زراعت دیم، عملیات ناپایدار در بخش کشاورزی ایران

نوع مقاله : سخن روز

نویسنده

استاد پژوهش، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

حدود 90 میلیون هکتار از سرزمین ایران تحت سیطره اقلیم بیابانی است به جز باریکه شمال بقیه نقاط کشور تحت اقلیم خشک و نیمه خشک طبقه بندی می‌شود. ظهور پدیده تغییر اقلیم مزید بر علت است و یکی از خروجی‌های تغییر اقلیم افزایش درجه حرارت و تشدید شرایط خشکسالی است از طرفی تحت این شرایط الگوی متداول بارندگی تغییر می‌کند و بی‌ثبات می‌شود. در چنین وضعیتی عملیات دیم‌کاری از نقطه‌نظر اکولوژی، محیط زیست و اقتصادی یک عملیات کشاورزی ناپایدار محسوب می‌شود. از آنجایی که تولید در زراعت دیم از شرایط باثباتی برخوردار نمی‌باشد و تحت تاثیر میزان و الگوی بارندگی سالیانه است، همچنین با توجه به پایین بودن میزان تولید در واحد سطح بالا بودن ظرفیت فرسایش آبی و خاکی، میانگین فرسایش این نوع مزارع بسیار بالا می باشد. از طرفی نوع گیاهان در زراعت دیم، فصلی، یکساله و به‌طور عمده غلات می‌باشد. علی‌الرغم تاکید علمی و مدیریتی بخش عمده از مزارع دیم کشور در اراضی با شیب بالای 12 درصد قرار دارند عملیات شخم‌زنی در جهت شیب می‌باشد...

عنوان مقاله [English]

Dry farming; an unsustainable operation in the agricultural sector of Iran

نویسنده [English]

  • Adel Jalili
Prof., Research Institute of Forests and Rangeland, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran