مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Rangelands and new management approachمراتع و رویکرد جدید مدیریتی3312795410.22092/irn.2022.127954FAعادل جلیلیاستاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.Journal Article20221113حضور دام در مراتع، در چند دهه گذشته، همیشه فراتر از ظرفیت اکولوژیک آن بوده و هر قدم اصلاحی هم نتایج ملموسی را در بر نداشته است. «چرای مفرط» عنوان دائمی شرایط حاکم بر مدیریت این اکوسیستمها بوده است. عواملی همچون توسعه زیرساختها، توسعه شهری، روستایی و مسکونی، اکتشاف معادن و از همه مهمتر ظهور پدیده تغییر اقلیم، که بیشتر از طریق کاهش رطوبت قابل دسترس در رویشگاهها عمل میکند، یکپارچگی و کیفیت این اکوسیستمها را تحت تأثیر جدی قرار دادهاند. براساس نتایج اولیه طرح مطالعاتی و پژوهشی «تعیین جایگاه حفاظتی گونههای گیاهی کشور»، انقراض گونههای گیاهی در ایران بهویژه در مراتع در شرایط بحرانی قرار دارد. در چنین شرایطی و همسو با اختصاص اراضی زراعی کشور برای تولید محصولات استراتژیک، سیاست دولت برای تولید علوفه، تمرکز روی مراتع است. سؤال اساسی که در اینجا مطرح میشود، این است، مگر در شرایط کنونی مراتع کشور، تغییرات اساسی ایجاد شده است که انتظار میرود علاوهبر ظرفیت جاری آن در تأمین علوفه موردنیاز بخشی از دام کشور، ظرفیت جدید دیگری فعال شود؟ از یک سو، عبارت «تولید علوفه» در زراعت به کار میرود، درواقع، علوفه در مراتع، برداشت یا چرا میشود، از سوی دیگر، در تولید علوفه، عملیات زراعی کاشت و برداشت اجرا میشود، با این تعاریف آیا ما به دنبال تغییر کاربری در عرصههای مرتعی کشور هستیم؟! امیدوارم، برداشت رسانهها از سخنان وزیر محترم در این مورد، ناقص یا نادرست باشد. https://irannature.areeo.ac.ir/article_127954_b6b1a4f28f65618328d223baad51cd2f.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Oak decline trend in the forest habitats of Zagrosروند زوال بلوط در رویشگاههای جنگلی زاگرس71112798710.22092/irn.2022.127987FAحسن جهانبازیدانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.مهدی پورهاشمیدانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران0000-0002-8918-6336یعقوب ایرانمنشدانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایرانمعصومه خان حسنیاستادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزیمازیار حیدریاستادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، ایرانحبیب الله رحیمیکارشناس ارشد پژوهش- بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات وآموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه ایرانمهرداد زرافشاراستادیار، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایرانیوسف عسگریاستادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد،سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزیرضا کرمیانکارشناس پژوهش،بخش تحقیقات منابع طبیعی،مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، تهران،ایرانمحمدرضا نگهدار صابراستادیار پژوهش،بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس،سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزی، تهران،ایرانداریوش مهدی فرکارشناس پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان،سازمان تحقیقات،اموزش و ترویج کشاورزی،تهران، ایرانجلال هنارهاستادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایرانفرحناز رشیدیاستادیار پژوهش،موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات،آموزش و ترویج کشاورزیاحمد حسینیدانشیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانمنوچهر طهماسبیاستادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایلام، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20221116-زوال بلوط، برای اولین بار در سال 1739 در آلمان و پس از آن در سال 1877 در کشور مجارستان گزارش شد. در ادامه، گزارشی از این پدیده بهطور مکرر اعلام نشد تا اینکه در اواخر قرن بیستم، دوباره گزارشهایی درخصوص وقوع این پدیده اعلام شد. بهنظر میرسد، «زوال بلوط/Oak decline» یک پدیده جهانی است، بهطوریکه علاوهبر مناطق مختلف اروپا، از آمریکا و ژاپن نیز گزارش شده است. پدیده زوال بلوط بهطور گسترده بهعنوان یک پدیده پیچیده ناشی از عوامل مختلف شناختهشده است که بهطور آهسته در سالهای متمادی اتفاق میافتد و ممکن است منجر به مرگ در خت نیز بشود (Gentilesca <em>et al</em>., 2017).<br />در ایران و در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90، از استانهای مختلف زاگرس نظیر ایلام، فارس، چهارمحال و بختیاری، لرستان، کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه و حتی خوزستان گزارشهایی مبنی بر زوال گونههای جنگلی ازجمله بلوط ارائه شد. بر همین اساس، بیشتر پژوهشهای انجامشده توسط مراکز علمی و پژوهشی، بر علل زوال بلوط متمرکز شد. از دلایل مهم اعلامشده میتوان به فشار بیش از حد بر عرصههای جنگلی، ریزگردها (جهانبازی گوجانی و همکاران.، 1397)، تغییر اقلیم و خشکسالی (عطارد و همکاران.، 1394)، آفات و بیماریها (کرمیان و میرزایی، 1399)، کاهش مواد مغذی در خاک و کمبود جذب مواد غذایی در درختان (جهانبازی گوجانی و همکاران، 1399)، جهت جغرافیایی و موقعیت زمین (گودرزی و همکاران.، 1395) و عمق کم خاک و شیب زیاد زمین (مهدوی و همکاران.، 1394) اشاره کرد. در این ارتباط، گزارش شد، زوال در اثر در معرض قرار گرفتن درختان تحت شرایط خاص طولانی نظیر رقابت زیاد، قرارگیری روی خاکهای کمعمق و صخرهای و بالای یال، استقرار در مناطق با شیب زیاد، عوامل تشدیدکننده اقلیمی در طولانیمدت و عوامل ثانویه نظیر حشرات و بیماریها، اتفاق میافتد (Manion, 1991). بااینحال، یافتههای اخیر نشان میدهد، تنش خشکسالی طولانیمدت و حاد بیشتر بهعنوان عامل اصلی زوال بلوط اعلام شده است، این وضعیت معمولاً به شرایط و سنگ مادری خاک که ریشه در آن مهار شده است، دسترسی به منابع آب زیرزمینی (Costa <em>et al.,</em> 2010)، افق سطحی خاک با حاصلخیزی کم که منجر به کاهش تغذیه درختان میشود (Demchik & Sharpe, 2000) یا ظرفیت پایین آب محبوسشده در خاک (Allen <em>et al</em>., 2010) بستگی دارد.https://irannature.areeo.ac.ir/article_127987_4e31883c580a870b440b250edff58402.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122A review of the efficiency and effects of mulching on the fixation of flowing sands with an emphasis on petroleum mulchمروری بر کارایی و آثار مالچپاشی در تثبیت ماسههای روان با تأکید بر مالچ نفتی132112798810.22092/irn.2022.127988FAمحمد خسروشاهیدانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20221116-بیشتر مطالعات و فعالیتهای اجرایی مرتبط با تثبیت ماسههای روان در ایران و جهان، مبتنی بر تثبیت موقت آنها برای استقرار پایههای گیاهی بوده است. بررسی سابقه تثبیت ماسههای روان در ایران، که از اوایل دهه 40 شروع شد، حاکی از آن است که استفاده از بادشکنهای زنده، یا غیرزنده (که بیشتر سرشاخههای گیاهی بوده است)، به جز مواردی محدود، بهدلیل کمبود مواد اولیه در مناطق خشک و گرانی هزینه اجرا، کمتر مورد اقبال واقع شده است. ازاینرو، گزینه دوم یعنی «ایجاد پوشش روی خاک» با عنوان «مالچ یا خاکپوش»، آن هم از نوع نفتی، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مورد، محققان زیادی در دنیا روی مسئله تثبیت ماسههای روان مطالعه