2024-03-28T22:26:10Z
https://irannature.areeo.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=12307
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
خشکیدن چشمه ها خطرناکتر از خشکیدن تالابهاست
عادل
جلیلی
چشمهها بخشی از رویشگاههای ماندابی هستند که در مناطق کوهستانی بهصورت گسترده پراکنده اند و تحت تاثیر مستقیم بارندگی، توپوگرافی و کمیت آبهای زیرزمینی در آبخوانها هستند. با اینکه اهمیت آنها بهصورت تک چشمه با توجه به سطح کوچک پوشش آنها ابتدا به ساکن چشمگیر نمیباشد ولی تنوع و فراوانی این چشمهها اهمیت آنها را بهعنوان یک رویشگاه ماندابی صدچندان نموده است. این چشمهها بستر گستردهای را برای شکوفایی تنوع زیستی از گیاهان ماندابی، حیات وحش، پرندگان و میکروارگانیسم های خاکی و آبی فراهم کرده است. با توجه به تفاوت در عرض های جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، تنوع بستر زمین شناسی و خاک، شیب، جهت، نوع رویشگاه و کمیت و کیفیت آب آبخوان ها، تحت تاثیر جریان آب چشمه ها، رویشگاه های ماندابی مختلفی بوجود می آید. چشمه های آب گرم و سرد، چشمه های آب شیرین و شور، چشمه های آهکی و غیره هرکدام بستگی به شرایط خاص خود آشیان اکولوژیک متنوع را بوجود می آورند...
2019
03
21
3
3
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118669_cedfd90c6daf4b17b29d36a02d6f5b8b.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
آیا بارشهای سیلآسا موجب کاهش ریزگردها میشود؟
حمیدرضا
عباسی
میزان کل ریزشهای جوی از اول مهر لغایت 1 اسفند سال آبی 98-97 بالغ بر 183 میلیمتر در سطح کشور بوده است که نسبت به میانگین دورههای مشابه درازمدت ( 133 میلیمتر) 38 درصد افزایش و نسبت به سال آبی گذشته (62 میلیمتر) 195 درصد رشد نشان میدهد (بی نام، 1397). بیشتر بارشهای مذکور بصورت سیلابی روی داده اند، بطور مثال تنها در منطقه ساحلی هندیجان، در طول 24 ساعت 120 میلیمتر بارش سیل آسا در آذرماه روی داده است.همچنین، بخشهای بزرگی از دشتهای سیلابی و رسوبی خوزستان تحت تاثیر سیلابهای رود زهره قرار داشته اند. هورهای شریفیه، منصوری و شاه حمزه (مشرعات ماهشهر) که در گذشته کانونهای اصلی ریزگرد بودند بواسطه این سیلابها آبگیری شدند و پس از آن پوشش گیاهی، بخصوص یکساله ها، رشد چشمگیری یافتند. سوال اساسی اینست که آیا با افزایش ناگهانی چنین بارشهای سنگینی، کانونهای ریزگرد مهار شدهاند؟ آیا روند تخریب خاک کاهش و تخریب اکوسیستم تخفیف یافته است؟ با این وجود، برنامه های مهار و تثبیت کانونهای ریزگرد چگونه باید پیش رود...
2019
03
21
6
8
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118670_7ed4ba05e9cf9f03d68a0b21d4c7e56e.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
بررسی علل خشکیدگی چشمهها در حوضه آبریز رودخانه زهره- جراحی
سمیرا
زندیفر
افزایش دخالتهای نابجای انسان در کره زمین و بر هم زدن چرخه طبیعی محیط، موجب شده تا بحران آب در دنیای امروز به شکل جدی مورد توجه قرار گیرد. با توجه به آمار و ارقام منتشر شده در منابع معتبر بین المللی زنگ خطر بحران آب در بسیاری از کشورهای جهان به صدا در آمده است. خشکسالی پدیدهای اقلیمی است که تاثیرات محیطی، اجتماعی و اقتصادی چشمگیری دارد و بر خلاف دیگر بلایای طبیعی اثرات آن ممکن است تا سالها پس از پایان آن باقی بماند. یکی از بخش های متاثر از شرایط بلند مدت خشکسالی، منابع آب زیرزمینی میباشد که متاسفانه کمتر از سایر بخش ها مورد توجه قرارگرفته است (سیف و همکاران، 1392). برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی به دلیل کمبود بارش موجب افت سطح آب زیرزمینی می شود. خشکسالی سبب کاهش نزولات جوی و در نهایت کاهش تغذیه آب های زیرزمینی خواهد شد، به علاوه سبب نیاز به آبیاری بیشتر و پمپاژ بیشتر از آبخوان ها میگردد. مجموعه این عوامل سبب افت کمی و کیفی آب های زیرزمینی و کم آبی و خشکیدگی چشمهها می شود (شکل 1). سازمان ملل متحد هشدار داده است که اگر جهان به میزان فعلی به مصرف آب ادامه دهد تا سال 2025 بیش از دو میلیارد و هفت صد میلیون نفر در جهان با کمبود آب مواجه خواهند شد. بر اساس گزارش سازمان ملل در آینده ای نزدیک 31 کشور جهان با کمبود آب مواجه خواهند شد که نام ایران نیز در ریف این کشورها ذکر شده است. بنابراین در کشور ایران با توجه به شرایط آب و هوایی خشک و نیمه خشک حاکم در منطقه، استفاده بهینه از منابع محدود آب از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و در اختیار داشتن آمار و اطلاعات کافی به عنوان موثرترین گام در جهت شناخت جامع این منابع و رسیدن به پایداری نسبی آنها ضروری می باشد.
