانک ژن، تکثیر و کاشت آن در باغهای گیاهشناسی، بذرپاشی در رویشگاه اصلی، قرق و تثبیت خاک با کاشت گونههای چندساله در رویشگاه اقدام کرد.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923When the seed becomes a plant, it has 48 hours to surviveوقتی دانه به گیاه تبدیل میشود، 48 ساعت برای زنده ماندن وقت دارد959512009610.22092/irn.2019.120096FAپروین صالحی شانجانیدانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20190924هنگامی که یک دانه جوانه میزند، فقط دو روز فرصت دارد تا قبل از پایان ذخایر غذایی خود، به یک گیاهک جوان دارای کلروپلاست و قادر به فتوسنتز تبدیل شود. تشکیل کلروپلاست برای یک گیاهک بسیار مهم است، زیرا قند لازم برای رشد گیاه در فرایند فتوسنتز تولید میشود و استمرار بقای یک گیاه در گرو تشکیل کلروپلاست است. در یک پژوهش جدید، محققان دانشگاه ژنو (UNIGE) و دانشگاه Neuchâtel ((UniNE سوئیس، با انتشار نتایج تحقیق خود در مجله Current Biology، عناصر کلیدی تشکیل کلروپلاستها از پلاستیدهای اولیه را معرفی کردند.<br /> پلاستیدهای اولیه غیر فتوسنتزی (پروپلاستیدها) سلولهای جنین به محض تابش نور، سبز رنگ شده و فعالیت فتوسنتزی خود را شروع میکنند و تبدیل به کلروپلاست میشوند. کسب توانایی عملکرد فتوسنتزی وابسته به ورود هزاران پروتئین اولیه از طریق ماشین واردکننده پروتئین کلروپلاست است. این ماشین شامل کانال انتقالدهنده پروتئین (TOC75) و گیرندههای TOC33 و TOC159 است. Felix Kessler مدیر آزمایشگاه فیزیولوژی گیاهان و معاون آموزشی UniNE توضیح میدهد: «هزاران پروتئین مختلف باید به کلروپلاستهای در حال توسعه وارد شوند و این فرایند فقط با حضور پروتئینی به نام TOC159 صورت میگیرد. در صورت عدم وجود پروتئین TOC159، کلروپلاست تشکیل نمیشود و گیاه سفید رنگ باقی میماند».مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923The impacts of botanic garden on mental health and well-bingباغهای گیاهشناسی تأثیر زیادی بر سلامت جسم و روان دارند.969612009710.22092/irn.2019.120097FAمهدیه آقامحمدیکارشناس ارشد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20190924در سالهای گذشته با افزایش روزافزون مسائل مربوط به شهرنشینی و مشکلات انسان بهدلیل دوری از زیستگاه طبیعی خود، باغهای گیاهشناسی بهعنوان عاملی جهت کاهش فشار روانی و تنشهای اجتماعی موردتوجه قرار گرفتهاند. از نظر روانشناسان فضاهای سبز از سوی افراد آسیبپذیر بهعنوان «فضای امن» شناخته میشوند. این فضاها برای همه سنین از کودکان تا بزرگسالان سبب بهبود سلامت روان و افزایش خلاقیت و یادگیری میشود.<br /> نتایج یک پروژه اجرا شده در یک باغ گیاهشناسی نشان داد، بازدید از فضای سبز باعث بهبود سلامتی گروههای آسیبپذیر میشود. آربورتومWestonbirt ، مهمترین و مشهورترین آربورتوم واقع در انگلستان، دارای بیش از 18000 درخت از سراسر جهان است که در سال 1829 تأسیس شد.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Plant Species Have Been Disappearing 500 Times Faster Than Normal, Thanks to Humansبه لطف بشر، گونههای گیاهی، 500 برابر سریعتر از حد طبیعی در حال انقراض هستند979712009810.22092/irn.2019.120098FAمهرداد زرافشاراستادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، فارس، ایرانJournal Article20190924مطالعات منتشر شده در مجله <em>Nature Ecology & Evolutio</em><em>n</em> نشان میدهد، طی 250 سال گذشته، نزدیک به 600 گونه گیاهی منقرض شده و این میزان انقراض حدود 500 برابر سریعتر از شرایط طبیعی و بدون دخالت انسان است. محققان در یک ارزیابی کامل و جامع و با بررسی دقیق سوابق تحقیقات مرتبط با وضعیت انقراض 330000 گونه گیاهی، به تحقیق در روند انقراض گونههای گیاهی پرداختند. از 1234 گونه گیاهی که در برخی موارد در گروه منقرض شدهها طبقهبندی شده بودند، تعداد 571 گیاه، منقرض باقی ماندند درحالیکه برخی از آنها دوباره کشف و ردهبندی شدند. این رقم چهار برابر بیشتر از آمار رسمی اعلام شده از سوی اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت (<em>International Union for Conservation of Nature</em><em>: IUCN</em>) است.