و تحقیق کردهاند که بیشتر این مطالعات، مبتنی بر تثبیت موقت ماسههای روان برای استقرار گیاه و مواد مورداستفاده برای تثبیت نیز متعدد بوده است. مالچهای نفتی، مالچهای گیاهی و معدنی، مثالهایی از این نوع مواد هستند. ازآنجاییکه ایران، ازجمله کشورهای غنی از مواد نفتی بوده و مالچ مورداستفاده برای تثبیت ماسههای روان نیز ارزان، فراوان و در دسترس بوده است، سازمانهای اجرایی مقابله با فرسایش بادی، در گذشته بیشتر از این ماده استفاده کردهاند، البته که در سالهای اخیر، با مسائل و مشکلات زیادی برای کاربرد این ماده روبهرو بودهاند، بهطوریکه برخی، مالچپاشی نفتی را خیانت قلمداد میکنند (کردوانی، 1395) و برخی دیگر، بـا اطمینـان کامـل بر این باورند که تـاکنون، هیـچ فنـاوری و مـادهای که قادر باشـد، در بدترین شـرایط آبوهوایی و بارندگـی انـدک و سـرعت عمـل بـالا، چنیـن نتایـج مثبتی را برای تثبیت ماسههای روان به بـار آورد، وجود نداشـته و نـدارد. اگرچه ممکـن اسـت در آینده، مواد جدیدی سـاخته شـوند (مهدوی و آهنین، 1396).https://irannature.areeo.ac.ir/article_127988_b3b6ce03b0be0fc4f92ccf6f81a83465.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Decline of natural habitats in the Sahara-Sindi region of Iran and the necessity of their management and conservation (Part I: Mangrove forests)زوال رویشگاههای طبیعی ناحیه صحارا- سندی ایران و ضرورت مدیریت و حفاظت آنها (قسمت اول: جنگلهای مانگرو)233312798910.22092/irn.2022.127989FAموسی صادقیاستادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانناصر فراراستادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل، مرتع و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، ایران.فاطمه کوه پیمادکتری حشرهشناسی، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان هرمزگان، بتدرعباس، ایران.کهزاد سرطاویکارشناس ارشد پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقاتJournal Article20221116«زوال جنگل»، عبارت است از کاهش چشمگیر شادابی تعداد زیادی از پایههای درختان جنگلی که در یک رویشگاه با همدیگر رشد میکنند (Mueller-Dombois, 1988). زوال جنگل، یک پدیده همهگیر در سطح جهانی است، تا حدود سه دهه پیش، بیماریشناسان و آفتشناسان از این پدیده بهعنوان یک بیماری یاد میکردند، اما هماکنون، این پدیده بهعنوان یک پدیده انسان- منشأ شناخته میشود و در سطح جهانی، موردتوجه اکولوژیستها و متخصصان علوم جنگل قرار دارد. با توجه به تحقیقات گسترده در حال اجرا، این پدیده هنوز لاینحل باقی مانده است. زوال جنگل، درنهایت منجر به مرگ کامل درختان و خشکیدگی جنگل خواهد شد. آلودگی هوا، تغییرات اقلیمی (یخبندان یا خشکسالی خارج از فصل) و سابقه مدیریت جنگل، از علل زوال و خشکیدگی جنگلهای اروپاست (Mueller-Dombois, 1988). کلیه نظریههای مطرحشده، بر اثرگذاری مجموعهای از عوامل زنده و غیرزنده تأکید میکنند، حداقل، پنج نظریه متداول در این رابطه وجود دارند:<br />الف) نظریه تنشهای محیطی و ارگانیسمهای ثانویه: درختان، تحت تأثیر تنشهای محیطی، ضعیف میشوند و مورد حمله ارگانیسمهای ثانویه قرار میگیرند،<br />ب) نظریه تغییر اقلیم: مرگ دستهجمعی و یک شکل و همگن بودن صدمه در بین چند گونه، ناشی از تغییر اقلیم است،<br />ج) نظریه اکولوژیکی: گاهی در روند طبیعی توالی و جانشینی مرگ درختان رخ میدهد،<br />د) نظریه آلودگی هوا: افزایش نیتروژن، دیاکسیدکربن، بارانهای اسیدی و گرد و غبار، علاوهبر آثار مستقیم روی شادابی و سلامت گیاهان، میتوانند بهعنوان عوامل شروعکننده زوال اکوسیستم شناخته شوند،<br />هـ) نظریه عوامل مستعدکننده، شروعکننده و مشارکتکننده: در این نظریه، به آثار متقابل عوامل زنده و غیرزنده ایجادکننده شرایط زوال جنگلها، پرداخته میشود (Brasier & Scott, 1994).<br />با گزارش زوال جنگلهای زاگرس، در سطح کشور ایران، عوامل مختلفی بهعنوان دلیل این پدیده ارائه شد. عطارد و همکاران (1394) به نقش تغییرات عوامل اقلیمی مانند کاهش بارش، افزایش دما و افزایش تبخیر و تعرق مرجع بر زوال جنگل زاگرس مرکزی، اشاره کردند. https://irannature.areeo.ac.ir/article_127989_038b7e8c84da886e6b8659a16da2867b.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122The trend of dieback and decline of oak forests
(Case study: Totshami and Barzeh forests of Kermanshah province)روند خشکیدگی و زوال جنگلهای بلوط (پژوهش موردی: جنگلهای توت شامی و برزه استان کرمانشاه)354012798610.22092/irn.2022.359029.1469FAحبیب اله رحیمیکارشناس ارشد پژوهش- بخش تحقیقات منابع طبیعی مرکز تحقیقات وآموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه ایران0000-0001-8502-9635حسن جهانبازی گوجانیدانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران.مهدی پورهاشمیدانشیار، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانمعصومه خان حسنیاستادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج0000-0002-1141-7536هوشمند صفریاستادیار پژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویجنسترن جلیلیاندانشیار، بخش تحقیقات جنگلها و مراتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و0000-0002-03301-0833Journal Article20220614This study is to monitor the drying and decline of oak trees in four levels of drought in two forest areas (with deterioration and control) of the forest masses of Kermanshah province for three consecutive years. The results of this trend showed that the number of healthy trees decreased from 31 % at the beginning of the study to 10% at the end of the period in the Tootshami sample. This trend is reduced from 45% to 28% in the Barzeh sample (less dryness) and has been transferred to other drying classes. Also, the analysis of the results of dryness with seedling and coppice regeneration trees showed that in the Tootshami sample, 77 % and Barzeh, 65% Copic trees had different levels of dryness. The highest dryness ratio in Tootshami, with 43% related to class (drying up to 50%) and in Baereh, with 52% related to class (Dieback) was observed.در این تحقیق روند خشکیدگی و زوال درختان بلوط در 4 کلاس خشکیدگی (سالم، دارای سرخشکیدگی، خشکیدگی تاج تا 50درصد و خشکیدگی تاج بیش از 50درصد) در دو منطقه جنگلی (دارای زوال و شاهد) از تودههای جنگلی بلوط استان کرمانشاه طی سه سال متوالی بررسی شد. نتایج این روند نشان داد، در قطعهنمونه دارای زوال توتشامی، تعداد درختان سالم از 31درصد در ابتدای بررسی به 10درصد در انتهای دوره کاهش یافته است. این روند در قطعهنمونه برزه (شاهد) نیز به همین صورت از 45درصد به 28درصد کاهش پیدا کرده و به سایر طبقات خشکیدگی منتقل شده است. همچنین، تحلیل نتایج کلاسههای خشکیدگی با سطوح شاخهزادی و دانهزادی نشان داد، در توتشامی 77درصد و در برزه 65درصد پایههای شاخهزاد بلوط دارای نسبتهای مختلف خشکیدگی بودند. بیشترین نسبت خشکیدگی در توتشامی با 43درصد مربوط به کلاسه خشکیدگی تا 50درصد و در برزه مربوط به کلاسه دارای سرخشکیدگی با 52درصد مشاهده شد.<br /> https://irannature.areeo.ac.ir/article_127986_c644499130f380781ebc64d398c3b45f.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122The potential of entomopathogenic nematodes to biological control of Cydalima perspectalis (Lepidoptera: Crambidae)پتانسیل نماتدهای بیمارگر حشرات برای کنترل شبپره شمشاد Cydalima perspectalis (Lepidoptera: Crambidae)415012798510.22092/irn.2022.357190.1439FAریحانه غلامی قوام آبادپژوهشگر بخش تحقیقات حمایت و حفاظت، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورمحمد ابراهیم فرآشیانیگیاهپزشکی-بخش تحقیقات حفاظت و حمایت ، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی0000-0000-0000-0000علی اصغر طالبیدانشیار، گروه حشره شناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایرانسیده معصومه زمانیاستادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانیزدانفر آهنگرانکارشناس گیاهپزشکی، دفتر حفاظت و حمایت، سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، چالوس، ایرانمحرم هوشیارکارشناس پژوهش، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گیلانمجید پدرامدانشیار، گروه بیماریشناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.Journal Article20211221Entomopathogenic nematodes (EPNs) as biological control agents of pests offer an environmentally safe alternative. Advances in mass-production and formulation technology of EPNs, the discovery of numerous efficacious isolates, and the desirability of reducing pesticide usage have resulted in a surge of scientific and commercial interest in these nematodes. This paper will review the successful use of EPNs for the control of insect pests above ground in the world. So, the efficacy of two native isolates of EPNs was evaluated against <em>Cydalima perspectalis</em> (Lepidoptera: Crambidae) in laboratory conditions<em>.</em> The lethal concentration 50 (LC50) values of the <em>Steinernema borjomiense</em> and <em>Oscheius myriophilus </em>were 60.16 and 74.53 IJs/larva-1 on fifth instar larvae of <em>C. perspectalis</em>, respectively, after 48 hours at 25 °C and 60% relative humidity. These results revealed the good potential of EPNs in the biological control of <em>C. perspectalis</em>. In the field of biological pest control using EPNs in the country, in addition to the need for breakthroughs in the identification of EPNs isolates with high pathogenicity as well as formulation technology, the use of EPNs will need to be furthered through education, major changes in insecticides use pattern, legislative and further restrictions on chemical pesticides by organizations.نماتدهای بیمارگر حشرات (EPNs) یکی از عوامل کنترل بیولوژیک آفات، برای مبارزه اصولی و حفظ تنوع زیستی هستند. پیشرفت در تولید انبوه و فناوری فرمولاسیون این نماتدها، کشف جدایههای مؤثر و مطلوبیت کاهش مصرف حشرهکشهای شیمیایی منجر به توسعه کاربرد نماتدهای بیمارگر حشرات در دنیا شده است. در نوشتار پیشرو، نمونههای موفقیتآمیز کنترل آفات راسته بالپولکداران با استفاده از نماتدهای بیمارگر حشرات در دنیا<strong> </strong>ذکر<strong> </strong>شده است. همچنین، پتانسیل بیماریزایی دو گونه نماتد جداسازیشده از رویشگاههای جنگلی شمال کشور روی آفت شبپره شمشاد <em>Cydalima perspectalis</em> (Lepidoptera: Crambidae) در شرایط آزمایشگاهی بررسی شده است. مقادیر غلظت کشنده (LC50) در آزمون زیستسنجی آزمایشگاهی، 48 ساعت پس از تیمار برای نماتدهای <em>Steinernema</em> <em>borjomiense</em><em> </em>و <em>Oscheius myriophilus</em> بهترتیب 16/60 و 53/74 (IJs larva<sup>-1</sup>)، برای لارو سن پنجم آفت تعیین شد. نتایج این پژوهش، پتانسیل قابلتوجه نماتدهای بیمارگر حشرات را در کنترل آفت شبپره شمشاد نشان میدهد. در زمینه کنترل بیولوژیک آفات با استفاده از EPNs در کشور، علاوهبر لزوم پیشرفت در زمینه شناسایی و ثبت جدایههای با بیماریزایی بالا، همچنین فناوری فرمولاسیون، استفاده از عوامل کنترل میکروبی باید از طریق آموزش، تغییرات عمده در الگوی استفاده از حشرهکشها، وضع قوانین و اعمال محدودیتهای بیشتر در خصوص آفتکشهای شیمیایی توسط سازمانهای مربوطه توسعه یابد.https://irannature.areeo.ac.ir/article_127985_14dbb9e246a27a4b2c6a0537945fe94e.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Investigating the distribution of Populus euphratica fields in Markazi Provinceبررسی پراکنش پدهزارها در استان مرکزی516212798310.22092/irn.2022.359834.1474FAفاطمه احمدلواستادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانغلامرضا گودرزیاستادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران.0000-0002-1908-9549آزاده صالحیاستادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.سعیده اسکندریاستادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20220827<em>Populus euphratica</em> Oliv tree is one of the tree species that grows naturally in Markazi province along the river bank and areas with high access to underground water. To conduct the research, first, the measures related to the field recognition stage and receiving information on the distribution of <em>P. euphratica </em>fields in Markazi province were carried out by reviewing the available sources, referring to agricultural and natural resources research and education center and general department of natural resources and watershed management. Through field operations, and by surveying the <em>P. euphratica </em>community related to each of the cities of Saveh, Tafresh, Khomein, and Mahalat with the Global Positioning System (GPS) and the use of GPS Fields Area Measure PRO application was located and uploaded to Google Earth, and the exact area of the field was determined. After drawing the <em>P. euphratica </em>fields polygons on Google Earth, files were transferred to ArcMap 10.4 software and converted to an integrated polygon layer in shapefile format. Then the distribution map of <em>P. euphratica </em>fields was prepared for each of the cities. Maps of the slope, aspect, and elevation from the DEMs (digital elevation models), maps of land use and shapefile of main and sub-rivers and waterways, the layer of the distance from the river, and some soil properties of Markazi province were also prepared and were drawn in different classes for each of the <em>P. euphratica</em> fields related to 4 cities. According to the findings of this project, the total area of <em>P. euphratica </em>fields was obtained at 447.27 ha by land surveying, the highest of it belongs to Saveh with 279.25 ha, and the greater length of the river in Saveh is one of the reasons for the increase in the area of <em>P. euphratica</em> fields in this city. There are the <em>P. euphratica</em> fields at an altitude between 1650 m below and 1900 m above sea level and mostly at a distance of fewer than 200 m from the river in all aspects with a slope of less than 8%. In general, <em>P. euphratica</em> fields of the province are established in light to semi-heavy soil texture in acidity between 7.2 - 8.3 with electrical conductivity (EC) less than 1 dS m−1. The findings of the research can play an effective role in the modification, protection, and restoration of the <em>P. euphratica</em> fields site in the degraded areas.