2019
03
21
9
13
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118671_9704264da982a286aef6a7fdcf40378e.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
بررسی پراکنش انواع دام و درصد وابستگی به مراتع در کانونهای گرد و غبار استان خوزستان
علی
محبی
در سالهای اخیر در استان خوزستان، بروز پدیده مربوط از نظر تکرار و استمرار، روند افزایشی داشته است. این پدیده کاهش کیفیت زندگی، تهدید سلامت مردم، کاهش کیفیت هوا، کاهش ایمنی راههای مواصلاتی و ... را در پی داشته است. جهت کنترل این پدیده و کاهش خسارات آن شناخت ویژگیهای کانون های مختلف تولید ریزگرد امری ضروری است. نتایج حاصل از تحقیقات اخیر نشان داد دام مازاد بر ظرفیت مراتع، در کنار سایر عوامل تولید ریزگرد (اقلیم، خشک شدن تالابها، کانونهای خارجی و ...) تاثیر منفی بر روی پوشش گیاهی محدوده های ریزگرد این استان گذاشته است. بررسی های اسنادی نحوه پراکنش انواع دام و درصد وابستگی به مراتع در کانونهای گرد و غبار استان خوزستان صورت پذیرفت. نتایج مقایسه تعداد دام شهرستانهای محدوده ریزگرد استان نشان داد بیشترین و کمترین تعداد گوسفند به ترتیب با ۱۱۸۹۲۳ و ۱۷۰۹ واحد دامی، همچنین بیشترین و کمترین تعداد بز به ترتیب با ۱۶۱۸۷ و ۳۳۱ واحد در شهرستانهای اهواز و امیدیه بود. در دو شهرستان مذکور با ۱۳۵۱۱۰ و ۲۰۴۰ واحد، بیشترین و کمترین تعداد دام سبک ( گوسفند و بز) را به خود اختصاص دادند. در خصوص تعداد گاو ( بومی، دو رگ، اصیل و گاومیش) نیز شهرستان شادگان با تعداد 37194 راس و شهرستان امیدیه با 2429 راس به ترتیب بیشترین و کمترین تعداد را دارا بودند. در شهرستان اهواز با تعداد ۴۶۲۶۲ راس بیشترین و شهرستان امیدیه با 3203 راس، کمترین تعداد دام سنگین وجود داشت. درصد وابستگی دام سنگین، سبک و شتر به طور متوسط در این شهرستانها به ترتیب 28، 44 و 85 درصد و متوسط مدت توقف دام سنگین و سبک در مرتع نیز به ترتیب 4/73 و 6 ماه برآورد گردید.
