کلاگری, محسن. (1397). ویژگی‌های اکولوژیکی گونه صنوبر پده در رویشگاه‌های طبیعی کشور و امکان استفاده از آن در زراعت چوب. طبیعت ایران, 3(1), 22-30. doi: 10.22092/irn.2018.116112
محسن کلاگری. "ویژگی‌های اکولوژیکی گونه صنوبر پده در رویشگاه‌های طبیعی کشور و امکان استفاده از آن در زراعت چوب". طبیعت ایران, 3, 1, 1397, 22-30. doi: 10.22092/irn.2018.116112
کلاگری, محسن. (1397). 'ویژگی‌های اکولوژیکی گونه صنوبر پده در رویشگاه‌های طبیعی کشور و امکان استفاده از آن در زراعت چوب', طبیعت ایران, 3(1), pp. 22-30. doi: 10.22092/irn.2018.116112
کلاگری, محسن. ویژگی‌های اکولوژیکی گونه صنوبر پده در رویشگاه‌های طبیعی کشور و امکان استفاده از آن در زراعت چوب. طبیعت ایران, 1397; 3(1): 22-30. doi: 10.22092/irn.2018.116112
ویژگی‌های اکولوژیکی گونه صنوبر پده در رویشگاه‌های طبیعی کشور و امکان استفاده از آن در زراعت چوب
دانشیار پژوهش،مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
پده (Populus euphratica) در مناطق وسیعی از ایران به‌طور طبیعی انتشار یافته و بومی مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد. از خصوصیات مهم این گونه تحمل آن نسبت به خشکی و شوری خاک است. تنوع جغرافیایی و اقلیمی در گستره انتشار این گونه سبب شده تا اختلافاتی به‌لحاظ مورفولوژیکی و ژنتیکی میان درختان در رویشگاه‌های تحت انتشار حاصل گردد. از نظر اقلیمی، رویشگاه‌های پده در 11 نوع اقلیم از خشک، نیمه‌خشک و بیابانی با زمستان‌های معتدل، سرد و خیلی سرد قرار گرفته‌اند. بافت خاک در کلیه رویشگاه‌ها شنی، شنی لومی و لومی و مقدار اسیدیته خاک (pH) در رویشگاه‌های مورد بررسی حالت قلیایی داشته و دامنه آن بین 7/3 تا 8/8 و دامنه هدایت الکتریکی (EC) از کمتر از یک تا 30 میلیزیمنس بر سانتی‌متر در نوسان بوده‌است. کلکسیون منابع ژرم‌پلاسم پایه‌های برتر با کاشت 22 پروونانس از رویشگاه‌های طبیعی کشور در ایستگاه تحقیقات البرز کرج ایجاد گردید. بیشترین رشد قطری و ارتفاعی مربوط به پروونانس‌های حمیدیه، رامهرمز، تفرش و کرمان بود. کمترین درصد زنده‌مانی، قطر و ارتفاع مربوط به پروونانس‌های قرخلار، ماهنشان و جلفا بود. با توجه به محدودیت گونه‌های تندرشد در مناطق گرم و خشک با خاک شور و قلیا، کشت پروونانس‌هایی از گونه پده و یا ارقام دورگ آن می‌تواند مورد توجه بهره‌برداران این مناطق باشد.
Ecological characteristics of Populus euphratica in natural habitats of Iran and its potential use in wood farming
نویسندگان [English]
Mohsen Calagari
Associate Prof., Research Institute of Forests and Rangelands, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]
Populus euphratica is distributed naturally in vast regions of Iran. It is a native species in arid and semi arid of the country. Drought and salinity tolerance is one of the most important characteristics of P. euphratica. Geographical and climatic differences in P. euphratica distribution have caused morphological and genetical differences among the tree populations. Soil texture was sandy, sandy loam and loam. The electrical conductivity (EC) value ranged from 1< up to 30 mS.cm ¹ and pH value ranged from 7.3-8.8. Collection of germplasm resources was established with the planting of 22 provenances from superior trees in Karaj Research Station. The height growth diameter and height were related to the Hamidiyeh, Ramhormoz, Tafresh and Kerman provenances. Gherekhlar, Mahneshan and Jolfa provenances had the lowest growth values. Due to the limitation of fast growing tree species in dry and semi-dry regions with saline and alkaline soils, plating of P. euphratica provenances and its hybrids could be of interest to the farmers of these areas.
کلیدواژه‌ها [English]
Populus euphratica, ecological variations, germplasm collection, growth characteristics
مراجع
ثابتی، ح. 1355. جنگلها، درختان و درختچه‌های ایران. وزارت جهاد کشاورزی، 810 صفحه.
کلاگری، م. 1376. بررسی جوامع پده (Populus euphratica Oliv.) در حاشیه رودخانه کارون، مجله پژوهش و سازندگی، 35(2):20-25.
کلاگری، م. 1389 انتخاب پایه‌های برتر پده (Populus euphratica) از رویشگاه‌های طبیعی کشور و ایجاد کلکسیون به‌منظور حفظ ذخایر ژنتیکی. پروژه تحقیقاتی خاتمه یافته موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 84 صفحه.
کلاگری، م. 1392. ایجاد کلکسیون پروونانس‌های گونه پده (Populus euphratica) به‌منظور بررسی ویژگی‌های رویشی، مورفولوژیکی و فنولوژیکی در ایستگاه البرزکرج. پروژه تحقیقاتی خاتمه یافته موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 45 صفحه.
کلاگری، م. 1392. مطالعه تنوع ژنتیکی بین کلن‌های موجود گونه پده (Populus euphratica ) و نهال‌های بذری از ژنوتیپ‌های برتر این گونه. پروژه تحقیقاتی خاتمه یافته موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 47 صفحه.
کلاگری، م. 1392. اثر تنش شوری بر رشد دو گونه صنوبر (کبوده و پده) و هیبرید بین آنها. پروژه تحقیقاتی خاتمه یافته موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، 49 صفحه.
Calagari, M., Jafari-Mofidabadi, A., Tabari, M. and Hosseini,S.M. 2004. Intraspecific hybridization of Populus euphratica Oliv. Using in vitro technique, Journal of Sciences Islamic Republic of Iran, 15(2): 109-112.
FAO. 1980. Poplar and willows in wood production and land use. FAO Forestry Series No. 10. FAO/IPC, Rome, 328 pp.
Fay, MF., Lledo, MD., Kornblum, MM., and Crespo, MB. 1999. From the waters of Babylon? Populus euphratica in Spain is clonal and probably introduced. Biodiversity and Conservation, 8: 769-778.
Isebrands, J.G,. and Richradson,J. 2014. Poplar and willows trees for society and the environment. FAO Forestry Series No. 10. FAO/Cabi press. 634 pp.
Jafarimofidabadi, A., and Modirrahmati, A. 2000. Production of Populus euphratica x Ppopuls alba hybrid poplar through ovary and ovule cultures plant. SilvaeGenetica, Newsletter, 122: 13-15.
Kearney, T.H, Scofield, C.S, 1936. The choice of crop for saline lands. U.S Department of Agriculture, 404, 24 p.
Rottenberg, A., Nevo, E. and Zhary, D., 2000. Genetic variability in sexually dimorphic and monomorphic population of Populuseuphratica (Salicaceae). Canadian Journal of Forest Research, 30: 482-486.
Shiji, W., Binghao, C. and Hugun, L. 1996. Euphrates poplar forest, China Environmental Science Press, 117p.
ابتدای صفحه