درخت پده ازجمله گونههای درختی است که در استان مرکزی نیز در حاشیه رودخانهها و مناطقی با دسترسی بالا به آب زیرزمینی بهصورت طبیعی میروید.<strong> </strong>برای اجرای تحقیق، <strong>ابتدا </strong>اقدامات مربوط به مرحله شناخت عرصه و دریافت اطلاعات پراکنش پدهزارها در استان مرکزی با بررسی منابع موجود، مراجعه به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی و ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان انجام شد. از طریق عملیات میدانی و با پیمایش در اطراف عرصه پدهزارهای مربوط به هر یک از شهرستانهای ساوه، تفرش، خمین و محلات با دستگاه موقعیتیاب جهانی (GPS) و اپلیکیشن اندازهگیری مساحت با جیپیاس اندروید، مساحت هر عرصه برداشت و روی گوگلارث بارگذاری و محدوده دقیق عرصه تعیین شد. پس از ترسیم پلیگونهای پدهزارها در گوگل ارث، فایلهای مربوط به نرمافزار ArcMap 10.4 منتقل و تبدیل به لایه پلیگونی یکپارچه به فرمت شیپفایل شد. سپس، نقشه پراکنش کل پدهزارهای مربوط به هر شهرستان تهیه شد. همچنین، نقشههای درصد شیب، جهت جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا از نقشه رقومی ارتفاع استان و نقشههای کاربری اراضی و شیپفایل رودخانههای اصلی و فرعی و آبراههها، لایه فاصله از رودخانه و برخی ویژگیهای خاک استان مرکزی نیز تهیه و در کلاسهای مختلف برای هر یک از عرصه پدهزارهای مربوط به 4 شهرستان ترسیم شد. براساس یافتههای این پژوهش، مساحت کل عرصه پدهزارها با پیمایش زمینی به مقدار 27/447 هکتار به دست آمد که بیشترین آن مربوط به ساوه با 25/279 هکتار است، درواقع، بیشتر بودن طول رودخانه در ساوه یکی از دلایل افزایش سطح پدهزارها در این شهرستان است. پدهزارها در ارتفاع کمتر از 1650 متر تا 1900 متر از سطح دریا و بیشتر در فاصله کمتر از 200 متر با رودخانه در همه جهت<em>های</em> جغرافیایی در شیب کمتر از 8درصد حضور دارند. بهطورکلی پدهزارهای استان در بافت سبک تا نیمهسنگین خاک در اسیدیته بین 2/7 تا 3/8 با میزان هدایت الکتریکی کمتر از یک دسیزیمنس بر متر مستقر شدهاند. یافتههای تحقیق میتوانند در اصلاح، حفاظت و احیای رویشگاه پدهزارها در عرصههای تخریبیافته نقش مؤثری داشته باشند.<br /><strong> </strong>https://irannature.areeo.ac.ir/article_127983_cd0d21fc17e1aa099993d10d5dbe956e.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Investigation of the harmful and beneficial arthropods associated with Poplar species in Tehran and Alborz Provincesبررسی فون بندپایان زیان آور و مفید گونه های صنوبر در استانهای تهران و البرز637812798410.22092/irn.2022.359530.1472FAمهری باب مرادمربی پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.ستار زینالیکارشناس محقق، تهران، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.Journal Article20220817The present article is the result of research conducted on arthropods fauna associated with poplars species in the Alborz Research Complex of Karaj, as well as in the National Botanical Garden of Iran and Khojir region in the periods 1990 - 2011. Field samplings were carried out using a Steiner trap, hand picking, net cloths around infected tree branches & trunks, as well as rearing immature stages of the pest in controlled conditions. In this study, 55 harmful arthropod species belonging to 27 families of 6 orders and over 37 beneficial arthropod species of 8 orders and 18 families were collected on 19 native and exotic poplar species. Among them, leaf-feeder insects (19 species); mites & sucking insects of sap aerial parts (28 species), and wood borer & root feeder insects (8 species) have been identified. Of the pests, 17 species were more important in terms of the severity of their attack. In terms of host range, on 19 poplar species, the identified poplar pests can be grouped as follows: 1-Pest species that are collected exclusively on one species of poplar. 2- Pest species with a wide host range. These pests found on more than one poplar species belong to 1-4 poplar taxonomic sections.<br /><strong> </strong>مقاله پیشرو، دستاورد تحقیقات انجامشده روی فون بندپایان گونه های مختلف صنوبر، در مجتمع تحقیقات البرز کرج، همچنین مطالعات انجامشده در باغ گیاهشناسی ملی ایران و نیز منطقه خجیر، طی سالهای 1369 تا 1399 است. در این بررسی، علاوهبر نمونه برداریهای صحرایی از حشرات و کنه ها، از تله ضربهای، شکار مستقیم، بستن آستینهای توری دور شاخه آلوده درختان و محصور نمودن تنه های آلوده به آفات چوبخوار با پارچه توری استفاده شد. برای بهدستآوردن حشرات کامل، برخی از حشرات نابالغ، در آزمایشگاه پرورش داده شدند. در این بررسی ها درمجموع، 55 گونه از بندپایان زیانآور متعلق به 6 راسته و 27 خانواده و بیش از 37 گونه از بندپایان مفید از 8 راسته و 18 خانواده روی 19 گونه بومی وغیربومی صنوبر، از این مناطق جمع آوری و شناسایی شدند. از میان این آفات، تعداد 19 گونه دارای فعالیت برگخواری، 28 گونه آفت مکنده از شیره اندامهای هوایی و 8 گونه حشرات چوبخوار و ریشهخوار بودند. در بین آفات معرفیشده، تعداد 17 گونه ازنظر آلودگی و خسارت اهمیت بیشتری داشتند. آفات شناساییشده در این تحقیق ازنظر دامنه میزبانی روی 19 گونه صنوبر، در دو گروه زیر طبقه بندی شدند:<br />1- آفاتی که تنها از روی یک گونه صنوبر جمع آوری شدند.<br />2- آفاتی که از روی گونههای مختلف متعلق به یک بخش تاکسونومیک صنوبر، یا بخشهای مختلف آن جمعآوری شدند.<br />1- آفاتی که منحصرا از روی یک گونه صنوبر جمع آوری شدند.<br />2- آفاتی که از روی گونههای مختلف متعلق به یک بخش تاکسونومیک صنوبر و یا بخشهای مختلف آن جمعآوری شدند.https://irannature.areeo.ac.ir/article_127984_7ce997d908211a00a925ce2160602b5d.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Restoration and development of Iran's forests, Part I: basics and theoretical issuesاحیا و توسعه جنگلهای ایران، قسمت اول: مبانی و مباحث نظری799612795510.22092/irn.2022.127955FAاحمد رحمانیدانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.عادل جلیلیاستاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.مهدی پورهاشمیدانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران0000-0002-8918-6336رسول اشرفی پوررئیس شورایعالی جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشورJournal Article20221113<strong>ازآنجاییکه ایران جزو کشورهای با پوشش کمجنگل (</strong><strong>LFC</strong><strong>) بوده و سرانه جنگل در ایران بسیار پایینتر از متوسط جهانی آن است، </strong><strong>موضوع احیا و توسعه جنگل در آن، برای کشور و مردم بسیار مهم است،</strong><strong> تغییرات اقلیم و استقرار ایران در کمربند خشک کره زمین، موضوع حفظ و گسترش جنگل را پیچیدهتر کرده است و موضوعات زیادی را درمورد احیا و توسعه جنگل و چگونگی آن مطرح میکند. با توجه به گستردگی موضوع، نشریه طبیعت ایران تصمیم دارد، در چند شماره با حضور متخصصان مختلف، پیرامون این موضوع مهم بحث و گفتوگو نماید و چالشها و راهکارها، همچنین، تهدیدها و فرصتهای احیا و توسعه جنگل را در ایران بررسی کند. در اولین گفتوگو از این مجموعه، بیشتر مباحث نظری موضوع، برنامههای گذشته، تجارب کشور و سایر کشورها، پتانسیلها و ظرفیتهای کشور، خلاصهای از برنامه کارگروه احیا و توسعه جنگل در بخش تحقیقات جنگل مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور مطرح میشود. در این شماره از حضور آقایان دکتر عادل جلیلی، دکتر رسول اشرفیپور و دکتر مهدی پورهاشمی بهره بردهایم.