2019
03
21
15
20
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118672_1832f69a357e29ba0dcee9b4ed266c3f.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
تیپهای گیاهی عرصههای منابع طبیعی استان اردبیل
جابر
شریفی
محمد
فیاض
یونس
رستمیکیا
فرزانه
عظیمی
پروانه
عشوری
مطالعه مناطق اکولوژیک استان اردبیل با هدف کنترل و تفکیک کاربری اراضی و شناخت تیپ گیاهان مرتعی طی سال های1391-1389 اجرا شد. طبق آخرین بررسی های انجام شده مساحت استان اردبیل حدود 1 میلیون و 777 هزار و 736 هکتار برآورد شده است. اراضی مرتع و جنگل حدود 685707 هکتار (38 درصد)، اراضی زراعی (دیم، آبی و باغات) حدود 1062924 هکتار (60 درصد)، اراضی صخرهای و زمین های لخت حدود 14628 هکتار و سطوح آبی حدود 1186 هکتار (1 درصد) و اراضی شهری و صنعتی حدود 13291 هکتار (1 درصد) از سطح کل استان را شامل میشوند. در عرصه های مرتعی استان در مجموع 66 تیپ گیاهی مرتعی در چهار گروه گیاهی درمنه، گون، گندمیان دایمی، اسپرس بوتهای خاردار و پنج تیپ منفرد مرتعی به نام های اسپند، کور- زنبق، جگن-زنبق، علف شور-پوا پیازدار و شبدرسفید- شبه یولاف طلایی شناسایی شدند. همچنین رویشگاههای جنگلی استان از هشت تیپ راش- بلوط، فندق آمیخته، فندق- ممرز، گز-بید سفید، آمیخته بلوط-ممرز-آزاد، تیپ ارس، تیپ بنه و تیپ آمیخته زالزالک-سیاهتلو- کیکم تشکیل شده اند. دستاوردهای حاصل از این تحقیق با ارائه مساحت و موقعیت عرصه های منابع طبیعی استان اردبیل و نقشه تیپ های گیاهی می تواند به عنوان یک سند و مرجع علمی برای اجرای طرحهای پژوهشی کاربردی توسط سازمانهای اجرایی قابل استفاده باشد.
مناطق اکولوژیک
گروههای گیاهی
تیپهای مرتعی
استان اردبیل
2019
03
21
21
26
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118673_08df7db85a4d80d0f8126768985e613e.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
بررسی خسارت ارسواش (Arceuthobium oxycedri (DC.) M.Bieb) در جنگلهای ارس استان سمنان و راهکارهای کنترلی
حیدر
شرفیه
حمید
ساکنین چلاو
محمدرضا
عارفیپور
جنگلهای سوزنی برگ ایران جزء جنگلهای نادری می باشند که از نظر محیط زیستی و تفرجگاهی بسیار ارزشمندند. ارس ازجمله سوزنیبرگان بومی ایران است که در جنگلهای کوهستانی ایران گسترهای بیش از یک میلیون هکتار را تحت اشغال دارد. عمر برخی از پایههای ارس بالغ بر 2000 سال است. طی دو دهه اخیرگیاه نیمه انگلArceuthobium oxycedri یکی از مهمترین عوامل خشک شدن درختان ارس در رویشگاههای البرز بوده است. این گیاه بر روی شاخههای ارس زندگی انگلی اختیار کرده، توازن فیزیولوژیک درخت را برهم زده و پس از چند سال تمامی درخت را فرا گرفته و در نهایت باعث مرگ آن میشود. بر اساس گزارشات موجود در مناطق آلوده تا کنون بین 25 تا 30 درصد درختان ارس به این انگل مبتلا شده و بین 1 تا 3 درصد کاملا خشک شده اند. در این رابطه روشهای کنترلی مختلفی مورد توجه است که یکی از آنها، حذف گیاه انگلی قبل از مرحله بذر دهی آن می باشد.
2019
03
21
27
31
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118674_a772163a5efc027dff824070a9761191.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
مدیریت رویشگاه خارشتر در شورهزارهای حاشیه دریاچه ارومیه
جواد
معتمدی
علی اشرف
جعفری
مهدی
زهدی
در حال حاضر، بهواسطه تغییرات اقلیمی و خشک شدن دریاچه ارومیه و پسروی آب، تعدادی از جوامع گیاهی، حذف و جوامع دیگری ظهور پیدا کردهاند. خارشتر نیز بهواسطه خصوصیات اکولوژیکی و بیولوژیکی، در سطح وسیعی از اراضی شور تخریب شده و هم مرز با خاکهای شیرین، پراکنش پیدا کرده که در صورت عدم مدیریت رویشگاه آن، اراضی زراعی به مخاطره خواهد افتاد. در شرایط فعلی، با استناد به تغییرات اقلیمی و نیاز مبرم به تامین بخشی از علوفه دام از طریق علوفههای کم رایج و کم آب بر و مقاوم به شوری و خشکی؛ استفاده چرایی از رویشگاههای شور و بهویژه رویشگاههای خارشتر، مهمترین جنبه استفاده از این گونه است. خارشتر توسط گلههای گاو بومی و گاومیش که دام غالب منطقه میباشند، چرا نمیشود. از اینرو، بهترین راه مبارزه با آن، چرای چند گونهای دام و چرای هدفمند از رویشگاه آن است. این روش میتواند تعادل را به اکوسیستم برگرداند و طی آن بهرهبرداری متعادلتری از تمام گونههای هالوفیت حاشیه دریاچه بهعمل آید و از فرصت طلبی برای یک گونه گیاهی، جلوگیری شود. با مد نظر قرار دادن رفتار چرایی دامهای اهلی، چرای شتر در اراضی شور تخریب شده، قادر خواهد بود تا رشد خارشتر را کنترل و بصورت موثری، تولید بذر آن را بی اثر نماید و تا حد زیادی، نگرانی گسترش آفات و بیماریها به اراضی زراعی را تحت کنترل در آورد. به نظر میرسد چنانچه کلیه عوامل موثر در سودآوری چرای مستقیم شتر از رویشگاههای خارشتر، مورد توجه قرار گیرد، مرتعکاری آن در رویشگاههای شور تخریب شده، راه حل موثر برای جبران کمبود علوفه محسوب میشود. در واقع سهم بالقوه آنها در جلوگیری از تلفات دامها در فصل غیر رشد، مهمترین برتری آنهاست. بهعلاوه در صورتی که مزایای آنها، از نظر استفاده چند منظوره نظیر تولید روغن، بیواتانول، ترکیبات معطر، مانهای گیاهی (ترنجبین)، تولید عسل و ... مد نظر قرار گیرد، مرتعکاری آن توجیه مییابد. از اینرو، توسعه آن بهعنوان یک منبع علوفهای، در اراضی شور تخریب شده و چرای مستقیم دام از آنها، قابل توصیه هست ولی توسعه آن برای دیگر اراضی و ایجاد چراگاههای مصنوعی، نیازمند تحقیقات بیشتر در سایتهای الگویی و کم خطر برای تنوع زیستی مراتع است که باید از بخشهای تحقیقاتی، استعانت خواست.
گونه مهاجم
جوامع گیاهی
چرای هدفمند دام
تغذیه دام
هالوفیتها
2019
03
21
33
42
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118675_e3e9f70212e97d94f453727bf4df9d42.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
ممیزی و بهینهسازی مصرف انرژی در اکوسیستمهای مدیریت شده
ابراهیم
شریفی عاشورآبادی
در اکوسیستمهای تحت مدیریت انسان تعدادی از نهادهها مورد استفاده قرار میگیرند. کاربرد بیش از حد بعضی از آنها بدون بهرهوری مناسب، سلامت غذایی و همچنین منابع تولید مانند آب و خاک را در معرض تخریب و نابودی قرار میدهند. در فرآیند تولید در اکوسیستمهای مدیریت شده، توجه به کارایی انرژی از اهمیت ویژهای برخوردار است. با استفاده از این شاخص میتوان پایداری یک سیستم تولیدی را ارزشگذاری کرد و با مدیریت مصرف نهادهها، کارایی انرژی را افزایش داد. کارآیی انرژی در اکوسیستمهای زراعی شامل نسبت انرژی خروجی به انرژی ورودی است. بهمنظور برآورد کارایی انرژی در اکوسیستمهای زراعی، نرمافزار ویژه کامپیوتری توسط نگارنده در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور طراحی و برنامهنویسی شد. در این نرمافزار، عملیات و نهادههای مصرفی و همچنین میزان تولید بر حسب انرژی ارزشگذاری شده و میتوان برای هر واحد تولیدی سطح کارایی انرژی را تعیین و برچسب انرژی را برای اکوسیستمهای زراعی صادر نمود.
