تغییرات معنی‌دار دو دهه اخیر در پوشش گیاهی شوره‌زارهای دریاچه ارومیه

نوع مقاله : دیدگاه‌ها

نویسندگان

1 دانشیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، ارومیه، ایران

چکیده

ایران در زمینه حفاظت از منابع طبیعی و تنوع‌زیستی از کشورهای فعال و موثر بوده است، به‌طوری که براساس آخرین فهرست سازمان حفاظت محیط‌زیست، دارای 282 منطقه حفاظت‌شده، پناهگاه حیات‌وحش، پارک ملی و آثار طبیعی ملی است. دریاچه ارومیه یکی از مهم‌ترین و ارزشمندترین زیست‌بوم‌های آبی است. این دریاچه به‌دلیل برخوردار بودن از ارزش‌های بی‌نظیر طبیعی و اکولوژیک در سال 1346 به‌عنوان پارک ملی به ثبت رسید و در سال 1354 به‌عنوان تالاب بین‌المللی، تعیین و در سال 1356 جزو مناطق حفاظت‌شده زیست‌کره یونسکو اعلام شد (بی‌نام، 1394).
پدیده تغییر اقلیم و ‎گرمایش زمین از مباحث مهم و چالش برانگیز جهان در قرن بیست و یکم است. در دهه‌های اخیر، روند تغییرات در پارامترهای اقلیمی به‌ویژه افزایش دما و کاهش بارش و به‌تبع آن خشک‌شدن دریاچه‌ها و تالاب‌ها و همچنین دخالت‌های نابجای انسان، آثار زیان‌باری را در اکوسیستم‌های طبیعی به‌وجود آورده است. یکی از اکوسیستم‌هایی که به این تغییرات، واکنش سریع نشان داده است، حوضه آبریز دریاچه ارومیه است. اُفت سریع و مداوم تراز سطح آب دریاچه، باعث شد که وسعت شوره‌زارهای اطراف دریاچه در بازه زمانی کوتاه‌مدت، افزایش قابل‌توجهی داشته باشند. به‌طوری‌که در حال حاضر، مساحت اراضی شور اطراف دریاچه حدود 353150 هکتار است.

عنوان مقاله [English]

--

نویسندگان [English]

  • Yunes Asri 1
  • Ahmad Ahmadi 2
1 Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
2 Assistant Prof., West Azerbaijan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research Education and Extension Organization, AREEO, Urmia, Iran
- احمدی، ا.، 1395. تغییرات جوامع‌گیاهی و خصوصیات خاک در دو مقطع در اراضی شور حاشیه دریاچه ارومیه. رساله دکتری علوم مرتع، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، 147 صفحه.
- احمدی، ا.، عصری، ی.، طاطیان، م.ر.، تمرتاش، ر. و یگانه، ح.، 1397. اثر خشک‌شدن دریاچه ارومیه بر تغییرات جامعه‌های گیاهی اراضی شور اطراف آن. مجله مرتع 12(2): 153-138.
- بی‌نام، 1389. برنامه مدیریت جامع دریاچه ارومیه: حفظ تالاب‌ها برای مردم، برای طبیعت. تهیه شده با همکاری سازمان‌های دولتی، تشکل‌های زیست‌محیطی و جوامع محلی حوضه آبریز دریاچه ارومیه، 75 صفحه.
- بی‌نام، 1394. دریاچه ارومیه – علل خشکی و تهدیدات احتمالی. تهیه شده توسط کمیته اجتماعی – فرهنگی ستاد احیاء دریاچه ارومیه،‌36 صفحه.
- عصری، ی.، 1377. پوشش‌گیاهی شوره‌زارهای دریاچه ارومیه. انتشارات موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، تهران، 222 صفحه.
- ویکی‌پدیا، 1398. دریاچه ارومیهhttps://fa.wikipedia.org/wiki/.