TY - JOUR ID - 112970 TI - دوره نگهداری، حفظ قوه نامیه و خواب‌شکنی بذر تعدادی از گونه‌های درختی و درختچه‌ای ایران JO - طبیعت ایران JA - IRN LA - fa SN - 2538-4880 AU - نصیری, محسن AD - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 2 IS - 3 SP - 58 EP - 64 KW - جوانه‌زنی KW - دوره نگهداری KW - خواب بذر KW - ارتدکس KW - بانک ژن DO - 10.22092/irn.2017.112970 N2 - بذرهایی که تحمل خشک شدن و کاهش رطوبت تا حدود 5 درصد را داشته و دارای قدرت ذخیره‎سازی به نسبت بلندمدت در سردخانه باشند، با عنوان بذرهای ارتدکس (Orthodox) طبقه‌بندی می‌شوند. بذر گونه‌های درختی و درختچه‌ای مناطق معتدله در این گروه قرار دارند. در این بررسی بذرهای جمع‌آوری شده از رویشگاه‌های طبیعی به آزمایشگاه تکنولوژی بذر بانک ژن منتقل شدند و پس از فرایند بوجاری، تحت آزمون‌های تعیین سلامتی بذر، جوانه‌زنی و تیمارهای خواب‎شکنی قرار گرفتند. تیمارها شامل سرمادهی در زمان‌های متفاوت، آب داغ، استفاده از عوامل شیمیایی و هورمون GA3 در غلظت‌ها و زمان‌های مختلف، خراش‌دهی مکانیکی و شیمیایی بودند که پس از اعمال آنها در دو بستر کاغذ صافی و گلدان‌های حاوی ماسه‌بادی کاشته شدند. روند کاهش قوه‌ نامیه بین گونه‌ها متفاوت بود. بذرهای بادام کوهی و بسیاری از گونه‌های جنس کاج پس از 20 سال نگهداری دارای قوه‌ نامیه بالایی (44 تا 82 درصد) بودند، ولی گونه‌های دارای بذر ریز نظیر توسکا، زبان‌گنجشک و تاغ از قوه‌ نامیه ‌کمتری برخوردار بودند. علت کاهش قوه‌ نامیه بذرها به تفاوت در مواد ذخیره‌ای و ژنوتیپ آن‌ها ارتباط داشت. با توجه‌ به نتایج این تحقیق، مشخص شد که اندازه و رفتار انبارداری بذر از عوامل مهم تعیین دوره احیای بذرها است. UR - https://irannature.areeo.ac.ir/article_112970.html L1 - https://irannature.areeo.ac.ir/article_112970_639ae5d029bf89855b4e9218d3fea66b.pdf ER -