نرمافزار
کارایی انرژی
برچسب انرژی
حاصلخیزی خاک
گیاه دارویی
رازیانه
2019
03
21
43
50
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118676_1a6b504914c1970473e2989702a5f317.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
ظرفیتهای تولید علوفه فستوکای پابلند (Festuca arundinacea) در شرایط دیم و آبی استان زنجان
پرویز
مرادی
علی اشرف
جعفری
فستوکای پابلند (Festuca arundinacea) یکی از مهمترین علفهای گندمی در مناطق معتدل جهان است که اطلاعات کمی در مورد سازگاری آن در اقلیمهای سرد و نیمه خشک وجود دارد. بهمنظور بررسی قابلیتهای کمی و کیفی این گیاه، آزمایشی با 36 جمعیت داخلی و خارجی، در قالب طرح آزمایشی بلوکهای کامل تصادفی نامتعادل با 3 تکرار، در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زنجان در دو شرایط دیم و آبی اجرا شد. برای تعیین قابلیتهای کمی، از عملکرد علوفه خشک و برای وضعیت کیفیت علوفه از سه معیار نسبت برگ به ساقه، میزان پروتئین خام و درصد قابلیت هضم استفاده شد. نتایج نشان داد که بین جمعیتها برای هر چهار صفت مورد مطالعه، بهجز درصد قابلیت هضم، تفاوت قابل ملاحظهای وجود داشت. براساس نتایج، با توجه به هدف از کشت این گیاه، برای شرایط آبی، جمعیت 4 (از استرالیا) با 3402 کیلوگرم علوفه در هکتار و برای شرایط دیم، جمعیت 19 (از روسیه) با عملکرد 2113 کیلوگرم در هکتار قابل توصیه بودند. جمعیت 35 (از ایرلند) برای هر دو شرایط دیم و آبی قابل توصیه بودند. برای تولید علوفه با کیفیت علوفه بالا بههمراه عملکرد نسبتا بالا، جمعیت بومی 16 با منشأ چهارمحال و بختیاری قابل توصیه خواهد بود. بهطور کلی، بنا بر نتایج ارائه شده در این مقاله، فستوکای پابلند بهدلایل داشتن مزایایی از قبیل مقاومت به سرما، تولید علوفه قابل توجه و حفاظت خاک، قابل توصیه به مراتع زنجان و اقلیم سردسیری شمالغرب کشور میباشد.
کیفیت علوفه
عملکرد علوفه
فستوکای پابلند
زنجان
اقلیم سردسیر
2019
03
21
51
56
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118677_9c49d49f6e5a63c8093bace77dd70ac0.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
واکاوی مسئله آتشسوزی در منابع طبیعی کشور
احمد
رحمانی
حیدر
ابراهیمی فر
حسین
بدری پور
رضا
سیاه منصور
قاسم
سبزعلی
رضا
حسن هراتی
هدف از گفتوگوی پیشرو، بررسی ابعاد مختلف مسئله «آتشسوزی» در منابع طبیعی کشور با حضور کارشناسان مربوطه و ارائه راهحلهایی برای کاهش خسارتها و ارائه راهکارها و پیشنهادهای لازم در اینخصوص است. این میزگرد تخصصی با حضور آقایان مهندس حیدر ابراهیمیفر، معاون محترم یگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور، دکتر حسین بدریپور، عضو شورایعالی جنگل، مرتع و آبخیزداری، دکتر رضا سیاهمنصور، عضو هیئتعلمی مرکز تحقیقات لرستان، سرهنگ قاسم سبزعلی، رئیس محترم سابق یگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و مهندس رضا حسنهراتی، رئیس اداره تجهیزات و پشتیبانی سازمان حفاظت محیطزیست برگزار شد. در این گفتوگو در مورد اهمیت چالش آتشسوزی در منابع طبیعی، گسترش آتشسوزیها در سالهای گذشته، حساسیت اکوسیستمهای مختلف طبیعی به این پدیده، عوامل آتشسوزی، تغییر اقلیم و آتشسوزی، امکانات و تجهیزات مقابله با آتشسوزی، نقش و مشارکت مردم دراینباره و راهکارهای پیشگیری از آتشسوزی بحث و تبادل نظر شد. دستاندرکاران نشریه «طبیعت ایران» امیدوارند با توجه مسئولان کشور به نکات مطرحشده در این گفتوگو و همراهی مردم عزیز ایران قدمهایی در جهت کاهش خسارتهای وارده بر منابع طبیعی کشور برداشته شود. طبیعت ایران: اهمیت آتشسوزی در منابع طبیعی چیست و چه خسارتهایی بر اثر آن به منابع طبیعی کشور وارد میشود؟ مهندس ابراهیمیفر (معاون محترم یگان حفاظت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور: ما باید بهصورت برنامهریزیشده به موضوع حریق بپردازیم. حریق ویژگیهایی دارد که خیلی سریع گسترش پیدا میکند ....