</strong>https://irannature.areeo.ac.ir/article_127955_18180cc22f27be7d64322720224ee7eb.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122The habitats of Tecomella undulata (Sm.) Seem in South Iran and their threatsرویشگاههای انارشیطان Tecomella undulata (Sam.) Seem در جنوب ایران و عوامل تهدید آنها10111512808610.22092/irn.2022.357810.1448FAسید موسی صادقیبخش تحقیقات جنگل، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران0000-0001-5623-0030کهزاد سرطاویکارشناس ارشد پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقاتحمید مزارعیکارشناس ارشد پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقاتعادل جلیلیاستاد پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانزیبا جمزاداستاد پژوهش، بخش تحقیقات گیاهشناسی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، تهران، ایرانفاطمه غلامیانبخش منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر، سازمان تحقیقات و آموزش کشاورزی، بوشهر، ایرانهادی درودیاستادیارپژوهش، بخش تحقیقات جنگل و مرتع، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بلوچستان (ایرانشهر)، سازمان تحقیقات، آموزشJournal Article20220212Iran's forest and rangeland ecosystems are changing or being disturbed under the influence of climate change and human factors. Meanwhile, desert and arid ecosystems are very fragile. The direct effects of misuse or destruction of the ecosystem are more on plants than on other components. <em>Tecomella undulata </em>(Sm.) Seem belongs to Bignoniaceae. This tree grows naturally in alluvial lands and seasonal riversides as small stands and individual trees in Bushehr, Fars, Khuzestan, Hormozgan, Kerman, Sistan, and Balochistan provinces. It grows in areas with altitudes ranging from 10m (Bushehr province) to 1594 m (Esfandegheh Jiroft) above sea level. Our study showed that there was no living individual in Khuzestan province, and it was distributed in 13 habitats in Bushehr province. <em>Tecomella undulata</em> habitats were affected by extensive grazing, prohibited cutting, death, and land-use change, which are the big threats to this tree. This species produces seeds rarely; therefore, seedling-based regeneration was not observed. Root-shoots-based regeneration was observed in the habitats. Protection, restoration, and development, the establishment of germplasm, seedling production afforestation, and green space development by using <em>T. undulata</em> are recommended. Further research on seedling production by sexual and non-sexual methods is suggested. اکوسیستم های جنگلی و مرتعی ایران تحت تاثیر عوامل تغییر اقلیم و انسانی دچار تغییر یا تخریب هستند. در این میان اکوسیستم های بیابانی و کویری دارای شکنندگی زیادی هستند. اثرات مستقیم تغییر کاربری یا تخریب اکوسیستم بر گیاهان بیشتر از سایر اجزاء میباشد. انارشیطان (Tecomella undulata (Sm.) Seem) متعلق به تیره Bignoniaceae است. این درخت در کشور های عمان، افغانستان، پاکستان، هند و ایران در رویشگاههای بیابانی و درختچه زارهای خشک می روید. در ایران در روی اراضی آبرفتی و در حاشیه رودخانههای فصلی به صورت تکپایه تا تودههای کوچک در استانهای بوشهر، فارس، خوزستان، هرمزگان، کرمان و سیستان و بلوچستان به طور طبیعی رویش دارد. انارشیطان در دامنه ارتفاعی 10 متر (استان بوشهر) تا ارتفاع 1594 متر از سطح دریا (اسفندقه جیرفت) در جنوب ایران رویش دارد. در حال حاضر پایه زندهای از این گونه در استان خوزستان وجود ندارد و در 13 رویشگاه در استان بوشهر به طور طبیعی رویش دارد. این گونه تحت تاثیر تهدیدهایی مانند قطع غیرمجاز، چرای شدید دام، خشکیدگی، و تغییر کاربری اراضی است. انارشیطان به ندرت بذر میدهد و زادآوری دانه-نهال آن در رویشگاهها مشاهده نشد و زادآوری ازطریق ریشهجوش خیلی کم بود. حفاظت، احیاء و توسعه رویشگاهها، احداث ژرمپلاسم انارشیطان تولید نهال و توسعه آن در پروژههای جنگلکاری و فضای سبزشهری به منظورحفاظت، احیاء و توسعه آن و انجام تحقیقات تکمیلی برای تولید نهال به روش جنسی وغیرجنسی پیشنهاد شد.https://irannature.areeo.ac.ir/article_128086_2cee52f6fe605e4144f20c614e9c64c7.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Climate change, virtual space, globalization phenomenon, and the country's development processتغییر اقلیم، فضای مجازی، پدیده جهانی شدن و روند توسعه کشور11611612795610.22092/irn.2022.127956FAعادل جلیلیاستاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.Journal Article20221113سه پدیده تغییر اقلیم، جهانی شدن و فضای مجازی نقش مهمی را در تعیین مسیر توسعه کشورها ایفا میکنند، با اینکه متغیرهای مستقل از هم هستند، یا پیدایش و ظهور تاریخی آنها متفاوت است، اثر متقابل بر یکدیگر دارند و در فرایند توسعه، در ذیل ماتریس متغیرهای اثرگذار قرار میگیرند. بنابراین، رفتار منفعلانه در مواجهه با هر کدام از این پدیدهها، یا بد فهمیدن آنها، یا نگریستن به آنها تنها از بعد سختافزاری، کشور را با چالش روبهرو میکند. مقیاس برخورد با این پدیدهها متفاوت است، بهطوریکه، ظرفیت ملی در چهارچوب نقش جهانی آنها، فعال و اثرگذار میشود، به بیان ساده، پرداختن به این پدیدهها، تنها در چهارچوب ملی و در شرایط ایزوله، عقیم و شاید هم ناکارآمد خواهد بود. ظهور پدیده تغییر اقلیم، نتیجه حداقل دو قرن همافزایی توسعه ناپایدار بشر در مقیاس جهانی و نیازمند همگرایی جهانی برای مدیریت و کنترل آن است، کشورها بهتنهایی نمیتوانند در کنترل این پدیده موفق باشند، بیتوجهی کشورها به همگرایی، رفتارها و تصمیمهای جمعی جهانی نیز میتواند در شکست حرکت جمعی کشورها سهم زیادی داشته باشد، بهویژه در کشورهایی نظیر ایران، که سهم زیادی در تولید گازهای گلخانهای، یا امکان تأثیرپذیری بیشتری دارند. ایران جزو هشت کشور تولیدکننده گازهای گلخانهای است و با توجه به استقرار آن در کمربند خشک کره زمین و نیز جغرافیای گذر از منطقه نیمهحاره به منطقه معتدله از تأثیرپذیری بیشتری برخوردار است، بهطوریکه افزایش 2/1 درجهای میزان متوسط حرارت، در عمل، آورد آبی کشور را 30درصد کاهش داده است. بنابراین، هم باید در مقیاس جهانی نقش فعال داشته باشد و هم از ظرفیت جهانی بهعنوان فرصتی مناسب بهخصوص در امر فناوری استفاده کند. https://irannature.areeo.ac.ir/article_127956_088b4eb6db4a47061a4e503de89701c5.