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923A review on the book entitled “Range and Range Management”نقدی بر کتاب مرتع و مرتعداری989912009910.22092/irn.2019.120099FAعلی طویلیدانشیار، دانشکده منابع طبیعی، کرج، ایرانمحمد فرزاماستاد، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایرانJournal Article20190924کتاب "مرتع و مرتعداری" که اولین چاپ آن در سال 1377 روانه بازار شد، اگرچه اولین کتاب در زمینه علوم مرتع در ایران نیست، اما بهواسطه محتوای کتاب و نگارنده آن، مرحوم دکتر محمدرضا مقدم، که از ایشان بهعنوان "پدر علم مرتعداری ایران" یاد میشود، بهعنوان یکی از مهمترین کتابهای مرجع در زمینه علوم مرتع محسوب میشود. بنابر اظهار نگارنده در پیشگفتار، کتاب حاصل 35 سال مطالعه، آموزش و پژوهش ایشان در زمینه مرتع و مرتعداری است. دکتر مقدم، بهعنوان دارنده اولین دکترای علوم مرتع در ایران، حاصل آنچه را که در دوران جوانی بهعنوان دستیار در کنار بومشناسان بزرگی همچون هانری پابو فرانسوی برای کارهای اجرایی و پژوهشی در مراتع ایران آموخته و در کنار بزرگانی چون گودوین با الفبای آموزش علم مرتعداری در آموزشکده جنگلداری گرگان و دانشکده منابع طبیعی کرج آشنا شده و سالیان سال بهعنوان استاد آنها را به شاگردان خود انتقال داده، به زبانی ساده و شیوا در کتاب "مرتع و مرتعداری" گرد آورده است.<br /> این کتاب اثر ارزشمندی در علوم مرتع است که از سال 1377 تاکنون هشت بار تجدید چاپ شده و آخرین چاپ آن مربوط به سال 1393 با تعداد صفحات 484 و در قطع وزیری میباشد. اگرچه تاریخ اولین چاپ کتاب در بهار 1377 و در اواخر دوره خدمتی نگارنده در دانشگاه تهران است، ولیکن بسیاری از مطالب آن از حدود دو دهه پیش بهصورت پلیکپیهای معروف "مرتعداری دکتر مقدم" در مراکز دانشگاهی و اجرایی کشور تکثیر و استفاده میشد.مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923East Azerbaijanآذربایجان شرقی، جنگلهای گویجه بیل4512017510.22092/irn.2019.120175FAنگار ولیزاده--Journal Article20191002مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Bushehr, Fash Shekar valleyاستان بوشهر، دره فاش شکر6612017610.22092/irn.2019.120176FAمحمد ناصری--Journal Article20191002مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923National Botanical Garden of Iranباغ گیاهشناسی ملی ایران121212017710.22092/irn.2019.120177FAشیوا تقیپور--Journal Article20191002مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Arshad Chamanکوهستان ارشدچمن، استان آذربایجان شرقی181812043110.22092/irn.2019.120431FAمحمدرضا نجیب زاده--Journal Article20191105مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Mazandaran, Acer monspessulanumاستان مازندران، افرا کرکو282812017810.22092/irn.2019.120178FAمحسن مصطفی--Journal Article20191002مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Fars, Firoozabadفارس، فیروزآباد363612017910.22092/irn.2019.120179FAآسیه شامخی--Journal Article20191002مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923East Azerbaijan, Arasbaranآذربایجان شرقی، ارسباران505012018010.22092/irn.2019.120180FAراهله استادهاشمی--Journal Article20191002مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923Khorasan razavi, Shamkhalخراسان رضوی، شمخال949412018110.22092/irn.2019.120181FAشیوا هراتی--Journal Article20191002مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923---تبلیغ آزمایشگاه181812018210.22092/irn.2019.120182FAJournal Article20191002مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923---تبلیغ باغ484912018310.22092/irn.2019.120183FAJournal Article20191002مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923---تبلیغ بذر848412018410.22092/irn.2019.120184FAJournal Article20191002مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48804420190923---فرم اشتراک10010012018510.22092/irn.2019.120185FAJournal Article20191002