2019
03
21
57
77
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118678_1c4b0ce7c4fb43c86acd92dea3aef0bf.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
ثعلبها و تنوع زیستی آنها در رویشگاههای کاسپینی
حبیب
زارع
طیبه
امینی
بهنوش
جعفری گرزین
جنگلهای شمال یا منطقه رویشی هیرکانی با شرایط اکولوژیک متمایز و وسعت کوچک خود، سهم مهمی از تنوع زیستی سرزمین ایران را به خود اختصاص داده و از این نظر دارای ارزشهای زیادی است. ثعلبها بخشی مهم از این تنوع زیستی غنی را تشکیل میدهند. در همین رابطه در راستای اجرای طرح فلور مازندران و برخی دیگر از طرحهای مربوطه در منطقه، تیره ثعلب و بعضی از مهمترین گونههای بومی آن مد نظر قرار گرفت. در طی 5 سال مطالعات صحرایی پیرامون فلور، ضمن تهیه فهرستی از گونههای ارکیده و تاکسونهای مربوطه، رویشگاههای عمده انتشار آنها شناسایی و نمونههایی نیز جمعآوری و مطالعه شدند. همزمان مشخصات رویشگاهی آنها ثبت و مهمترین ویژگیهای اکولوژیک یا برخی اطلاعات کلی آنها به همراه تصاویر برای کمک به شناسایی دقیقتر گونهها ثبت و یا ارزیابی شد. بهعلاوه ضمن اشاره و ارائه فهرستی از کل گونه های این تیره در ایران که اغلب خاکزی هستند، با استفاده از مجموعه اطلاعات تهیه شده بخشی از تنوع زیستی این محدوده به تصویر کشیده شده و به اختصار توصیف شد. با استفاده از اطلاعات بهدست آمده از این گروه از گیاهان، میتوان نسبت به انجام مدیریتهای حفاظتی اقدام و به حفظ این گونههای ارزشمند که اکثرا جزو گیاهان کم گستره، بعضا نایاب و یا حتی در حال انقراض هستند اقدام نمود.
هیرکانی
تیره ثعلب
تنوع زیستی
گیاهان نایاب
2019
03
21
80
93
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118679_77ceca06c238dbe252754a149d6b2cb4.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
1) از "اقتصاد شلخته" رشد و توسعه حاصل نمیشود 2) تغییر اقلیم و گیاهان: مبانی نظری به زبان ساده 3) تدوین استاندارد و استانداردسازی در تولید و مصرف گیاهان دارویی و فراوردههای آنها
عادل
جلیلی
مصطفی
جعفری
فاطمه
سفیدکن
2019
03
21
94
95
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118680_4a3d4bf08c32b00c1561c1d93b3b8b74.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
زندگینامه دکتر پرویز مهدیزاده، نخستین رئیس مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
مهدی
زهدی
دهه ۱۳۴۰ برای منابع طبیعی کشور دورانی مهم و تعیین کننده بود. در اول این دهه (سال ۱۳۴۱) مصوبه ملی شدن جنگلها به تصویب رسید و طبق آن جنگلها و مراتع کشور ملی شدند. متعاقباً در حدود ۴ سال بعد یعنی در مرداد سال ۱۳۴۶ قانون حفاظت و بهرهبرداری از جنگلها و مراتع به تصویب رسید و به منظور اجرایی شدن این قانون چند ماه بعد قانون تشکیل وزارت منابع طبیعی مصوب گردید. پس از تشکیل این وزارتخانه در آبان ماه همان سال ایجاد موسسه تحقیقات منابع طبیعی در زیرمجموعه وزارت منابع طبیعی تصویب و شرح وظایف آن در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۴۶ توسط وزیر ابلاغ شد. در فاصله کمتر از ۲ ماه یعنی در تاریخ ۲۴ دی ماه ۱۳۴۶ با حکم ناصر گلسرخی وزیر منابع طبیعی آقای دکتر پرویز مهدیزاده به عنوان اولین رئیس مؤسسه تحقیقات منابع طبیعی که بعدها (در دههی ۱۳۵۰) به مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع تغییر عنوان داد منصوب شدند.