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Adaptation of forests and natural ecosystems to climate changeسازگاری جنگلها و اکوسیستمهای طبیعی به تغییرات اقلیمی11711712795810.22092/irn.2022.127958FAمصطفی جعفریدانشیار پژوهش، موسسۀ تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران.ایران.Journal Article20221113در ابتدا خوب است تعریفی از مفهوم سازگاری و آنچه موردنظر است، ارائه شود. برایناساس خوانندگان گرامی راحتتر میتوانند مطلب را دنبال کنند. سازگاری در مباحث مختلف بهویژه مباحث اجتماعی، تعاریف متفاوتی خواهد داشت. اما آنچه در اینجا مدنظر است، مفهوم سازگاری در چهارچوب تغییر اقلیم است، یعنی وقتی عوامل اقلیمی تغییر کردند و شرایط جدیدی در محیط به وجود آمد، ما چگونه بتوانیم، با شرایط جدید سازگاری داشته باشیم و بخشهای مختلف چه اقداماتی را به اجرا درآورند تا بهتر بتوانند با شرایط جدید سازگار شوند. سازگاری، توسط مجمع بینالدول تغییر اقلیم (IPCC) بهصورت زیر تعریف شده است:<br />«تنظیم در سیستمهای طبیعی یا انسانی در پاسخ به محرکهای اقلیمی واقعی یا مورد انتظار یا آثار آنها، که آسیب را تعدیل، یا از فرصتهای سودمند بهرهبرداری میکند.»https://irannature.areeo.ac.ir/article_127958_0c0ab9ed87b2a4a5bbc82f93e011488b.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Three main links in the production and processing chain of medicinal plantsسه حلقه اصلی در زنجیره تولید و فراوری گیاهان دارویی11811812795910.22092/irn.2022.127959FAفاطمه سفیدکناستاد، مؤسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانJournal Article20221113بیشک، همه خوانندگان این مطلب، بارها اصطلاح «زنجیره ارزش» را شنیدهاند. مفهوم زنجیره ارزش یا chain value به مجموعهای از مراحل متوالی اطلاق میشود که برای ایجاد یک محصول نهایی، از طراحی اولیه تا رساندن به دست مشتری انجام میشود. این زنجیره، مراحل مختلف یک فرایند را ازجمله مراحل منبعیابی، تولید و بازاریابی محصولات مشخص میکند، که درنهایت، منجر به ارزش افزوده میشود. اما زنجیره ارزش در گیاهان دارویی چیست؟ و حلقههای اصلی و مهم آن کدامند؟<br />اولین حلقه اصلی در تولید و فراوری یک گیاه دارویی، در دسترس بودن گیاه موردنظر است. با توجه به لزوم حفاظت از ذخایر شکننده طبیعی کشور، همچنین تنوع در کمیت و کیفیت مواد مؤثره گیاهان دارویی در رویشگاههای مختلف، مبنای وجود مقدار کافی از یک گیاه در کشور، نباید براساس امکان برداشت از طبیعت، بلکه براساس وجود سطح زیر کشت کافی از آن گیاه در کشور باشد. در سالهای اخیر، با توسعه رویکرد مردم به استفاده از گیاهان دارویی و فراوردههای آنها، تلاشهای اشتباه فراوانی برای تهیه محصولات خوب یا حتی ایجاد صنایع فراوری از گیاهانی شده است که یا رویشگاهی بسیار محدود در طبیعت ایران دارند (مثل سنجد تلخ <em>Hippophae rhamnoides</em>) یا اصلاً بومی ایران نیستند و فقط در حد بسیار محدودی در ایران بهصورت کاشتهشده وجود دارند (مانند استویا <em>Stevia rebaudiana</em> و گز روغنی <em>Moringa oleifera</em>). اگر این تلاشها صرف فراوری و تهیه محصولات مختلف از گل محمدی (با سطح زیر کشت حدود 27 هزار هکتار)، یا فراوری و بستهبندی بازارپسند زعفران (با سطح زیر کشت حدود 120 هزار هکتار) یا سایر گیاهان دارویی دارای سطح زیر کشت کافی در کشور میشد، حتماً نتایج بهتری حاصل میشد.https://irannature.areeo.ac.ir/article_127959_05745bd38d0bf5e02c4debe751aa6f03.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122The biography of the professor Dr. Ali Yakhkashiزندگینامه دکتر علی یخکشی «بنیانگذار رشته مهندسی محیطزیست در ایران»11912712796010.22092/irn.2022.127960FAمسعود نایب عباسیعضو هیئتعلمی دانشگاه مهر اراک و بازنشسته سازمان جنگلها و مراتع کشورمهدی زهدیعضو شورایعالی جنگل، مرتع و آبخیزداریJournal Article20221113دکتر علی یخکشی از اساتید مطرح در منابع طبیعی و محیطزیست کشور هستند که بهواسطه فعالیتهای علمی و تألیف کتابها و مقالههای متعدد، در سطح بینالمللی نیز از وجاهت علمی و جایگاه والایی برخوردارند. ایشان در اوایل دهه ۱۳۵۰ تلاش بسیاری برای ایجاد دو رشته دانشگاهی با عنوانهای مهندسی «حیاتوحش و اداره پارکها» و «بهسازی محیطزیست» در مقطع لیسانس در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران کردند، این رشتهها با پیگیری در سال ۱۳۵۳ در شورای دانشگاه تصویب و درنهایت بنا نهاده شد. البته این دو رشته بعدها به رشته مهندسی محیطزیست تبدیل شد و به همین دلیل است که ایشان را بنیانگذار رشته مهندسی محیطزیست در ایران میدانند. همچنین، بهواسطه تخصصی که در تحصیلات عالیه خود در دانشگاه گوتینگن آلمان کسب نمودند، کتابها و مقالات متعددی را در زمینه سیاست منابع طبیعی و مسائل اجتماعی و اقتصادی با تأکید بر نقش مسائل اجتماعی و اقتصادی در مدیریت پایدار منابع طبیعی و نیز پارکهای طبیعی به رشته تحریر درآوردند که خود منشأ مؤثری در توجه مجامع علمی و دستگاههای اجرایی به این موضوعات مهم بوده است. https://irannature.areeo.ac.ir/article_127960_448bb0f44cba7c8f2e4bcd239bd4170e.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Extinction risk of one pear wild relative in Iran and requirement for urgent conservation actionخطر انقراض یک گونه از وابستگان وحشی گلابی در ایران و نیاز به اقدام فوری حفاظتی12913612802410.22092/irn.2022.359071.1470FAامین زراعتکارنویسنده مسئول، استادیار پژوهش، بخش منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران.0000-0002-6085-0096زیبا جم زاداستاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانعادل جلیلیاستاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایرانفرزانه خواجویی نسبدانشآموخته دکتری سیستماتیک گیاهی،گروه علوم و زیستفناوری گیاهی، دانشکده علوم و فناوری زیستی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.Journal Article20220617There is a close relationship between biodiversity conservation and food security, and they are two sides of the same coin. Conservation and sustainable use of ecosystems has become a top priority for the International Union for Conservation of Nature (IUCN). Crop wild relatives (CWRs) have adapted to harsh soil and climate conditions and play a unique role in improving crop yields and adapting to different climates. The species of the genus <em>Pyrus</em> have considerable diversity among crop wild relatives of Iran. The conservation status of <em>Pyrus farsistanica</em> is discussed based on criteria B, C, and D (geographic range, small population size, very small or restricted population, respectively) of the IUCN Red List. The exact studies show this species is Critically Endangered (CR). Given the importance of this species and its severe decline, it is essential to take immediate action to propagate this species in botanical gardens and seed banks for long-term preservation. In addition, an education program is needed to educate the public about the importance of the value of this species. Moreover, the conservation of this valuable species as a “nature reserve" is necessary. The Natural Resources and Watershed Management Organization should play an effective role in protecting the habitat, and encourage rural people to grow and propagate seedlings in gardens and yards. Seed storage in the Natural Resources Gene Bank of Iran is strongly recommended.<br /><strong> </strong>بین حفاظت از تنوع زیستی و امنیت غذایی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد، درواقع، آنها دو روی یک سکه هستند. امروزه حفاظت و استفاده پایدار از بومنظامها بهعنوان یک اولویت بسیار مهم در دستور کار اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت (IUCN) قرار گرفته است. گونههای خویشاوند وحشی محصولات کشاورزی با شرایط اقلیمی و خاکی استرسزا سازش پیدا کردهاند و نقش بسیار ویژهای را در بهبود عملکرد و سازگاری محصولات کشاورزی در اقلیمهای مختلف ایفا میکنند. گونههای جنس گلابی تنوع چشمگیری در میان خویشاوندان وحشی محصولات کشاورزی ایران دارند. جایگاه حفاظتی <em>Pyrus farsistanica</em>با استفاده از شاخصهایB ، C و D (بهترتیب محدوده جغرافیایی، اندازه جمعیتهای کوچک و جمعیتهای محصورشده یا خیلی کوچک) شیوهنامه اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت ارزیابی شد. بررسیهای دقیق نشان میدهد، این گونه در »بحران انقراض (CR) « قرار دارد. با توجه به شرایط بسیار وخیم و اهمیت این گیاه، بهشدت تأکید میشود، اقدامی فوری برای تکثیر این گونه با هدف حفاظت خارج از رویشگاه در باغهای گیاهشناسی انجام شود. علاوهبراین، لازم است طی یک برنامه آموزشی آگاهی افراد محلی پیرامون ارزش وجود چنین درختانی افزایش یابد تا این درختان بهصورت »حفاظت درون رویشگاه« و در غالب یک »ذخیرهگاه طبیعی« حفظ شوند. در این میان سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور باید نقش فعالی را در قرق رویشگاه این گونه ایفا و همزمان جوامع محلی را به کاشت بذور و پرورش پایههای بذری در منازل روستایی تشویق کند. همچنین، نگهداری بذر در بانک ژن منابع طبیعی کشور بهطور جدی توصیه میشود.https://irannature.areeo.ac.ir/article_128024_d302ff541ee105759be01c5cca75c4b8.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122The conservation status of Quercus castaneifolia C.A. Mey in Iranجایگاه حفاظتی بلندمازو (Quercus castaneifolia C.A. Mey.) در ایران13714612798210.22092/irn.2022.356479.1414FAمحمد مهرنیااستادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرمآباد، ایران.0000-0002-8918-3653مصطفی اسدیاستاد پژوهش، بخش گیاهشناسی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.ایوب مرادیمحقق، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران.Journal Article20211026Many endemic plants with limited distributions are in danger of extinction and their protection is a priority. <em>Quercus castaneifolia</em> is an endemic species distributed in the Caucasus Mountains and northern Iran. The conservation status of the species was defined based on IUCN Red List criteria and categories. The Extent of Occurrence (EOO) in Iran is 153172 Km<sup>2</sup>, and the conservation status of this species is defined as LC (Least Concern). Based on EOO, <em>Q. castaneifolia</em> is not a threatened species in Iran. We managed to collect plant samples and habitat information from 36 populations of this species in different habitats of the country. The Area of Occupancy was measured as 1339 km<sup>2</sup> and evaluated as vulnerable (VU), but based on the forest measurement reports, the authors' studies, and field observations, <em>Q. castaneifolia</em> has a wide, continuous, and good coverage in the northern regions of the country from sea level to the upper heights of the forest, and is one of the dominant species, making plant communities as mixed stands with other trees, and regenerates well. So, considering all these data, we evaluate it as Least Concern (LC) in Iran. Nevertheless, because the Hyrcanian Forests are fragile and lowland habitats in Iran are threatened and changing rapidly, as well as high exploitation of timber and compaction of the soil at the base of the trees, all create problems for its survival and continuation. There must be regular surveys and monitoring programs on its populations, conservation status, and protection by Natural Resources and Watershed Organization. Furthermore, botanists should do regular periodical surveys on <em>Q. castaneifolia</em> and report its conservation status to the relevant authorities. Expanding its use in parks, arboriculture, botanical gardens, and forest plantations will significantly help to protect this valuable species in the country.بسیاری از گیاهان شناختهشده انحصاری با پراکنش محدود، در معرض خطر انقراض قرار دارند و حفاظت و پیشگیری از انقراض آنها ضروری است. گونه <em>Quercus castaneifolia</em> انحصاری منطقهای و رویشگاه آن کوههای قفقاز و شمال ایران است. جایگاه حفاظتی این گونه براساس معیارها و شاخصهای IUCN بررسی شد. میزان حضور گونه در محدوده انتشار آن، 153172 کیلومترمربع برآورد شد و در گروه LC (با حداقل نگرانی) قرار گرفت، براساس محدوده حضور (EOO) نیز، هیچ خطری این گونه را تهدید نمیکند. از 36 جمعیت این گونه در رویشگاههای مختلف کشور موفق به جمعآوری نمونه گیاهی و اطلاعات رویشگاهی شدیم که براساس این مشاهدهها و اندازهگیریها، سطح تحت اشغال گونه ۱۳۳۹ کیلومترمربع محاسبه و آسیبپذیر ارزیابی شد، ولیکن براساس گزارشهای موجود در رابطه با سطح جنگلهای شمال، مطالعات و مشاهدههای میدانی نگارندگان، گونه <em>Q</em>. <em>castaneifolia</em> در مناطق شمال کشور از سطح دریا تا ارتفاعات فوقانی جنگل، پوششی وسیع، پیوسته و خوب داشته است، بهطوریکه یکی از گونههای غالب (Dominant) محسوب میشود، توده جنگلی و جامعه گیاهی تشکیل میدهد و زادآوری خوبی نیز دارد. بنابراین، براساس وضعیت موجود، این گونه در ایران بهطور جدی در معرض تهدید نیست و نگرانی درمورد آن کم است. ولیکن با توجه به شرایط شکننده موجود در جنگلهای هیرکانی و رویشگاههای پاییندست آن که در معرض تخریب هستند، بهعلاوه بهرهبرداری بیرویه از چوب گونه بلندمازو بهعنوان الوار و سخت و فشرده شدن خاک پای درخت، بقا و ادامه حیات آن با مشکل مواجه خواهد شد. بنابراین، با توجه به خطراتی که امروزه آن را تهدید میکند و اینکه با کاهش جمعیت روبهرو است، نظارت و ارزیابی مداوم این گونه باارزش جنگلهای هیرکانی باید در دستور کار سازمانهای ذیربط ازجمله سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور قرار گیرد، همچنین، محققان گیاهشناس باید با بررسیهای میدانی دورهای، وضعیت حفاظتی گونه را به مسئولان مرتبط گزارش کنند تا حفاظت و حمایت لازم از آن به عمل آید. بهعلاوه گسترش کاشت آن در پارکها، درختکاریها، باغهای گیاهشناسی و آربراتومها به حفظ و نگهداری این گونه ارزشمند در کشور کمک شایان توجهی خواهد کرد.https://irannature.areeo.ac.ir/article_127982_4505ccf7246999b80c25b0e19b5c30be.