2019
03
21
97
99
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118681_b20b975463bbf9cca785b0c249788f88.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
جایگاه حفاظتی دو گونه از جنس (Amaryllidaceae) Allium در ایران
آزاده
اخوان روفیگر
علی
باقری
زیبا
جمزاد
عادل
جلیلی
پیاز (Allium L.) یکی از بزرگترین جنسهای گیاهان چندساله تکلپهای است و ایران یکی از مراکز مهم تنوع و گونهزایی آن است. گونه A. austroiranicumبه عنوان گیاه انحصاری ایران و A. chlorotepalumانحصاری استان اصفهان محسوب میشوند. گونه اول دارای رویشگاههای متعدد در ایران اما گونه دوم در رویشگاههای محدود و تنها در مناطق غربی استان اصفهان رویش دارد. در این پژوهش جایگاه حفاظتی این دو گونه انحصاری پیاز در ایران بر اساس معیارهای IUCN با استفاده از سه معیار میزان حضور، سطح تحت اشغال و تعداد پایههای بالغ مشخص گردید. مطالعات انجام شده در این تحقیق نشان داد که این دو گونه در طبقه "در معرض خطر انقراض" قرار دارند و از نظر حفاظتی باید مورد توجه بیشتر قرار گیرند. همچنین رویشگاه آنها در معرض عوامل تخریبی مختلف قرار دارد که عوامل مهمی برای تهدید این گونهها هستند.
اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت
زاگرس
گونههای انحصاری
گیاهان دارویی
والک
2019
03
21
101
105
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118682_a6abb64daac6bcbefd9a06780a786bdc.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
استفاده از میکروارگانیسمها برای کاهش بیابانزایی
مریم
تیموری
در دهههای گذشته از روشهای مختلفی برای مبارزه با بیابانزایی استفاده شده است که میتوان به گیاهان بادشکن و جنگلکاری در نواحی خشک به منظور کاهش فرسایش خاک و تثبیت تپههای شنی اشاره کرد. اگر چه کاشتن گیاهان میتواند باعث تثبیت شنهای روان و مانع گسترش بیابانزایی شود اما باد قادر است ذرات خاک حدفاصل پوشش گیاهی را جابهجا کند.
پوستههای زیستی یکی از روشهایی است که در مناطق بیابانی برای تثبیت خاک و شنهای روان و ممانعت از گسترش پدیده بیابانزایی استفاده شده است. پوستههای زیستی، که به اسامی دیگری مانند پوستههای میکروبیوتیک، میکروفیتیک و یا کریپتوگامیگ نیز خوانده میشوند، چند میلیمتر بالایی سطح خاک را میپوشانند. پوستههای زیستی خاک در نواحی خشک و نیمهخشک وجود داشته و حدفاصل بین پوشش گیاهی تنک این نواحی را پر میکنند. پوستههای زیستی از موجودات مختلف مانند سیانوباکترها، قارچها، جلبکها، گلسنگها، خزهها و سرخسها تشکیل شدهاند.
2019
03
21
107
107
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118683_6f2eea260ef70cedf90133a3ad974ed2.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
چگونه گیاهان مورچهها را به خدمت خود درآوردند؟
پروین
صالحیشانجانی
بسیاری فکر میکنند گیاهان موجودات خسته کنندهای هستند که فقط فتوسنتز میکنند درحالیکه حیوانات موجودات سرگرمکنندهای هستند! نگاهی به تعامل بین مورچهها و گیاهان این طرز تفکر را تغییر میدهد. گیاهان با روشهای مختلفی مورچهها را جذب خود میکنند، مانند تولید شهد برای تغذیه و یا وجود خارهای توخالی در گیاهان که مورچهها میتوانند از آنها به عنوان پناهگاه استفاده کنند. در عوض گیاهان مورچهها را برای انتشار دانه و یا به عنوان محافظ به خدمت میگیرند. در تحقیق جدیدی که در مجموعه مقالات آکادمی علوم به چاپ رسیده، محققان با تجزیه تاریخچه ژنتیکی 1700 گونه مورچه و 10000 گونه گیاهی متوجه تاریخچه طولانی تکامل سلولهای مورچه و گیاهان شدند. مت نلسن (Matt Nelsen) ، محقق پسا دکترا و نویسنده اصلی مقاله، می گوید: "تکامل همزمان این دو موجود از زمانی آغاز شد که مورچهها شروع به تغذیه از گیاهان کرده و گیاهان با ایجاد ساختارهایی مورچهها را وادار کردند در قبال غذا به آنها خدمت کنند."
2019
03
21
108
108
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118684_b322b3388e6458bf8c01e6eef80dc457.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
در نتیجه قطع درختان و آتشسوزی، احیا و بازسازی خاکهای جنگلی تخریبشده، دهها سال زمان میبرد
مریم
معصومتمیمی
پژوهشی از دانشگاه ملی استرالیا (The Australian National University: ANU) نشان داد که برای احیا و بازسازی خاکهای جنگلی که در اثر آتشسوزی و قطع درختان تخریب شدهاند به گذشت دهها سال زمان نیاز است و این زمان به مراتب بیشتر از زمانی است که محققان در گذشته اعلام کرده بودند.