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Different blossoming schedules have kept these flowers from driving each other extinctگیاهان با زمانبندی متنوعی شکوفه میدهند تا مانع از انقراض یکدیگر شوند!14814912796110.22092/irn.2022.127961FAمائده فدائی خجستهپژوهشگر، بخش تحقیقات گیاهشناسی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،Journal Article20221113بخش بزرگی از تکامل رقابت است، وقتی منابع محدودند، گیاهان و حیوانات باید بر سر یافتن مواد غذایی، جفت و مکانهایی برای زندگی با یکدیگر مبارزه کنند. این بدان معناست که مراتع پوشیده از گل در کوههای هنگدوان (Hengduan) چین دارای رمزوراز تکاملی هستند، دهها گونه از رودودندرون (Rhododendron) نزدیک به هم وجود دارند که همگی در هماهنگی کامل زندگی میکنند. برای فهمیدن دلیل این امر، دانشمندان، تابستانی را صرف ثبت الگوهای گلدهی 34 گونه رودودندرون کردند و دلیل همزیستی این گیاهان را کشف کردند: آنها در زمانهای مختلف طی فصل رویش شکوفا میشوند تا مجبور به رقابت بر سر گردهافشانها نباشند.<br />این ایده اساسی در بومشناسی آشیان اکولوژیک وجود دارد که سبک زندگی یک گونه، مانند آنچه میخورد و چگونگی سازگاری آن با محیط، نمیتواند در همان جامعه تکرار شود. ریک ری (Rick Ree)، متصدی موزه فیلد در شیکاگو و نویسنده ارشد در مطالعه اخیر مجله اکولوژی (<em>Journal of </em><em>Ecology</em>) میگوید: «اگر دو گونه با سبک زندگی یکسان در فضایی مشابه هم زندگی کنند، با یکدیگر رقابت خواهند کرد، بنابراین، یکی از آنها یا هر دوی آنها، یا با سبک زندگی متفاوت و غیرهمپوشانندهای سازگار شده، یا منقرض خواهند شد. ازآنجاییکه گونههای با روابط بسیار نزدیک رودودندرونها با هم در این کوهستان زندگی میکنند، ما میخواستیم چگونگی همزیستی آنها را دریابیم.»https://irannature.areeo.ac.ir/article_127961_8e0574d04eadc5bfbf4744477c610716.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Deserts 'breathe' water vapor, study showsنتایج یک مطالعه نشان میدهد، بیابانها بخار آب را نفس میکشند.15015012796210.22092/irn.2022.127962FAمریم معصوم تمیمیکارشناس ارشد، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.Journal Article20221113ممکن است بیابانها در ظاهر بیجان و بیروح به نظر برسند، اما بسیار زنده هستند. تپههای ماسهای، نه تنها رشد و حرکت میکنند، طبق نتایج یک پروژه تحقیقاتی طی چندین دهه، میتوانند هوای مرطوب را نیز نفس بکشند.<br />این یافتهها برای اولین بار نشان میدهند، چگونه بخار آب به پودرها و دانهها نفوذ میکنند، حتی میتوانند کاربردهای گستردهای فراتر از سطح بیابان، ازجمله تحقیقات دارویی، کشاورزی و فراوری مواد غذایی، همچنین اکتشافات سیارهای داشته باشند. نتایج این مطالعه در نشریه Geophysical Research-Earth Surface منتشر شده است. میشل لوژ (Michel Louge)، نویسنده اصلی این مقاله، استاد مهندسی مکانیک و هوافضا در دانشگاه کرنل (Cornell University)، مایل به اندازهگیری مادهها با حساسیتهای بیشتر بود، او ابزار دقیقی را به نام کاوشگر خازنی توسعه داد که از چندین حسگر با وضوح فضایی بیسابقهای برای ضبط همه چیز (از غلظت جامد تا سرعت و محتوای آب) استفاده میکند.https://irannature.areeo.ac.ir/article_127962_3673b2478a9a02be0446a00f155be04c.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Book Review: Flora of Iran, Scrophulariaceaeنقد کتاب «فلور ایران: تیره گل میمون (Scrophulariaceae)»15115312796410.22092/irn.2022.127964FAمهرنوش پناهیاستادیار پژوهشی، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.Journal Article20221113کتاب «فلور ایران: تیره گل میمون (Scrophulariaceae Juss.»، شماره 68ام از مجموعه کتابهای فلور ایران به زبان فارسی است که همسو با اجرای پروژه ملی فلور ایران (مجری: دکتر مصطفی اسدی)، تهیه و توسط مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در سال 1390 منتشر شد. این جلد توسط مجموعهای از نویسندگان شامل شهریار سعیدیمهرورز، فریده عطار، سیدمحمدمهدی حمدی، فریبا شریفنیا، مصطفی اسدی، صدیقه یوسفنعنایی و ایرج مهرگان نوشته شده است و ویراستاران آن مصطفی اسدی، علیاصغر معصومی، پرویز باباخانلو و ولیاله مظفریان هستند. این کتاب در 483 صفحه تألیف شده است، طرح روی جلد آن مشابه با فلورهای پیشین (فلور ایران، اسدی 1367) است که بهصورت رنگی و گلاسه و صفحات آن با کاغذ مناسب چاپ شده است.https://irannature.areeo.ac.ir/article_127964_3753da892c31644d629f38f9ddcdd1b0.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122-سرپرستی بذر6612814510.22092/irn.2022.128145FAJournal Article20221218https://irannature.areeo.ac.ir/article_128145_b3f589a3c3f26535359e8180fccfb8ca.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122-آگهی آزمایشگاه-115415412814610.22092/irn.2022.128146FAJournal Article20221218https://irannature.areeo.ac.ir/article_128146_daedc35d100b93598c0a52fa9d6ee13d.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122-آگهی باغ989912814710.22092/irn.2022.128147FAJournal Article20221218https://irannature.areeo.ac.ir/article_128147_3265973dfc307a365262131744df3d73.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Tehran Province- National botanical garden of Iranاستان تهران-باغ گیاهشناسی ملی ایران4512821510.22092/irn.2022.128215FAآسیه شامخیJournal Article20221228--https://irannature.areeo.ac.ir/article_128215_4efef32b25a91f3064ae473ab8288a2a.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Mazandararn province- Lar valleyاستان مازندران- دشت لار121212818710.22092/irn.2022.128187FAحسین صفدریJournal Article20221225https://irannature.areeo.ac.ir/article_128187_99f59204253444824ec097448da7bd81.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122West Azarbaijan Province- Zarrineh Roudآذربایجان غربی- زرینه رود222212818810.22092/irn.2022.128188FAیوسف عرفانی فردJournal Article20221225https://irannature.areeo.ac.ir/article_128188_1dfd3237bd64c3ba66c9ee9e2f5cfa7a.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122South Khorasan Province- Azmighanخراسان جنوبی- روستای ازمیغان343412818910.22092/irn.2022.128189FAمریم فرحیJournal Article20221225https://irannature.areeo.ac.ir/article_128189_cc7ff7f5996579a7dc990bec65c3c377.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Bushehr Province- Dashtestanاستان بوشهر- دشتستان10010012819010.22092/irn.2022.128190FAکهزاد سرطاویJournal Article20221225https://irannature.areeo.ac.ir/article_128190_5666c956c97e24bf7fcc1393086d97c1.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Guilan Province- Shafaroudاستان گیلان- شفارود12812812819110.22092/irn.2022.128191FAطیبه امینیJournal Article20221225https://irannature.areeo.ac.ir/article_128191_4016597173fd759e61d758c00cb3769a.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122Guilan Province- Deylamanاستان گیلان- دیلمان14714712819210.22092/irn.2022.128192FAعلی پورقربانJournal Article20221225https://irannature.areeo.ac.ir/article_128192_6359f0855f50ef239fb560212ccf440e.pdfمؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورطبیعت ایران2538-48807520221122-فرم اشتراک15615612814810.22092/irn.2022.128148FAJournal Article20221218https://irannature.areeo.ac.ir/article_128148_c51c22c206e09b4894c731c5cbc5abe2.pdf