Elle Bowed پژوهشگر ارشد این پژوهش اظهار داشت: “بازسازی خاکهای جنگلی تخریبشده با سرعت بسیار آهسته انجام میشود، بهطوریکه خاک تخریبشده بر اثر آتشسوزی تاحدود 80 سال و در اثر قطع درختان دستکم به گذشت 30 سال زمان برای بازسازی نیاز دارد. هر دو اختلال قطع درختان و آتشسوزی میتواند تأثیر شدید و طولانیمدت بر خاکهای جنگلی داشته باشد. آشکار است که این اختلالات بر روی جوامع گیاهی و عملکرد اکوسیستم نیز تأثیرگذار هستند."
2019
03
21
109
109
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118685_b03c0b90153ea5fa4b4dd9b4861b911f.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
نقد کتاب "ارزیابی غیرمخرب درختان سرپا"، کتاب برگزیده سال جمهوری اسلامی ایران در سال 1396 در حوزه مهندسی کشاورزی
مهدی
رحمانینیا
علی
شالبافان
درختان بهعنوان عضوی جداییناپذیر از محیط اطراف ما، ریشههای ناگسستنی با زندگی انسانها داشته و دارند، به گونهای که نیاز به آنها بیشتر از هر زمانی در عرصههای مختلف حیات بشری بهچشم میخورد. با وجود تمام سودمندیهایی که میتوان برای درختان متصور شد (تولید اکسیژن، تلطیف هوا، زیباییشناسی، تفرجگاهی، تولید چوب، حفظ منابع آب و خاک، کاهش آلودگی هوا و صوت، ماوای حیات وحش و غیره)، شکستن و فرو افتادن آنها در اثر بارهای وارد بهویژه در هنگام وقوع طوفانها و وزش بادهای شدید باعث خسارت های اقتصادی و حتی جانی میشود. این مسئله با توجه به آنکه درختان در همه جای زندگی امروزی بشر- از حیاط منازل، مدارس و مناطق مسکونی تا حاشیه کوچهها و خیابانهای شهرها و روستاها، باغها و پارکها، جنگلهای طبیعی و دستکاشت شهری- حضور محسوسی دارند، اهمیت دوچندان مییابد. بهطور معمول، درختان سالم پایداری بیشتری در برابر نیروهای وارده دارند و درختان صدمه دیده یا درختانی که دارای معایبی در تاج، تنه و ریشه هستند، بیشتر مستعد شکستن و ریشهکنی میباشند. حتی مدیریت و دخالتهای غیرعلمی و غیرفنی در ساختار درخت و جنگل میتواند این خسارات و صدمات را تشدید کند. بنابراین، ارزیابی درختان بهمنظور اطمینان از سلامتی آنها و اینکه آیا میتوانند در برابر حوادث آینده مقاومت کنند، امری بسیار ضروری است تا بدینوسیله بتوان از هزینههای مختلف و صدمات بعدی جلوگیری کرد یا تا حد امکان آن را کاهش داد.
2019
03
21
110
111
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118686_c641787e69b08acef2f18bf56db0c8c0.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
ساری سو (آب زرد)، مراغه
2019
03
21
4
5
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118736_87960aaf90f862d5bdbc388afefb1bd2.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
طبیعت هشجین، استان اردبیل
2019
03
21
14
14
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118737_ade2b71591c83d97a4d88fd952a248a7.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
جنگلهای شفارود گیلان
2019
03
21
32
32
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118738_190bf7d3bbf1734ed4a95e88cd67f0d7.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
زابل، استان سیستان و بلوچستان
2019
03
21
100
100
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118739_fc3e82e5dbdf03d9d308fd9fc4d72bb4.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
جنگل خیرودکنار، استان مازندران
2019
03
21
106
106
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118740_363c76eaa26b3d731f9082b0633e5848.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
تبلیغ آزمایشگاه
2019
03
21
112
112
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118741_e191c4efce8b54c255d42654473c6c31.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
تبلیغ باغ
2019
03
21
78
79
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118742_8f17c6ce528b6b3b3c2dd65475518953.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
تبلیغ بذر
2019
03
21
96
96
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118743_2d971e2a7e1ac7f29bdf1859c1dd46b8.pdf
طبیعت ایران
IRN
2538-4880
2538-4880
1398
4
1
برگه اشتراک
2019
03
21
113
113
https://irannature.areeo.ac.ir/article_118744_0aaeaa1f6f3e8b191b16652341faa90a.pdf